Viêm Xoang Mũi Dị Ứng

Bệnh viêm xoang mũi dị ứng là gì?

Viêm xoang mũi dị ứng là tình trạng viêm nhiễm tổn thương, tắc nghẽn ở vùng mũi. Bệnh hình thành do sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, bụi bẩn, nấm gây bệnh, hóa chất, mùi lạ… Chứng viêm xoang này được phân làm hai loại chính.

• Viêm xoang mũi dị ứng theo chu kỳ: Bệnh tái phát, xuất hiện vào một thời điểm nhất định trong năm, có thể là mùa đông hoặc mùa hè.
• Viêm xoang mũi dị ứng không theo chu kỳ: Hay còn được hiểu là bệnh phát quanh năm, không cố định về mặt thời gian.

Biểu hiện phổ biến của bệnh viêm xoang mũi dị ứng

Các triệu chứng của bệnh viêm xoang mũi thường rất rõ rệt, chủ yếu là hắt xì liên tục, đau, nhức vùng mũi, ù tai,... Cụ thể:

• Chảy nước mũi: Đây là dấu hiệu đặc trưng ở hầu hết người bị viêm xoang mũi dị ứng. Theo đó, nước mũi có thể chảy trực tiếp ra ngoài hoặc chảy ngược xuống vùng họng gây nghẹt mũi, khó thở.
• Nghẹt mũi: Mũi thường ngứa ngáy thậm chí là sưng tấy, đau rát kèm theo tắc mũi, cảm giác trong mũi có vật gì chắn ngang.
• Hắt hơi: Khi bị viêm mũi xoang dị ứng bạn thường hắt hơi liên tục gây cảm giác mệt mỏi, khó chịu.
• Đau nhức vùng mặt: Những cơn đau thường xuyên xuất hiện ở hai bên gò má, mắt, trán, đầu,...
• Hơi thở có mùi: Trường hợp hơi thở có mùi hôi, khó chịu,... thường xuất hiện ở người bệnh viêm xoang dị ứng kéo dài.
• Một số triệu chứng khác: Bên cạnh những triệu chứng trên người mắc bệnh có thể bị ho, đau đầu, sốt,... Điều này phụ thuộc vào tình trạng bệnh, sức khỏe của mỗi người.

Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang mũi dị ứng

Bàn về nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ Lê Phương - Phó giám đốc Bệnh viện Y học Cổ Truyền cho biết, viêm xoang mũi dị ứng phát sinh chủ yếu do các yếu tố sau:

• Virus, vi khuẩn: Sự xâm nhập, lây lan của các loại vi khuẩn, nấm,... Là một trong những nguyên nhân gây bệnh.
• Phấn hoa, bào tử: Tiếp xúc thường xuyên với chất hóa học, phấn hoa, bào tử,... cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh, đặc biệt xảy ra nhiều người có cơ địa mẫn cảm.
• Môi trường ô nhiễm: Vùng mũi tiếp xúc liên tục với bụi bẩn, chất kích thích,... tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh cao.
• Vệ sinh kém: Không bảo vệ vùng mũi, lười vệ sinh sau khi tiếp xúc với các tác nhân gây hại.
• Thời tiết thay đổi: Bệnh viêm xoang mũi dị ứng thường xảy ra khi môi trường sống thay đổi đột ngột, đặc biệt là môi trường ẩm, lạnh.
• Cấu tạo vùng mũi: Với những người có cấu tạo vùng mũi đặc biệt như bị poly vùng mũi, lệch vách ngăn,... thường có nguy cơ cao mắc các bệnh về hô hấp như viêm xoang viêm mũi dị ứng.
• Một số nguyên nhân khác: Cơ địa nhạy cảm, sức đề kháng yếu kém, sử dụng nhiều các chất kích thích như rượu, thuốc lá,... cũng là một trong những nguyên căn gây bệnh.

Bệnh viêm xoang mũi dị ứng có nguy hiểm không? Có chữa được không?

Giải đáp thắc mắc bệnh viêm xoang mũi dị ứng có nguy hiểm không? Có chữa được không? Bác sĩ Lê Phương cho rằng: Bệnh viêm xoang dị ứng nếu được chăm sóc và điều trị hợp lý sẽ khỏi sớm và không gây ảnh đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu người bệnh chủ quan, không chữa trị có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng người bệnh. 

Theo đó, các biến chứng sẽ tương ứng với mỗi cấp độ bệnh khác nhau như:

• Viêm xoang mũi dị ứng cấp tính: Triệu chứng thường xuất hiện trong 5 – 8 tuần khiến người bệnh mệt mỏi, khó chịu. Nếu không được điều trị, bạn có thể phải đối diện với các bệnh lý như viêm tai giữa, viêm họng, viêm thanh quản,…
• Viêm xoang mũi dị ứng mãn tính: Triệu chứng bệnh ké dài trên 10 tuần gây đau đớn, ảnh hưởng các chức năng lân cận, nhất là khứu giác. Đặc biệt, để lại nhiều biến chứng nguy hiểm như: Viêm màng não, tim mạch, viêm xoang mãn tính, nhiễm trùng,...

Cách phòng ngừa bệnh viêm xoang mũi dị ứng hiệu quả

Bệnh viêm xoang dị ứng không ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng con người nhưng cản trở cuộc sống, tác động đến tâm sinh lý của mỗi người. Đặc biệt, bệnh có thể khởi phát ở bất kỳ đối tượng nào. Vậy nên, mỗi chúng ta cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh dưới đây:

• Cung cấp nước, các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể. 
• Không được sử dụng thuốc lá và các loại chất kích thích chưa nồng độ cao như: rượu, bia.
• Tránh tiếp xúc với các tác nhân ô nhiễm như khói bụi, chất hóa học, phấn hoa,...Trường hợp bắt buộc phải tiếp xúc hãy sử dụng đồ bảo hộ cho vùng mũi, họng, tai, mắt,...
• Bảo vệ vùng mũi, thường xuyên vệ sinh các cơ quan hô hấp.
• Vệ sinh nhà cửa liên tục, tránh tình trạng nhà cửa bừa bộn, tránh xa các loại động vật như chó, mèo.
• Nên để các thiết bị làm sạch trong nhà như: máy hút bụi, máy lọc không khí,...
• Tăng cường luyện tập thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe, thể trạng của mình.
• Xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học, khi bị bệnh bạn nên ngủ, nghỉ đúng giờ, hạn chế thức quá khuya.

Cách chữa viêm xoang mũi dị ứng

Bệnh viêm xoang này do rất nhiều nguyên căn gây nê, để điều trị đúng bệnh, đúng người thì bạn cần linh hoạt trong việc sử dụng các phương pháp điều trị. Hiện nay, có 3 phương pháp điều trị chính được nhiều người tin dùng như:

Điều trị bằng các bài thuốc dân gian

Bài thuốc dân gian trị viêm xoang mũi dị ứng thường phối hợp sử dụng các nguyên liệu như gấc, gừng, tỏi, mật ong,... tương đối dễ làm, cho kết quả điều trị khả quan. Một số bài thuốc thường dùng điều trị bệnh phổ biến nhất là:

Dùng rượu gấc trị bệnh

Rượu gấc là một trong những phương pháp lâu đời, được áp dụng nhiều nhất. Bài thuốc có tác dụng rút ngắn quá trình điều trị đồng thời cải thiện các triệu chứng viêm, ngứa.

Dùng rượu gấc để bào chế bài thuốc như sau:

• Rửa thật sạch vùng mũi bằng nước muối sinh lý hoặc nước ấm.
• Chuẩn bị khoảng 20 hạt gấc sạch với 50ml rượu trắng.
• Tách hạt lấy vỏ gấc và giã nhuyễn.
• Sử dụng phần vỏ cuối cùng trộn với rượu.
• Để khoảng 1 ngày sau đó đem ra sử dụng
• Thoa hỗn hợp lên vùng mũi 3 lần/ngày/

Dùng tỏi hoặc gừng ngâm với mật ong

Tỏi và gừng là dược liệu chứa nhiều allicin có tác dụng kháng khuẩn, trị viêm nhiễm khá tốt. Dùng tỏi hoặc gừng ngâm với mật ong là phương pháp trị liệu nhiều bác sĩ khuyến cáo sử dụng.

Cách bào chế bài thuốc đơn giản như sau:

• Chuẩn bị 1 củ tỏi cùng 10ml mật ong.
• Tách nhánh và loại bỏ phần vỏ tỏi.
• Dập nát và băm nhuyễn tỏi, sau đó bỏ vào ngâm với mật ong.
• Dùng hỗn hợp cuối cùng bôi dọc sống mũi .

Sử dụng lá lốt 

Ngoài những bài thuốc trên, lá lốt cũng được xem là bài thuốc chữa viêm xoang hiệu quả, dễ làm. Lựa chọn một trong 3 bài thuốc sau:

• Bài thuốc xông trị viêm xoang bằng lá lốt: Bạn chỉ cần chuẩn bị khoảng 10 – 15 cây lá lốt sạch. Sau đó, đun sôi với 500ml nước, đun đến khi lá ngả màu vàng thì đem xông. Với bài thuốc này bạn nên áp dụng vào các buổi tối để đạt kết quả cao hơn.
• Dùng lá lốt tươi: Với phương pháp này bạn chỉ cần dùng lá lốt vò nhuyễn và đắp xung quanh mũi và lỗ mũi  từ 15 - 20 phút.
• Nước xịt mũi từ lá lốt: Xay nhuyễn lá và lấy phần nước cốt xịt trực tiếp vào 2 lỗ mũi, áp dụng phương pháp này 3 - 5 lần/ngày.

Thuốc trị viêm xoang mũi dị ứng

Thuốc khánh sinh trị viêm xoang, thuốc đặc trị viêm, corticoid,... là những loại loại thuốc thường được các bác sĩ chỉ định trong điều trị viêm xoang mũi dị ứng. Cụ thể về các loại thuốc như sau:

• Thuốc kháng histamin: Thuốc histamin là loại thuốc được chỉ định sử dụng nhiều nhất cho người bệnh viêm xoang ù tai, dị ứng. Loại thuốc này có tác dụng giảm ngứa, đau rát ở mũi do bệnh viêm xoang dị ứng gây ra.
• Thuốc kháng sinh: Beta lactam, nonsteroid, macrolid… là những loại thuốc được nhiều bệnh nhân tin dùng khi điều trị viêm xoang.
• Thuốc Corticoid: Đây là loại thuốc đặc trị bệnh viêm xoang dành cho các trường hợp nặng, mãn tính. 
• Thuốc giảm đau, thuốc xịt : Ibuprofen, acetaminophen, non steroid,  aspirin,... giúp bổ trợ quá trình điều trị bệnh viêm xoang mũi dị ứng, cải thiện tình trạng bệnh, đẩy nhanh tiến trình điều trị.
• Các loại thuốc khác: Bên cạnh những loại thuốc đã nêu ở trên người bệnh có thể dùng các loại thuốc thảo dược trị viêm xoang như: thuốc xịt AG, Nazal,...

Bài thuốc Đông y trị viêm mũi xoang dị ứng

Trong đông y, viêm mũi dị ứng chủ yếu hình thành do các nguyên nhân:

• Phế khí không đủ mạnh, vệ khí hư tổn nên khi các tà độc xâm nhập vào cơ thể thì mũi bị ứ đọng chất dịch. 
• Lao động mệt nhọc khiến Tỳ Vị hư tổn, chức năng thanh giáng bị ảnh hưởng nên khó vận hóa được chất dịch cũng gây thấp trọc tại mũi. 
• Sức đề kháng suy giảm khiến cho các tà độc thừa cơ xâm nhập và các tạng Phế, Thận, Tỳ hư tổn, khí huyết khó lưu thông, chất dịch không vận hóa được nên mũi bị bít tắc.

Xét từ căn nguyên gây ra bệnh, đông y chủ trị viêm mũi dị ứng bằng cách tác động sâu vào cơ địa để phục hồi sức đề kháng, phục hồi chức năng của các tạng chủ khí như Phế Thận và tạng chủ thủy dịch cơ thể là Tỳ.

Đồng thời thực hiện các phép khu tà trừ độc như thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, trục ứ để loại bỏ triệu chứng bệnh. Trong số các bài thuốc viêm mũi dị ứng của đông y, có kiện tỳ thông khiếu thang, tân di thanh phế thang, tiêu xoang linh dược thang là mang lại hiệu quả cao nhất.

Kiện tỳ thông khiếu thang

Kiện tỳ thông khiếu thang là bài thuốc tập trung bồi bổ tạng Tỳ, ôn trung ích khí nhằm khai thông khiếu, làm giảm triệu chứng tắc nghẽn mũi.

Thành phần: Phòng phong, ích trí nhân, chích thảo mỗi vị 20g. Đẳng sâm, hoàng kỳ mỗi vị 30g. Bạch truật, phục kinh mỗi vị 20g. Ngoài ra còn có tế tân 3g, bạch chỉ 6g, thương nhĩ tử 15g.

Tân di thanh phế thang

Tân di thành phế thang là bài thuốc tập trung thanh phế giải độc tiết nhiệt, giúp cho phế khí khai thông, làm giảm các triệu chứng viêm tắc mũi nặng.

Thành phần: Tri mẫu, bách hợp, mạch môn, hoàng cầm mỗi vị 3g. Tân di, sơn tri tử mỗi vị 2g. Thăng ma, tỳ bà diệp mỗi vị 1g và thạch cao 5g.

Bị viêm xoang mũi dị ứng nên ăn gì, kiêng gì?

Ngoài áp dụng các phương pháp điều trị người bệnh viêm xoang viêm mũi dị ứng cũng nên chú ý đến chế độ ăn kiêng để hỗ trợ thêm quá trình điều trị. Người bệnh nên kiêng ăn cũng như bổ sung những thực phẩm sau để bệnh sớm được đẩy lùi:

Nên ăn các thực phẩm

• Người bệnh nên ăn các thực phẩm giàu kẽm, đặc biệt là cá ngừ, cá hồi, hến,… Những thực phẩm này chứa rất nhiều axit amin giúp thuyên giảm nhanh triệu chứng hắt hơi, ngứa ngáy.
• Nên ăn sữa chua mỗi ngày, giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
• Ăn các loại hạt như óc chó, đậu đỏ và các thực phẩm giàu omega,… Đây là những loại hạt chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin có công dụng hỗ trợ quá trình điều trị, ngăn ngừa nhiễm trùng, làm lành các tổn thương,…
• Bổ sung vitamin cho cơ thể bằng cách dung nạp các loại rau củ quả như táo, cam, nho,... không chỉ giúp đẹp da, tăng cường sức khỏe mà còn hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.
• Các gia vị như gừng, tỏi, mật ong,....Đây được xem là những thảo dược rất tốt trong điều trị triệu chứng viêm xoang mũi dị ứng do bệnh gây nên.  

Những thực phẩm không nên ăn

• Người bị bệnh không nên ăn thức ăn như đậu phộng, trái cây chứa nhiều protein, dâu tây.
• Các loại hải sản có khả năng dị ứng cao như: gà, cua, mực,... 
• Không nên ăn các chất phụ gia, thực phẩm chế biến sẵn có chứa chất bảo quản.
• Hạn chế ăn bột ngọt, rau thơm và các loại hạt như hướng dương, đậu nành,… Bởi đây là những thực phẩm dễ gây kích ứng.
• Tuyệt đối không sử dụng đồ cay, nóng, lạnh,...
• Tránh xa các chất kích thích, không sử dụng rượu bia, hút thuốc lá hoặc ma túy, các chất gây hại,...

Mong rằng, với những thông tin bài viết cung cấp xoay quanh chủ đề “bệnh viêm xoang mũi dị ứng” đã mang lại những kiến thức hữu ích cho quý độc giả. Từ đây, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về căn bệnh cũng như các cách điều trị và phòng tránh bệnh tốt nhất hiện nay.