Viêm Hang Vị Dạ Dày

Viêm hang vị dạ dày là gì?

Hang vị là cơ quan của hệ tiêu hóa, nằm ngang từ góc bờ cong đến lỗ môn vị và được lót bởi một lớp niêm mạc hạn chế tình trạng axit. Viêm hang vị là tình trạng niêm mạc bị sưng, viêm, bệnh kéo dài không được điều trị sớm gây nên xung huyết hoặc xuất hiện các vết trợt nhỏ. Bệnh phổ biến ở độ tuổi 20-50, do thói quen ăn uống không khoa học, sử dụng chất kích thích, căng thẳng kéo dài.

Các dạng viêm hang vị dạ dày

Bệnh được chia thành 3 dạng với mức độ phát triển và triệu chứng khác nhau:

Viêm xung huyết hang vị

Tình trạng viêm hang vị nghiêm trọng khiến mạch máu bị giãn nở và xuất hiện đốm đỏ trên phần bề mặt niêm mạc. Trường hợp người bệnh viêm xung huyết hang vị mức độ nhẹ, xuất hiện triệu chứng ợ hơi, ợ chua, tần suất chưa nhiều. Bệnh kéo dài chuyển biến thành mãn tính triệu chứng xuất hiện thường xuyên, đau rát thượng vị. Ở một số trường hợp người bệnh đi ngoài phân đen và nôn ra máu.

Viêm trợt hang vị

Viêm dạ hang vị tổn thương và ăn sâu và lớp niêm mạc khiến hang vị xuất hiện vết loét, trầy xước nhỏ. Người bệnh xuất hiện cơn đau dữ dội, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Theo thống kế có khoảng 85% bị viêm trợt hang vi bị tấn công bởi vi khuẩn HP. Bệnh lý được chia thành 4 dạng chính viêm trợt lồi hang vị dạ dày, viêm trợt phẳng hang vị dạ dày, viêm trợt xung huyết hang vị dạ dày, viêm trợt phù nề xung huyết

Viêm hang vị trào ngược dịch mật

Dịch mật là chất lỏng hơi nhầy, có màu vàng hoặc xanh phớt tác dụng sản sinh men tiêu hóa và hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa. Do nhiều nguyên nhân viêm loét dạ dày, phẫu thuật khiên dịch mật trào ngược lên hang vị dẫn đến viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật. Bệnh xuất hiện các triệu chứng đau bụng, ợ hơi, chậm tiêu, sụt cân, buồn nôn và nôn ra dịch màu.

Triệu chứng nhận biết viêm hang vị dạ dày

• Vùng thượng vị xuất hiện cơn đau âm ỉ kéo dài từ bài phút đến vài giờ, có tính chu kỳ và có thể đau quặn từng cơn
• Người bệnh buồn nôn, nôn mửa đặc biệt sau khi ăn
• Ợ hơi và ợ chua: Do thức ăn không tiêu hóa dẫn đến tình trạng này
• Cơ thể mệt mỏi, chán ăn và sụt cân đột ngột
• Màu phân thay đổi có thể chuyển sang màu đen hoặc màu khác
• Trường hợp bệnh kéo dài, cơ đau dữ dội và có thể xuất hiện thường xuyên bất cứ lúc nào
• Cơn đau thường xuất hiện vào buổi tối hoặc sau khi ăn

Nguyên nhân gây viêm hang vị dạ dày

• Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori): Đây là nguyên nhân phổ biến, theo thống kê có đến 96% do vi khuẩn này. Chúng phát triển quá mức, kích thích bài tiết axit tăng hoạt động co bóp dẫn đến viêm hang vị.
• Những vi khuẩn khác: Bệnh do vi khuẩn lỵ, vi khuẩn thương hàn xâm nhập vào cơ thể tăng co bóp và bùng phát các triệu chứng
• Người bệnh lạm dụng thuốc chống viêm, giảm đau: Người bệnh lạm dụng thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng viêm chứa steroid, bào mòn lớp niêm mạc, ở một số trường hợp có thể bị xuất huyết, thủng dạ dày.
• Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Người bệnh chế độ ăn không khoa học sử dụng nhiều chất kích thích, rượu bia bào mòn lớp niêm mạc và gây viêm loét. Ngoài ra, bệnh nhân trong tình trạng căng thẳng kéo dài, tác động tiêu cực, bài tiết axit gây viêm hang vị
• Rối loạn tự miễn: Người bệnh rối loạn hệ miễn dịch, tấn công tế bào ở niêm mạc, gây sưng và viêm nhiễm
• Ngoài ra người bệnh mắc số bệnh lây như nhiễm ký sinh trùng, bệnh Crohn, HIV/ AIDS,... nguyên nhân gây nên viêm hang vị dạ dày.

Bệnh viêm hang vị dạ dày có nguy hiểm không?

• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Triệu chứng của bệnh như buồn nôn, đầy hơi chướng bụng,.. ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Đặc biệt triệu chứng xuất hiện tần suất thường xuyên, gây mất ngủ, cơ thể suy nhược, sụt cân nhanh chóng,...
• Loét viêm mạc dạ dày: Lớp niêm mạc bị bào mòn ăn sâu gây viêm loét dạ dày và cần kết hợp điều trị và chế độ chăm sóc khoa học
• Xuất huyết dạ dày: Viêm hang vị dạ dày nghiêm trọng, dịch vị xâm lấn vào thành dạ dày gây vỡ mạch máu và xuất huyết. Người bệnh xuất hiện các triệu chứng như nôn ra máu, cơn đau quặn, chóng mặt, ... Ở một số trường hợp người bệnh mất máu nhiều, nguy cơ tử vong cao
• Hẹp môn vị dạ dày: Viêm hang vị dày dẫn đến môn vị tổn thương, hẹp và gián đoạn quá trình vận chuyển thức ăn. Cơ thể mệt mỏi, xanh xao, thức ăn ứ đọng gây nôn mùi hôi khó chịu
• Thủng dạ dày: Niêm mạc hang vị dạ dày bị viêm loét nghiêm trọng, xuất huyết tiêu hóa nghiêm trọng gây thủng dạ dày. Người bệnh xuất hiện cơn đau đột ngột, dữ dội, cơ thể mệt mỏi, chân tay lạnh, toát mồ hôi. Khi bị thủng dạ dày cần phẫu thuật sớm, tránh nguy cơ tử vong cao
• Tăng nguy cơ ung thư dạ dày: Theo mốt số nghiên cứu, vi khuẩn HP có thể xâm nhập ổ loét và kích thích tế bào thay đổi và có thể biến đổi bất thường thành ác tính. Thông thường, ung thư dạ dày xảy ra khi ổ viêm loét phát triển trên 10 năm.

Chẩn đoán viêm hang vị dạ dày

• Nội soi: Phương pháp nội soi xác định vị trí viêm loét hang vị và biến chứng có thể xảy ra. Người bệnh được sử dụng ống nội soi đưa xuống dạ dày và thực quản.
• Sinh thiết mô: Biện pháp này xác định vi khuẩn HP và nhận biết tế bào có chuyển thành ác tính hay không
• Xét nghiệm vi khuẩn HP: bên cạnh sinh thiết mô, bác sĩ nhận diện vi khuẩn HP thông qua test hơi thở, xét nghiệm phân hoặc máu.
• Chup X-quang: Nếu bác sĩ nghi ngờ xuất hiện vết loét ở niêm mạc, người bệnh được tiến hành chụp x-quang
• Test hơi thở ( thổi bong bóng HP): Người bệnh được uống dung dịch chứa Urea gắn phân tử C13 hoặc C14 từ đó xác định vi khuẩn HP có trong dạ dày không

Biện pháp phòng và tránh bệnh tái phát

Viêm hang vị là bệnh lý phổ biến ở đường tiêu hóa, người bệnh khắc phục nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó người bệnh cần biện pháp chăm sóc và phòng ngừa bệnh dưới đây:

• Cần đi thăm khám và điều trị khi có dấu hiệu của bệnh
• Không tự ý sử dụng thuốc điều trị khi chưa có sự tham vấn y khoa. Trường hợp tự ý sử dụng thuốc, người bệnh bị kháng thuốc bệnh không thuyên giảm mà diễn biến nghiêm trọng hơn.
• Bổ sung nhiều ra xanh trong thực đơn hằng ngày giúp cải thiện triệu chứng và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả
• Nên chia nhỏ bữa ăn, và thức ăn mềm tốt cho tiêu hóa. Bên cạnh đó hạn chế đô ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, rượu bia, chất kích thích
• Luyện tập thể dục thường xuyên tăng hoạt động bài tiết, quá trình trao đổi chất, tăng cường sức khỏe
• Thói quen sinh hoạt lành mạnh, hạn chế căng thẳng stress
• Không tự ý kết hợp sử dụng bài thuốc Đông y và Tây y khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ
• Trong quá trình sử dụng thuốc nhận biết dấu hiệu bất thường cần ngưng sử dụng và thăm khám lại

Cách điều trị viêm hang vị dạ dày

Các phương pháp điều trị viêm hang vị dạ dày dựa vào nguyên nhân và triệu chứng của bệnh. Bạn tham khảo một số phương pháp phổ biến dưới đây:

Thuốc chữa viêm hang vị -Tây y

Đây là phương pháp được bệnh sử dụng giúp cải thiện nhanh triệu chứng và điều trị bệnh hiệu quả. Phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, người bệnh được bác sĩ kê đơn.

Viêm hang vị có vi khuẩn hp

Bác sĩ tiến hành nuôi cấy vi khuẩn, tùy thuộc vào diễn biến nghiêm trọng của bệnh và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp

• Liệu pháp 3 thuốc: Được sử dụng tần suất 2 lần/ ngày sử dụng thuốc Thuốc ức chế bơm proton + Clarithromycin 50mg + Amoxicillin 1g. Trường hợp người bệnh có tiền sử dụng thuốc Clarithromycin nhưng không thuyên giảm được sử dụng thuốc Thuốc ức chế bơm proton + Amoxicillin 1g + Metronidazole 500mg hoặc  thuốc ức chế bơm proton + Amoxicillin 1g + Levofloxacin 250mg
• Liệu pháp 4 thuốc: Liệu pháp này được chỉ định với trường hợp bệnh nhân kháng thuốc nhóm penicillin hoặc phác đồ điều trị 3 thuốc. Sử dụng thuốc Thuốc ức chế bơm proton kết hợp Tetracyclin, Pepto-bismol.

Bệnh do nguyên nhân khác

Trường hợp người bệnh viêm hang vị dạ dày do thói quen sinh hoạt, rối loạn hệ miễn dịch, mắc bệnh tự miễn,... được bác sĩ chỉ định kê đơn thuốc

• Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Một số thuốc được sử dụng như Bismuth, Ducas, Sucralfate, giúp tạo lớp màng bảo vệ niêm mạc tại dạ dày, cải thiện triệu chứng đầy hơi, buồn nôn, đau thượng vị. Để mang đến hiệu quả, người bệnh nên sử dụng thuốc sau ăn khoảng 1 giờ
• Thuốc kháng axit: Thuốc tác dụng trung hòa axit trong dịch vị, từ đó giảm các triệu chứng ợ hơi, ợ chua, nóng rát,... các loại thuốc được sử dụng như Maalox, Phosphalugel
• Thuốc kháng thụ thể H2: Thuốc giảm hoạt động bài tiết axit trong dạ dày, tuy nhiên thuốc có thể không mang đến hiệu quả trong một số trường hợp. Nhóm thuốc này được sử dụng thay thế các thuốc ức chế bơm Proton trong một số trường hợp.
• Thuốc ức chế bơm proton: Thuốc không chỉ ức chế bài tiết axit trong dịch vị, còn giúp tái tạo và phục hồi ổ viêm. Thuốc được bác sĩ kê đơn sử dụng như: Omeprazole, Esomeprazole,…Tuy nhiên thuốc có thể gây biến chứng như nhồi máu cơ tim, loãng xương, nhiễm trùng. Người bệnh cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ.

Theo chuyên gia khuyến cáo, thuốc tây giúp giảm triệu chứng của bệnh, nhưng thuốc chưa tác dụng phụ người bệnh cần tham vấn y khoa trước khi sử dụng.

Đông y chữa viêm hang vị

Một trong những phương pháp được nhiều người bệnh lựa chọn điều trị hang vị dạ dày là sử dụng bài thuốc Đông y. Bài thuốc Sơ can Bình vị tán chứa thảo dược tự nhiên, giúp điều trị căn nguyên của bệnh, tăng cường sức khỏe và phòng ngừa bệnh tái phát. Phụ thuộc vào nguyên nhân và triệu chứng, người bệnh được sử dụng bài thuốc kết hợp vị thuốc khác nhau. Một số thảo dược được sử dụng phổ biến như:

• Bạch thược: Bạch Thược có tính hàn, vị đắng và hơi chua, tác dụng trừ huyết, giáng khí, dương huyết, điều dưỡng tâm can tỳ kinh huyệt giảm đau, trị viêm loét
• Bố chính sâm: Bố chính sâm có vị ngọt, tính mát tác dụng bổ tỳ vị, thanh nhiệt, tăng cường sức đề kháng cho người bệnh
• Ô tặc cốt (Mai mực): Thảo dược tác dụng trung hòa dịch vị dạ dày
• Cam thảo: Có vị ngọt, tính bình, tác dụng kinh tỳ vị, tâm và phế, giải độc, chỉ khai kích thích sự phòng thủ của cơ thể, ngăn chặn các vết loét
• Chè dây: Chè dây tác dụng tốt cho tiêu hóa, chống viêm loét, giảm đau, kháng khuẩn và chống oxy hóa tốt, chữa viêm loét dạ dày, ức chế và diệt vi khuẩn HP, ức chế HP phát triển
• Tam thất: Thảo dược đi vào kinh Can vị, tâm, phế, chủ huyết, tiêu thũng định thống, cải thiện phản ứng hệ miễn dịch, chống viêm, giảm đau
• Sài hồ: Sài hồ tác dụng thoát nhiệt, sơ can chỉ thống tác dụng an thần, giải nhiệt, ức chế vi khuẩn và tác dụng chống viêm tương tự corticoid.
• Đương quy: Tác dụng hoạt huyết, nhuận tràng, tiêu sưng, tâm can huyết hư, chống viêm, tăng miễn dịch, kháng khuẩn, giảm đau và giúp khí huyết lưu thông

Bài thuốc Đông y được đánh giá lành tính, an toàn không tác dụng phụ. Mỗi thang thuốc gồm thảo dược kết hợp với nhau theo tỷ lệ vàng giúp phát huy tối đa công dụng điều trị bệnh hiệu quả. Người bệnh cần lựa chọn cơ sở Đông y uy tín để thăm khám và bốc thuốc.

Phẫu thuật

Thông thường được bác sĩ chỉ định điều trị viêm hang vị bằng phương pháp nội khoa. Trường hợp người bệnh kéo dài biến chứng hẹp môn vị, thủng dạ dày, xuất huyết dạ dày cần được phẫu thuật. Tuy nhiên phương pháp này tiềm ẩn nhiều rủi ro sau phẫu thuật như hình thành sẹo, nhiễm trùng, rối loạn chức năng co bóp,... Người bệnh chỉ thực hiện được bác sĩ chỉ định.

Viêm hang vị dạ dày nên ăn gì kiêng gì

• Bổ sung nhiều rau xanh giúp hỗ trợ tiêu hóa, cung cấp đầy đủ vitamin, trung hòa dịch vị giảm viêm tạo hang vị hiệu quả. Một số loại rau tốt cho người bệnh như: rau dền, súp lơ, bắp cải,...
• Thực phẩm giàu tinh bột: Người bệnh bổ sung giàu tinh bột như bánh mì, khoai tây, khoang lang để hút những dịch vị dư thừa trong dạ dày, cải thiện ợ hơi, ợ chua,.. Hơn nữa thực phẩm này còn cung cấp chất dinh dưỡng và năng lượng dồi dào cho người bệnh
• Thực phẩm chứa protein: Thực phẩm nào cải thiện sức khỏe tổng thể, chống suy nhược và trung hòa axit trong dịch vị. Tuy nhiên người bệnh nên bổ sung hàm lượng protein vừa phải, không nên lạm dụng hạn chế tình trạng đầy hơi, khó tiêu
• Thực phẩm giàu chất béo lành mạnh: Bệnh nhân nên bổ sung chất béo lành mạnh như Omega 3, Omega 6, vitamin E
• Thực phẩm chống oxy hóa: Thực phẩm chống oxy hóa dồi dào như cam, bưởi, cà rốt, khoai lang, nghệ, dâu tây, nha đam,...

Bên cạnh đó bạn cần hạn chế thực phẩm như:

• Đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng
• Thực phẩm chứa hàm lượng axit cao
• Thực phẩm khả năng dị ứng cao
• Không sử dụng rượu bia, chất kích thích
• Hạn chế thực phẩm khó tiêu, đầy hơi

Ngoài ra, người bệnh không nên lạm dụng một thực phẩm cần chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Nên ăn chín uống sôi và chia nhỏ bữa ăn trong ngày.

Viêm hang vị là bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến, bệnh hoàn toàn được khắc phục nếu phát hiện và điều trị đúng cách. Ngược lại nếu người bệnh chủ quan bệnh tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Bên cạnh đó người bệnh cần chế độ chăm sóc khoa học, thực hiện theo chỉ định của bác sĩ giúp bệnh nhanh khỏi