Mãn kinh: Đâu là nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị?
Có rất nhiều chị em phụ nữ có chung thắc mắc: Mãn kinh là gì? Tuổi mãn kinh là bao nhiêu? Đâu là dấu hiệu dễ nhận biết và đâu mới là cách điều trị tốt nhất? Những phân vân này của chị em sẽ nhanh chóng được giải đáp ngay trong bài viết dưới đây. Mời mọi người cùng đón đọc.
Mãn kinh và mãn kinh sớm là gì?
Sau giai đoạn tiền mãn kinh, phụ nữ sẽ bước vào thời kỳ mãn kinh. Đây là giai đoạn phụ nữ chuyển từ độ tuổi trung niên sang tuổi già, quá trình này diễn ra trong thời gian rất dài, chuyển tiếp từ thời kỳ sinh sản sang thời kỳ ngừng sinh sản.
Ở giai đoạn này, cơ thể phụ nữ sẽ suy giảm chức năng rụng trứng, thay đổi lượng hormone nữ trong cơ thể, buồng trứng ngừng sản sinh trứng, ngừng hẳn chu kỳ hành kinh, cơ quan sinh dục bị teo lại…
Thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ thường diễn biến từ từ qua 2 giai đoạn là tiền mãn kinh và mãn kinh:
- Tiền mãn kinh: Thời kỳ này diễn ra từ độ tuổi 45 – 50 (nếu tiền mãn kinh sớm có thể xuất hiện ở độ tuổi ngoài 40) và kéo dài 2- 3 năm tùy vào cơ địa và môi trường của mỗi người.
- Thời kỳ mãn kinh hoàn toàn: Thời kỳ này ở phụ nữ Việt Nam thường ở độ tuổi từ 50- 55, lúc này buồng trứng sẽ ngừng hoạt động, không còn tiết nội tiết tố nữ và dừng hẳn chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, độ tuổi lão hóa của phụ nữ cũng có thể thay đổi bởi nhiều yếu tố khác như di truyền, môi trường sống, sức khỏe…
Vậy tuổi mãn kinh của phụ nữ là bao nhiêu? Trong một số trường hợp, buồng trứng nữ giới ngừng hoạt động ở tuổi 40- 45, thậm chí 35- 40. Hiện tượng này được gọi là mãn kinh sớm. Giai đoạn này thường gặp ở những chị em thường xuyên làm việc căng thẳng, chịu áp lực lớn, sử dụng thường xuyên chất kích thích hoặc những người từng trải qua quá trình phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng…. Đối với trường hợp phụ nữ mãn kinh muộn, thời kỳ lão hóa có thể đến vào độ tuổi 55.
Nguyên nhân dẫn đến mãn kinh
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mãn kinh ở phụ nữ, dưới đây là một số nguyên nhân chính chị em cần tham khảo:
- Yếu tố tuổi tác
Như đã đề cập ở trên, đến một độ tuổi nhất định, phụ nữ sẽ bước vào thời kỳ lão hóa như một quy luật tất yếu của cuộc đời. Ngoài yếu tố tuổi tác, các tác động khác cũng có thể khiến giai đoạn mãn kinh đến sớm đối với người phụ nữ như
- Can thiệp phẫu thuật loại bỏ tử cung
Nếu chị em thực hiện phẫu thuật cắt bỏ tử cung nhưng vẫn giữ lại buồng trứng thì sẽ không có tác động khiến giai đoạn tiền lão hóa đến sớm. Trong trường hợp phụ nữ đã cắt bỏ cả tử cung và cả buồng trứng thì sẽ gây nên hiện tượng lão hóa. Tác động này khiến quy luật lão hóa đi trái quy luật tự nhiên nên phụ nữ sẽ không có thời kỳ tiền mãn kinh trước khi bước vào giai đoạn lão hóa hoàn toàn.
Do đó, chu kỳ hành kinh của chị em sẽ chấm dứt đột ngột, phụ nữ có thể sẽ phải đối mặt với các triệu chứng như bốc hỏa, đổ mồ hôi thường xuyên sau khi kết thúc phẫu thuật.
- Phụ nữ can thiệp hóa trị và xạ trị điều trị bệnh lý khác
Sử dụng các liệu pháp hóa trị hoặc xạ trị để điều trị ung thư ở nữ giới cũng có thể làm quá trình lão hóa ở nữ giới đến sớm. Tuy nhiên, nếu do nguyên nhân này, chị em sẽ được “dự báo” trước bởi những dấu hiệu của giai đoạn tiền mãn kinh trước đó (thông thường sẽ trải qua giai đoạn tiền mãn kinh từ vài tháng đến 1 năm trước khi mãn kinh hoàn toàn).
- Hiện tượng suy buồng trứng sớm
Cơ quan sinh sản quan trong có chức năng nuôi dưỡng trứng trưởng thành để rụng và thụ thai là buồng trứng. Khi buồng trứng bước vào giai đoạn lão hóa sớm, cơ quan này sẽ ngừng hoạt động dẫn đến hiện tượng mãn kinh sớm.
- Suy giảm đột ngột nội tiết tố nữ
Nội tiết tố nữ estrogen chính là yếu tố quyết định đến sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý nữ. Từ độ tuổi 30 trở đi, lượng hormone này trong cơ thể nữ giới sẽ bị suy giảm, đến giai đoạn lão hóa, lượng hormone suy giảm nhanh chóng khiến phụ nữ đối mặt với các biểu hiện mãn kinh sớm.
Dấu hiệu mãn kinh của phụ nữ
Trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh, phụ nữ sẽ trải qua giai đoạn tiền mãn kinh. Tuy nhiên, khi nào chị em chấm dứt giai đoạn tiền mãn kinh và chuyển sang lão hóa hoàn toàn thì không phải ai cũng biết. Dưới đây là một số dấu hiệu của thời kỳ này giúp chị em nhận biết giai đoạn lão hóa của cuộc đời.
- Không còn kinh nguyệt
Đây là dấu hiệu dễ nhận biết nhất. Ở giai đoạn này, chu kì kinh nguyệt của chị em có thể không đều, ít kinh, nhiều kinh bất thường…nhưng khi chuyển sang giai đoạn mãn kinh, chu kỳ kinh nguyệt của chị em sẽ tắt hẳn.
- Suy giảm hoặc rối loạn chức năng tình dục
Sự suy giảm nội tiết tố nữ estrogen trong cơ thể nữ giới khiến âm đạo chị em trở nên khô hơn, thậm chí không còn tiết chất nhờn khiến cho việc quan hệ tình dục trở nên khó khăn. Lúc này, phụ nữ sẽ gặp phải các vấn đề như đau rát, chảy máu khi quan hệ… lâu dần khiến chị em không còn hứng thú hay giảm ham muốn.
- Hiện tượng đổ mồ hôi về đêm và bốc hỏa
Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất, tuy nhiên, dấu hiệu này thường khó phân biệt với giai đoạn tiền mãn kinh. Khi gặp tình trạng này, cơ thể chị em thường xuất hiện những cơn bốc hỏa bừng bừng khiến mặt, vùng cổ, ngực đỏ lên, sau khi hiện tượng này kết thúc, phụ nữ thường cảm thấy ớn lạnh. Về đêm, hiện tượng đổ mồ hôi diễn ra nhiều hơn, thậm chí khiến chị em ướt đẫm cả quần áo, ga giường.
- Âm đạo nữ giới bị biến đổi
Âm đạo phụ nữ khi ở thời kỳ lão hóasẽ dần bị teo mỏng dẫn đến tình trạng âm đạo phụ nữ bị khô, ngứa, dễ viêm hay đau, rát khi quan hệ tình dục.
- Các vấn đề về da
Da của phụ nữ khi bước vào thời kỳ mãn kinh sẽ có những thay đổi rõ rệt dễ nhận biết. Chị em sẽ cảm thấy da trở nên xấu, sạm, có tàn nhang, nếp nhăn. Ngoài ra, rụng tóc hay gãy móng, mắt, miệng khô… cũng là những dấu hiệu nhận biết dễ nhất.
- Tâm sinh lý của phụ nữ thay đổi
Bước vào thời kỳ này, chị em sẽ cảm thấy tâm sinh lý mình thay đổi thất thường, thường xuyên lo âu, chán nản, thất vọng, hay cáu gắt, dễ kích động và nhạy cảm. Đôi khi chính bản thân không nhận ra được sự biến đổi này.
- Hoa mắt, chóng mặt và nhức đầu
Đây là một trong những dấu hiệu mãn kinh hoàn toàn thường nhầm lẫn với triệu chứng của các bệnh lý hoặc vấn đề sức khỏe khác. Sự thay đổi lượng nội tiết tố estrogen trong cơ thể phụ nữ có thể dẫn đến các thay đổi trong hệ mạch thần kinh, não, mạch máu… Do vậy, sự suy giảm estrogen ở thời kỳ này dẫn đến các hiện tượng hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, thậm chí ngất xỉu.
- Tình trạng tiểu đêm, tiểu rắt và tiểu khó
Khi bước vào độ tuổi lão hóa, chị em có thể gặp phải các biểu hiện tiểu nhiều lần, tiểu không tự chủ được (dễ bị tiểu són), tiểu buốt…
Khi nhận thấy cơ thể có những dấu hiệu đó, thay vì lo lắng, chị em hãy tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia, bác sĩ để được tư vấn về điều trị hiệu quả, giúp chị em tự tin sẵn sàng đối mặt với giai đoạn lão hóa của cuộc đời.
Mãn kinh có mang thai được không?
Theo nhiều nghiên cứu, phụ nữ ở tuổi 30 có cơ hội mang thai cao hơn và cơ hội thụ thai ở bất kỳ thời gian nào là 20%. Sang tuổi 40, tỷ lệ này giảm chỉ còn 5% và giảm xuống còn 1% khi phụ nữ bước vào độ tuổi 45. Vậy mãn kinh có mang thai được không? Câu trả lời là không bởi lúc này, buồng trứng nữ giới đã ngừng hoạt động không còn nuôi trứng phát triển và rụng trứng. Vậy nên cơ hội mang thai ở giai đoạn này là không có.
Tuy nhiên, chị em cần hiểu rõ để tránh nhầm lẫn dẫn đến việc có thai ngoài ý muốn. Trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh hoàn toàn (giai đoạn này buồng trứng bị thoái hóa và không còn khả năng khôi phục, kinh nguyệt tắt hẳn và phụ nữ không thể có thai) phụ nữ sẽ trải qua thời kỳ tiền mãn kinh, thấy hiện tượng tắt kinh 1 – 2 tháng, nhiều cặp vợ chồng vô tư quan hệ mà không biết rằng có thể ở thời kỳ này, kinh nguyệt chưa hết hẳn, một vài nang trứng có thể chín và rụng, cơ hội thụ thai vẫn có.
Để tránh tình trạng không muốn xảy ra, chị em nên theo dõi tình trạng của mình sát sao và dùng biện pháp an toàn cho cả 2 vợ chồng.
Ảnh hưởng thời kỳ này đến tâm sinh lý nữ giới
Giai đoạn mãn kinh là giai đoạn không thể tránh khỏi trong cuộc đời mỗi người phụ nữ. Giai đoạn gây ra những ảnh hưởng không hề nhỏ đến sức khỏe và cuộc sống của chi em:
- Suy giảm chức năng tình dục khiến tình cảm gia đình rạn nứt: Khi phụ nữ bị suy giảm ham muốn, lãnh cảm ở giai đoạn mãn kinh không chỉ ảnh hưởng đến khoái cảm của bản thân mà còn khiến bạn tình khó chịu. Dần dần gây nên bất đồng, mâu thuẫn và rạn nứt tình cảm gia đình, đe dọa hạnh phúc lứa đôi.
- Khiến phụ nữ mất tự tin: Những biến đổi cơ thể, cụ thể là vẻ bề ngoài như hình dáng kém hấp dẫn hơn, sạm da, nếp nhăn xuất hiện nhiều, xuống sắc… khiến chị em ngày càng mất tự tin vào bản thân, ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc hàng ngày.
- Ảnh hưởng sức khỏe: Những biểu hiện của thời kỳ này như mất ngủ, đau nhức xương khớp, hoa mắt, chóng mặt… “hành hạ” chị em, khiến tình trạng sức khỏe giảm sút. Ngoài ra, ở thời kỳ này chị em cũng có thể đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh lý khác như tim mạch, xương khớp, bệnh phụ khoa…
Phụ nữ không thể ngăn chặn giai đoạn mãn kinh nhưng chị em có thể khắc phục những ảnh hưởng của thời kỳ này nếu có phương pháp điều trị thích hợp. Dưới đây là những biện pháp giúp chị em đẩy lùi biểu hiện và ảnh hưởng của thời kỳ mãn kinh hiệu quả.
Phương pháp điều trị mãn kinh hiệu quả nhất
Điều trị mãn kinh là vấn đề được nhiều chị em quan tâm nhất hiện nay, đâu là cách điều trị hiệu quả? Liệu có thể làm chậm quá trình này được không? Dưới đây là một số gợi ý từ chuyên gia dành cho chị em.
Mãn kinh nên uống thuốc gì? Top 5 loại thuốc Tây hàng đầu
Có khá nhiều cách điều trị ở giai đoạn này, trong đó sử dụng thuốc hay viên uống để ngăn ngừa các triệu chứng mãn kinh là một trong những biện pháp phổ biến hiện nay. Vậy phụ nữ mãn kinh uống thuốc gì tốt? Dưới đây là một vài gợi ý:
- Thuốc an thần hỗ trợ cải thiện giấc ngủ giai đoạn tiền mãn kinh: Một số loại thuốc an thần có thể sử dụng như rotundin, seduxen, cao valerian… hay thuốc an thần cho tác dụng mạnh như gardenal. Khi sử dụng loại thuốc này sẽ hỗ trợ chị em làm giảm các triệu chứng mất ngủ, khó ngủ kéo dài ở thời kỳ tiền mãn kinh. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ nên là giải pháp tạm thời, không nên lạm dụng lâu dài.
- Loại thuốc ngừa rụng tóc: Một trong những cách điều trị triệu chứng mãn kinh là sử dụng thuốc ngăn ngừa rụng tóc. Để cải thiện tình trạng này, chị em nên bổ sung các loại vitamin B5 hay vitamin H. Chị em cũng có thể sử dụng các loại thuốc đặc trị rụng tóc.
- Thuốc có tác dụng bổ sung canxi: Một số loại thuốc bổ sung canxi mà chị em có thể lựa chọn như Calci Vita, Calci Sandoz, Biocalcium hay thuốc Calcium Corbiere ống 10 ml. Ngoài ra, chị em cũng có thể bổ sung canxi bằng các viên uống có kết hợp thêm các thành phần vitamin D3, MK7, Silic, Kẽm, Magic…
- Thuốc cho tác dụng bổ sung axit béo Omega3: Đây là loại thuốc điều trị mãn kinh sớm mà chị em cần bổ sung ngay ở giai đoạn này. Các chuyên gia cho rằng nếu biết cách bổ sung Omega 3 đúng cách thì chị em có thể cân bằng được nội tiết tố trong cơ thể và các hiện tượng rối loạn dần được đẩy lùi. Omega 3 khá hiệu quả và an toàn, chỉ có lưu ý khi dùng với chị em mắc chứng rối loạn chảy máu hoặc những chị em đang sử dụng thuốc kháng đông.
- Sử dụng thuốc bổ sung hormone: Nguyên nhân dẫn đến các triệu chứng mãn kinh là do sự thiếu hụt nội tiết tố nữ estrogen, vì thế, bổ sung estrogen là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả. Phương pháp này giúp đẩy lùi các triệu chứng bốc hỏa, đổ mồ hôi, loãng xương… ở phụ nữ. Tuy nhiên, nó cũng có thể khiến nữ giới đói mặt với các vấn đề như nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tắc mạch, nhồi máu cơ tim…Trước khi sử dụng cách điều trị này, chị em nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và chuyên gia có chuyên môn.
Điều trị giai đoạn “lão hóa” bằng bài thuốc Đông y
Trong Đông y, mãn kinh là một bệnh nội thương chủ yếu do sự suy giảm chức năng các tạng, mất cân bằng âm dương, rối loạn các tạng trong cơ thể. Bởi thế, Đông y quan niệm chữa bệnh phải đi từ sâu căn nguyên, do đó, những bài thuốc đông y cho tác dụng điều trị mãn kinh toàn diện. Dưới đây là một số bài thuốc thường dùng:
Bài thuốc 1: Điều trị chứng âm hư nội nhiệt
- Thành phần: Sinh địa, thục địa, sơn thù, phục linh, tri mẫu, địa cốt bì, sinh mẫu lệ…
- Tác dụng: Bài thuốc hỗ trợ đẩy lùi chứng hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, nóng bừng, mồ hôi ra nhiều ở phụ nữ mãn kinh.
Bài thuốc 2: Điều trị chứng âm hư can vượng
- Thành phần: Gồm một số vị thảo dược như cúc hoa, câu đẳng, hạ khô thảo, kỉ tử, trạch tả, hoài sơn…
- Công dụng: Điều trị các biểu hiện rối loạn tâm sinh lý, tính tình thay đổi, hay cáu gắt, đau mỏi chân tay, mất ngủ…
Bài thuốc 3: Điều trị tâm thận bất giao
- Thành phần gồm viễn trí, hoàng liên, cam thảo, táo nhân, đan bì, phục linh, ngũ vị, mạch môn…
- Điều trị chứng nóng người, đổ mồ hôi về đêm, hay quên, mất ngủ, giấc ngủ không sâu, khó tập trung, tâm trạng thay đổi thất thường…
Làm chậm và ngừa “lão hóa” sớm bằng cách nào?
Theo nhiều nghiên cứu, phụ nữ có thể ngăn ngừa và làm chậm quá trình lão hóa của cơ thể bằng những phương pháp rất đơn giản sau đây:
- Luôn vui vẻ và giữ tinh thần thoải mái: stress và những khó chịu sẽ gây ức chế đối với tatam lý nữ giới, làm ảnh hưởng đến sinh lý và hoạt động của buồng trứng. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến gia tăng những khó chịu trong thời kỳ mãn kinh. Vậy nên các chuyên gia khuyên phụ nữ ở thời kỳ này nên giữ tinh thần thoải mái bằng cách đi dạo, xem phim, tham gia các câu lạc bộ rèn luyện sở thích…
- Duy trì trọng lượng cơ thể: Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ có cân nặng nhiều hơn thường chịu cơn nóng bừng tần suất nhiều hơn và lâu hơn so với người bình thường. Đặc biệt đối với chị em trong giai đoạn mãn kinh, mô mỡ ở những người có trọng lượng cơ thể lớn hơn hoạt động như một chất cách điện mạnh khiến họ đổ mồ hôi nhiều.
- Chú ý chế độ dinh dưỡng: Chế độ dinh dưỡng rất cần thiết và quan trọng đối với phụ nữ mãn kinh. Chị em nên bổ sung các thực phẩm giàu canxi, vitamin, chất xơ, như các loại rau, củ quả, cá , tôm, cua, các loại hạt…Đồng thời, phụ nữ nên tránh các đồ ăn nhanh nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay, các loại đồ uống có gas, chất kích thích..
- Tập thể dục thường xuyên: Rèn luyện thể dục thường xuyên giúp chị em có được sự dẻo dai cho cơ thể và tăng cường sức đề kháng. Đồng thời, sự vận động thường xuyên sẽ giúp chị em giảm được các triệu chứng khó chịu ở thời kỳ mãn kinh.
Ngoài ra, một lời khuyên từ chuyên gia dành cho phái nữ để làm chậm thời kỳ lão hóa là chị em nên bổ sung nội tiết tố ngay từ tuổi 30. Bởi khi bước qua độ tuổi này, não bộ, tuyến yên và buồng trứng đã bắt đầu hoạt động không có sự ăn khớp với nhau, khiến nội tiết tố nữ rối loạn và giảm dần nên khi bước vào giai đoạn mãn kinh, nội tiết tố nữ sẽ suy giảm nhanh chóng.
Như vậy, mãn kinh là một trong những giai đoạn quan trọng mà chị em không thể né tránh, do đó ngay từ bây giờ phái nữ cần chuẩn bị “hành trang” kỹ càng để vượt qua thời kỳ lão hóa của cơ thể một cách nhẹ nhàng và vui vẻ nhất. Hy vọng, qua bài viết này chị em đã có thêm kiến thức hữu ích và “bỏ túi” thêm những kinh nghiệm điều trị mãn kinh hiệu quả.
banner sidebar
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!