Mẩn Ngứa Lòng Bàn Tay

Nổi mẩn ngứa lòng bàn tay là biểu hiện của bệnh gì?

Theo các chuyên gia, có nhiều nguyên nhân có thể gây nổi mẩn ngứa lòng bàn tay. Phụ thuộc nguyên nhân gây bệnh và cơ địa, hình thái, kích thước nốt mẩn, mức độ ngứa ở từng người sẽ có sự khác biệt.

Đa số trường hợp nổi mẩn ngứa lòng bàn tay do các bệnh lý cấp tính về da gây ra. Vùng da bị nổi mẩn có thể tự lành sau một thời gian . 

Với một số trường hợp, mẩn ngứa sau nhiều ngày vẫn không có dấu hiệu thuyên giảm. Đây có thể là dấu hiệu bạn đã mắc phải bệnh lý mãn tính khiến tình trạng mẩn ngứa kéo dài dai dẳng, tái phát nhiều lần.

Dưới đây là những bệnh lý có thể gây mẩn ngứa lòng bàn tay:

Mề đay mẩn ngứa

Mề đay mẩn ngứa là bệnh lý cấp hoặc mãn tính xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng quá mẫn với tác nhân kích thích, sản sinh quá nhiều histamin. Nồng độ histamin trong máu vượt ngưỡng chịu đựng của cơ thể gây nên tình trạng nổi mề đay mẩn ngứa.

Mẩn ngứa xuất hiện ở một bộ phận như tay, chân, ngực, bụng… cũng có thể xuất hiện toàn thân. Có nhiều tác nhân có thể gây ra tình trạng nổi mề đay như: Hóa mỹ phẩm, trúng độc, dược phẩm, thời tiết, phấn hoa…

Sau vài giờ tới vài ngày, mẩn ngứa mề đay có thể thuyên giảm, tự khỏi. Nếu mề đay sau 6 tuần vẫn không hết, đây là dấu hiệu mề đay đã chuyển sang giai đoạn mãn tính.

Chàm tổ đỉa

Tổ đỉa là một dạng của bệnh chàm, dễ nhận biết qua các mụn nước trên da, gây cảm giác ngứa ngáy. Những mụn nước này có kích thước rất nhỏ, dính với nhau thành một ổ và ăn sâu vào da.  Khi vỡ, chúng có thể gây đau rát và làm ảnh hưởng đến việc cầm nắm.

Mặc dù không gây nguy hiểm đối với sức khỏe, nhưng nó mang lại nhiều bất tiện. Các mụn nước không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn gây cảm giác không vệ sinh, ngứa và đau khi tiếp xúc. Hiện nay, nguyên nhân chính xác của bệnh vẫn chưa được xác định, tuy nhiên, các triệu chứng thường trở nên nghiêm trọng hơn khi da tay quá khô hoặc quá ẩm, tiếp xúc với kim loại hoặc khi bị dị ứng và căng thẳng tinh thần.

Nấm da tay

Da tay bị nhiễm nấm có thể là nguyên nhân gây mẩn ngứa lòng bàn tay. Nấm da gồm 3 thể: 

• Thể mụn nước làm xuất hiện các mụn nước trên da, gây ngứa.
• Thể viêm kẽ khiến vùng da ở kẽ ngón tay ngứa ngáy, bị viêm, bị ăn mòn.
• Thể tróc vảy khô khiến da tay liên tục bị khô, nổi mẩn ngứa. Sau đó da bị bong ra, chuyển sang màu trắng ngà hoặc trắng sữa rồi dần dần bong tróc.

Viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa là một dạng viêm da mãn tính, hình thành do cơ địa nhạy cảm. Tổn thương do viêm da cơ địa có thể hình thành ở bất kỳ vùng da nào. 

Ở giai đoạn cấp tính, da xuất hiện các vết ban có màu đỏ hoặc hồng, bề mặt phẳng. Sau đó, bề mặt da nổi các mụn nước nhỏ gây ngứa rát. Khi mụn nước vỡ, da tiết dịch, đóng thành mài.

Ở giai đoạn mãn tính, các vùng viêm da nhiều, lớp mài bung ra, để lại lớp da bên dưới dày, sừng, thâm, khô cứng và có nhiều vết nứt.

Hiện vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra viêm da cơ địa.

Viêm da tiếp xúc

Da tay thường xuyên phải tiếp xúc với các tác nhân kích thích. Bởi vậy, đây là vùng da dễ mắc phải bệnh lý viêm da tiếp xúc nhất. Ban đầu, vùng da bị tổn thương sẽ ửng đỏ, có cảm giác nóng, ngứa từ châm chích chuyển sang dữ dội.

Bệnh có thể thuyên giảm và khỏi khi ngưng tiếp xúc với chất gây kích ứng.

Rối loạn nội tiết tố

Phụ nữ thời kỳ mang thai, sau sinh và tiền mãn kinh là nhóm đối tượng dễ bị mẩn ngứa do rối loạn nội tiết tố. Sự thay đổi mạnh trong nồng độ các loại hormone khiến cơ thể không thích ứng kịp, gây ra tình trạng mẩn ngứa. Vị trí nổi mẩn thường là lòng bàn tay, bàn chân, bụng và lưng.

Do ứ mật

Mẩn ngứa lòng bàn tay có thể do ứ mật gây ra. Khi cơ thể khỏe mạnh, acid mật được tạo ra ở gan, chảy vào ống dẫn, tích trữ ở túi mật. Acid mật giúp hấp thu chất béo, điều chỉnh sự cân bằng nồng độ Triglyceride, Cholesterol và Glucose trong máu, loại bỏ độc tố trong gan.

Nếu acid mật bị ứ, không thể chảy về túi mật, lượng acid này sẽ đi vào máu. Nồng độ acid trong máu tăng cao gây kích ứng dây thần kinh cảm giác dưới da. Từ đó gây nên tình trạng mẩn ngứa lòng bàn tay. 

Các nguyên nhân gây ứ mật bao gồm:

• Viêm đường mật
• Co nang trong đường  mật
• Hẹp ống mật
• U bên ngoài chèn ép ống dẫn mật
• Khối u đường mật

Suy giảm chức năng gan

Suy giảm chức năng gan, nặng hơn là xơ gan, ung thư gan làm suy giảm chức năng đào thải độc tố của gan kém đi. Độc tố tích tụ trong cơ thể, gây ra tình trạng mẩn ngứa lòng bàn tay. Cơn ngứa thường trở nên dữ dội vào ban đêm. 

Ngoài mẩn ngứa lòng bàn tay, một số triệu chứng có thể đi kèm như:

• Ngứa lòng bàn chân
• Vàng da
• Khô miệng
• Cơ thể mệt mỏi
• Mắt khô
• Nước tiểu đục màu

Bệnh lupus ban đỏ

Lupus ban đỏ là bệnh lý về da, hình thành do cơ thể có sự sai lệch trong đáp ứng miễn dịch. Nổi mẩn ngứa lòng bàn tay là triệu chứng nhận biết điển hình của bệnh. Một số triệu chứng khác như: phát ban, đau nhức xương khớp, mệt mỏi…

Lupus ban đỏ nếu không được kiểm soát tốt, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới nhiều bộ phận trong cơ thể như xương khớp, tim mạch, thận… thậm chí gây tử vong. 

Bệnh ghẻ

Ghẻ là một trong những căn bệnh da liễu phổ biến, hình thành do sự hoạt động của ký sinh trùng trên da gây ra. Dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng nó có thể gây ra rất nhiều bất tiện và không thoải mái cho người mắc phải.

Ký sinh trùng gây ghẻ thường không phải là loại ký sinh trùng hút máu, nhưng chúng phát triển trên da của con người bằng cách đào hang ngay trong lớp biểu bì để đẻ trứng. Quá trình này gây ra một loạt các triệu chứng khó chịu và không dễ chịu cho bệnh nhân.

Vùng da bị ảnh hưởng bởi ghẻ thường xuất hiện các đốm mẩn nước, mẩn đỏ và ngứa khó chịu. Cảm giác ngứa dữ dội thường là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của bệnh này, có thể gây ra sự không thoải mái và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh.

Nổi mẩn ngứa ở lòng bàn tay có nguy hiểm không

Phần lớn các trường hợp, nổi mẩn ngứa ở lòng bàn tay do các bệnh da liễu cấp tính gây nên, khoảng 5% do các bệnh da liễu mãn tính như chàm tổ đỉa, viêm da cơ địa… Số trường hợp mẩn ngứa do các bệnh lý nghiêm trọng như ứ mật, xơ gan hay lupus rất thấp.

Bởi vậy, đa phần mẩn ngứa lòng bàn tay không quá nguy hiểm đe dọa tới tính mạng. Tuy nhiên, mẩn ngứa gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống. Mụn nước, mẩn ngứa ở lòng bàn tay gây nên nhiều bất tiện trong sinh hoạt, làm việc. 

• Cơn ngứa ngáy dễ khiến người bệnh mất tập trung khi làm việc, khiến bạn bứt rứt, rối loạn giấc ngủ.
• Mụn nước gây đau khiến người bệnh khó khăn trong việc cầm nắm.
• Mụn nước bị vỡ, những mảng mẩn đỏ khiến bệnh nhân và người xung quanh e ngại khi tiếp xúc gần như bắt tay, nắm tay…

Bởi vậy, khi bạn thấy xuất hiện mẩn ngứa ở lòng bàn tay có những triệu chứng bất thường như:

• Nổi mẩn ngứa trong nhiều ngày không khỏi hoặc tái phát nhiều lần
• Mẩn ngứa ngày càng lan rộng ra các bộ phận khác
• Cảm giác ngứa dữ dội
• Mẩn ngứa đi kèm da vàng, mệt mỏi, nước tiểu đục

Hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám, xét nghiệm và tiến hành điều trị kịp thời.

Cách chăm sóc tại nhà cải thiện mẩn ngứa ở lòng bàn tay

Nếu mẩn ngứa ở tay mới khởi phát, chưa có dấu hiệu bất thường bạn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà. Dưới đây là những biện pháp giúp giảm cảm giác khó chịu, ngứa ngáy và thúc đẩy da tay bị tổn thương nhanh hồi phục:

• Ngâm nước muối ấm: Phương pháp này không chỉ giúp sát trùng vùng da bị ảnh hưởng mà còn giảm ngứa và thúc đẩy lưu thông máu. Điều này có thể ngăn ngừa các vấn đề bội nhiễm và giúp làm dịu cảm giác không thoải mái.
• Chườm lạnh: Chườm lạnh giúp làm hẹp mạch máu, giảm nhiệt độ và giảm cảm giác nóng rát khi da bị viêm và nổi mẩn ngứa. Điều này có thể giúp giảm ngứa và tạo ra cảm giác thoải mái cho bệnh nhân.
• Kem dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm giúp cung cấp độ ẩm cần thiết cho da tay và làm dịu cảm giác bỏng rát và ngứa. Ngoài ra, kem dưỡng ẩm cũng có thể thúc đẩy quá trình phục hồi của mô da bị tổn thương, giúp da trở lại trạng thái lành mạnh và mềm mại hơn.

Cách điều trị bệnh lòng bàn tay bị nổi mẩn đỏ ngứa

Với các trường hợp mẩn ngứa do các bệnh lý tiềm ẩn liên quan đến gan, mật hay sai lệch trong đáp ứng miễn dịch, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị bệnh lý nguyên nhân. Sau khi bệnh lý nguyên nhân được kiểm soát, triệu chứng mẩn ngứa ở lòng bàn tay có thể tự khỏi.

Tuy nhiên, như đã nói ở trên, các trường hợp này chiếm tỷ lệ rất thấp. Đa số, mẩn ngứa lòng bàn tay đến từ những bệnh lý da liễu cấp hoặc mãn tính. Bạn có thể lựa chọn các hướng điều trị như sau:

Điều trị bằng thuốc Tây y

Thuốc tân dược dùng điều trị mẩn ngứa lòng bàn tay có 2 dạng thuốc uống và thuốc bôi ngoài da. Các nhóm thuốc được dùng gồm: Thuốc kháng dị ứng, thuốc kháng nấm, thuốc chống viêm, thuốc giảm ngứa, vitamin, thuốc bổ giúp tăng sức đề kháng.

Ưu điểm: Thuốc có tác dụng nhanh, tiện lợi khi sử dụng.

Nhược điểm: Các loại thuốc Tây đều tiềm ẩn nguy cơ gây ra các tác dụng phụ khi sử dụng như chóng mặt, mệt mỏi, tim đập nhanh, khó thở, buồn nôn, táo bón, tiêu chảy… Thuốc chỉ có tác dụng điều trị bệnh tại thời điểm khởi phát mà không có tác dụng lâu dài.

Người bệnh không tự ý mua và sử dụng các thuốc tân dược để trị mẩn ngứa lòng bàn tay. Cần tuân thủ theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ để quá trình điều trị đạt kết quả tốt nhất, tránh gặp phải hậu quả không mong muốn.

Điều trị bằng thuốc Đông y

Cơ địa của người Việt Nam khá hợp với các bài thuốc Đông y. Các bài thuốc Đông y là sự kết hợp các loại dược liệu thiên nhiên theo công thức và liều lượng phù hợp với tình trạng bệnh và cơ địa của bệnh nhân. 

Trong Đông y, nguyên tắc trị mẩn ngứa lấy việc tiêu độc, trừ tà làm cốt lõi trị bệnh, kết hợp an thần, bổ phế giúp bồi bổ sức khỏe, tăng sức đề kháng, giảm khả năng tái phát.

Ưu điểm: Bài thuốc Đông y trị mẩn ngứa an toàn, không có tác dụng phụ, các đối tượng như trẻ em, phụ nữ có thai, đang cho con bú nên sử dụng. Thuốc không chỉ điều trị triệu chứng mẩn ngứa mà còn xây dựng nền tảng sức khỏe của người bệnh. Sức đề kháng tăng lên vừa giúp tránh tái phát mẩn ngứa, vừa giúp cơ thể chống lại nhiều tác nhân gây bệnh khác.

Nhược điểm: Thuốc có tác dụng khá chậm, hiệu quả của thuốc phụ thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh của từng bệnh nhân.

Bệnh nhân cần kiên trì thực hiện theo lộ trình điều trị do lương y đề ra, tránh nóng vội, nản chí để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất. 

Cách phòng tránh tái phát mẩn ngứa lòng bàn tay

Sau khi mẩn ngứa ở tay đã khỏi, bạn cần tiếp tục duy trì các biện pháp cần thiết để tránh bệnh tái phát.

• Dùng găng tay cao su khi dọn dẹp vệ sinh, tiếp xúc với hóa chất, chất tẩy rửa (nước giặt, bột giặt…). 
• Đeo găng tay giữ ấm khi thời tiết chuyển lạnh, tránh cho da tay bị kích ứng bởi nhiệt.
• Dùng kem dưỡng ẩm, tạo lớp màng bảo vệ, tránh da tay bị khô nẻ. Nếu bạn lo ngại về các thành phần trong sản phẩm dưỡng da có thể gây kích ứng và làm nổi mẩn ngứa ở lòng bàn tay, bạn có thể chuyển sang sử dụng các sản phẩm khác lành tính chứa: dầu dừa, vaseline,... 
• Vệ sinh tay bằng nước rửa tay thành phần tự nhiên, dịu nhẹ, vừa giúp diệt khuẩn, diệt nấm, vừa không gây kích ứng.
• Uống nhiều nước cung cấp đủ độ ẩm cho da, đảm bảo cho các hoạt động trao đổi chất của cơ thể.
• Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin tốt cho quá trình đào thải độc tố, phục hồi tổn thương da. Vitamin C và B2 trong rau củ giúp tăng cường miễn dịch của cơ thể, dưỡng da mịn màng hơn, tránh khô nẻ, bong tróc, giảm ngứa.

Đa số trường hợp mẩn ngứa lòng bàn tay không nguy hiểm, bạn không cần quá lo lắng. Hãy áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà trong vài ngày, theo dõi tiến triển của bệnh cẩn thận.