Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi: Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Nơi công tác: Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường

Tiền mãn kinh là giai đoạn mà bất kể người phụ nữ nào cũng đều phải trải qua. Dù là hiện tượng sinh lý tự nhiên nhưng nhiều trường hợp chị em gặp phải những triệu chứng nặng, gây khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống. Vậy nguyên nhân gây tiền mãn kinh là gì và làm thế nào để vượt qua các triệu chứng? Mời chị em cùng tìm hiểu trong bài viết bên dưới.

Tiền mãn kinh là gì?

Tiền mãn kinh (perimenopause) là thuật ngữ chỉ giai đoạn chuyển tiếp trước khi mãn kinh, đánh dấu cột mốc chị em không còn khả năng sinh sản. Lúc này, các hoạt động của buồng trứng giảm, kinh nguyệt mất hoặc không đều.

Giai đoạn này thường kéo dài từ 2 - 5 năm, một số trường hợp lâu hơn có thể đến 10 năm. Tình trạng này sẽ kết thúc và bước vào giai đoạn mãn kinh khi chị em hết kinh hoàn toàn trên 12 tháng liên tục.

Thông thường, độ tuổi tiền mãn kinh phổ biến là từ 40 - 55 tuổi. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp chị em sau độ tuổi 30 đã gặp tình trạng này kèm theo nhiều triệu chứng khó chịu.

tien-man-kinh
Tiền mãn kinh thường kéo dài từ 2 - 5 năm

Triệu chứng tiền mãn kinh

Ở mỗi chị em, các dấu hiệu tiền mãn kinh xuất hiện là không giống nhau. Có người có triệu chứng rõ rệt, kết thúc nhanh, có người các triệu chứng lại kéo dài và gây ra nhiều bất tiện trong cuộc sống. Dưới đây là một số biểu hiện điển hình giúp chị em phát hiện:

  • Rối loạn kinh nguyệt: Đây là triệu chứng điển hình và dễ nhận biết. Nữ giới khi bước vào giai đoạn này, kinh nguyệt thường không đều, không xác định thời gian rụng trứng, chu kỳ kinh nguyệt ngắn hoặc dài hơn bình thường, lượng máu thay đổi, thậm chí là mất kinh ở một vài chu kỳ.
  • Nóng, bốc hỏa trong người: Có gần 70% phụ nữ ở thời kỳ tiền mãn kinh gặp tình trạng bốc hỏa, nóng phừng phừng người. Đồng thời, có thể bị đổ mồ hôi liên tục trong thời gian ngắn. Có số ít trường hợp sau khi bốc hỏa, người cảm thấy ớn lạnh và mệt mỏi. Tình trạng này có thể chỉ diễn ra vài tháng nhưng cũng có thể lên đến vài năm.
  • Rối loạn giấc ngủ: Hiện tượng bốc hỏa, đổ mồ hôi nhiều ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ. Có người bị khó ngủ, ngủ không sâu giấc, có người bị mất ngủ hoàn toàn gây mệt mỏi, khó chịu.
  • Rối loạn cảm xúc: Dễ cáu gắt, thường rơi vào trạng thái mệt mỏi, căng thẳng, suy nghĩ nhiều.
  • Suy giảm ham muốn tình dục: Do lượng hormone trong cơ thể giảm, ham muốn tình dục của chị em trong giai đoạn này cũng vì thế giảm theo. Trong mỗi cuộc yêu, chị em khó đạt được khoái cảm, thậm chí là đau rát.
  • Lão hóa bên ngoài: Tình trạng da xệ, thâm nám, khô xơ,... dần xuất hiện khiến ngoại hình của chị em bị “xuống cấp” hơn.

tien man kinh
Chu kỳ kinh nguyệt rối loạn

Nếu gặp một trong những dấu hiệu nêu trên, chị em cần cảnh giác về thời kỳ tiền mãn kinh của mình bắt đầu xảy ra. Nếu triệu chứng nặng, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống cần có biện pháp can thiệp để cải thiện sớm.

Nguyên nhân dẫn đến tiền mãn kinh

Theo các chuyên gia, có nhiều yếu tố khác nhau tác động đến quá trình tiền mãn kinh ở nữ giới, khiến nó xảy ra sớm hơn bất thường. Có thể kể đến như:

  • Nồng độ cholesterol thay đổi: Nội tiết tố nữ trong cơ thể thay đổi khiến cho cholesterol xấu ở trong máu tăng cao, lương cholesterol tốt lại có xu hướng giảm. Từ đây, nguy cơ mắc các bệnh tim mạch cũng gia tăng theo.
  • Do di truyền: Theo khảo sát, những người phụ nữ có người trong gia đình như bà, mẹ tiền mãn kinh ở độ tuổi sớm cũng có khả năng cao lặp lại như vậy.
  • Do lối sống: Chị em lười vận động, lười tiếp xúc với ánh sáng mặt trời cũng có khả năng bị sớm hơn so với những người bình thường.
  • Mắc các bệnh tự miễn: Phụ nữ mắc các bệnh về tuyến giáp, bệnh viêm khớp dạng thấp,... do hệ thống miễn dịch nhầm lẫn, tấn công vào các cơ quan trong cơ thể, làm giảm hoạt động của buồng trứng.
  • Hút thuốc lá: Thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý khác nhau. Với chị em phụ nữ, nó có thể gây tiền mãn kinh sớm bởi khả năng làm suy giảm lượng hormone estrogen của nữ giới.
  • Hóa trị, xạ trị: Những người bị ung thư phải thực hiện hóa trị, xạ trị dễ gây suy buồng trứng sớm.

Tiền mãn kinh ảnh hưởng đến sức khỏe nữ giới như thế nào?

Như đã đề cập, thực tế có nhiều chị em bước vào thời kỳ tiền mãn kinh một cách nhẹ nhàng. Ngược lại, nhiều người lại phải chịu những tác động nặng nề từ các triệu chứng của giai đoạn này, gây ảnh hưởng sức khỏe. Cụ thể:

Suy giảm trí nhớ

Nồng độ estrogen trong cơ thể nữ giới liên quan trực tiếp đến hệ thần kinh, điều phối hoạt động chuyển hóa của não bộ. Khi nội tiết tố nữ này suy giảm, kéo theo tình trạng chuyển hóa kém, tăng chất độc và làm giảm hoạt động não bộ. Từ đây, xuất hiện tình trạng suy giảm trí nhớ ở nữ giới giai đoạn tiền mãn kinh.

Mất xương, loãng xương

Sự thiếu hụt estrogen khiến cho mật động xương bị suy giảm. Hiện tượng này xuất phát từ việc chu kỳ kinh nguyệt không đều khi bị mãn kinh.

Estrogen có nhiệm vụ ngăn chặn chuyển hóa xương, ổn định số lượng xương và tăng tuổi thọ của tế bào tủy xương. Khi sự suy giảm của nồng độ estrogen xảy ra trong thời kỳ tiền mãn kinh, mật độ xương cũng vì thế giảm theo. Như vậy, xương mất đi sự liên kết và độ bền vững, gây ra tình trạng mất xương, loãng xương.

tien-man-kinh
Tiền mãn kinh gây ra tình trạng mất xương, loãng xương

Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Estrogen suy giảm có thể làm tăng LDL Cholesterol và giảm HDL cholesterol, gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch như mỡ máu cao, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch.

Ngoài các ảnh hưởng nêu trên, chị em thời kỳ tiền mãn kinh còn có nguy cơ xuất hiện các khối u lành tính, ác tính, rối loạn lipid máu, đái tháo đường,...

Phương pháp chẩn đoán tiền mãn kinh sớm

Hiện nay, để chẩn đoán và xác định chính xác xem mình có đang bị tiền mãn kinh sớm hay không, chị em có thể thực hiện một số các xét nghiệm sau:

  • Kiểm tra nồng độ hormone estrogen
  • Hormone kích thích nang trứng: Khi nồng độ này >39 mlU/ml và kinh nguyệt thất thường.
  • Hormone kích thích tuyến giáp: Tuyến giáp hoạt động kém, mức hormone cao.
  • Hình ảnh siêu âm tử cung bị teo nhỏ.
  • Kết quả sinh thiết niêm mạc tử cung.

Chị em phụ nữ thời kỳ tiền mãn kinh cần chú ý

Khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, chị em phụ nữ cần chú ý một số điều sau:

  • Cần đến cơ sở y tế uy tín để khám ngay khi có các triệu chứng xuất hiện.
  • Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, khoa học, bổ sung nhiều omega-3, vitamin, chất xơ,...
  • Hạn chế ăn đồ cay nóng, đồ đóng gói sẵn.
  • Luôn giữ tinh thần thoải mái, lạc quan.
  • Tập thể dục thể thao thường xuyên để tăng sức đề kháng.
  • Tạo thói quen khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện các bệnh lý và có biện pháp điều trị kịp thời.

Cách khắc phục tình trạng tiền mãn kinh sớm

Tiền mãn kinh là quá trình diễn ra tự nhiên nên không thể ngăn chặn hoặc điều trị. Tuy nhiên, với những trường hợp bị sớm và các triệu chứng quá nặng, gây ảnh hưởng sức khỏe, tinh thần, chị em hoàn toàn có thể can thiệp bằng một vài cách dưới đây:

Thay đổi lối sống khoa học hơn

Nữ giới có thể hạn chế tình trạng bằng cách xây dựng lối sống khoa học, điều độ:

  • Tăng cường luyện tập thể dục thể thao để đẩy mạnh máu lưu thông.
  • Dành thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn và luôn giữ tinh thần thoải mái, tích cực.
  • Không thức quá khuya và làm việc nặng quá sức.
  • Không sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.
  • Điều chỉnh cân nặng phù hợp, tránh bị tăng cân, béo phì.
  • Uống đủ từ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày.

Sử dụng thuốc cho phụ nữ tiền mãn kinh

Dựa vào mức độ nặng hay nhẹ của các triệu chứng xuất hiện, các bác sĩ có thể kê cho chị em một số thuốc phù hợp:

  • Liệu pháp thay thế hormone (HRT): HRT hoạt động sẽ bổ sung estrogen cho cơ thể, giảm các triệu chứng như rối loạn vận mạch, lão hóa da, giảm khô âm đạo, hạn chế đau nhức xương khớp. Loại thuốc này được bào chế dưới nhiều dạng như viên uống, miếng dán, gel,...
  • Vaginal estrogen: Thuốc này đưa trực tiếp vào trong âm đạo, giảm tình trạng khô âm đạo và làm dịu một số triệu chứng khác.
  • Thuốc chống trầm cảm: Thuốc giúp ức chế tái hấp thu có chọn lọc serotonin, làm dịu tình trạng bốc hỏa và triệu chứng phiền muộn, lo âu.

Lưu ý: Sử dụng thuốc Tây y có khả năng giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, chị em cần chú ý trong quá trình dùng, cần tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Đồng thời, các thuốc kể trên có thể gây ra một số tác dụng phụ nên cần liên hệ bác sĩ ngay khi có biểu hiện bất thường.

tien man kinh
Liệu pháp thay thế hormone (HRT) được áp dụng phổ biến

Nhiều loại thuốc Đông y lành tính

Theo nhiều tài liệu Đông y, phụ nữ độ tuổi ngoài 40 có dấu hiệu suy giảm các chức năng của tạng phủ, nhất là tạng thận. Điều này dẫn đến cơ thể bị mất cân bằng âm dương, ảnh hưởng đến chức năng của các tạng khác và làm xuất hiện các triệu chứng của thời kỳ tiền mãn kinh. Khi sử dụng thuốc Đông y điều trị các triệu chứng, chị em có thể yên tâm về độ an toàn và hiệu quả bền vững, chậm nhưng chắc.

Một số bài thuốc được nhiều chị em lựa chọn áp dụng là:

  • Bài thuốc Phụ Khang Đỗ Minh: Đây là bài thuốc gia truyền 150 năm của nhà thuốc nam Đỗ Minh Đường. Thành phần bào chế 100% từ thảo dược tự nhiên, bài thuốc có khả năng điều trị các triệu chứng như mất ngủ, bốc hỏa, đổ mồ hôi ban đêm, suy giảm ham muốn,... Với mỗi chị em có tình trạng khác nhau, các lương y nhà thuốc sẽ lên phác đồ thuốc phù hợp.
  • Bài thuốc chữa chứng mất ngủ cho chị em tiền mãn kinh: Sử dụng chem chép khô, thịt nạc heo (mỗi thứ 100g), tóc tiên 25g và muối vào nồi nước đun sôi trong vòng 1h. Sau đó mang ra sử dụng như một món ăn bình thường.
  • Thuốc chữa bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm: Chuẩn bị 30g phù tiểu mạch, 10 quả đại táo, 10g cam thảo cho vào nồi đun với 2 chén nước, đến khi cạn còn 1 chén thì tắt bếp. Kiên trì dùng trong 1 tháng, chị em sẽ cảm nhận được hiệu quả.

Lưu ý: Vì thuốc Đông y làm từ 100% thảo dược tự nhiên nên hiệu quả tác động vào cơ thể chậm hơn, chị em cần kiên trì sử dụng để có thể cảm nhận được hiệu quả.

Mọi thông tin về dấu hiệu và cách khắc phục triệu chứng tiền mãn kinh đã được chúng tôi đề cập chi tiết trong bài viết phía trên. Nếu chị em cần được tư vấn thêm, vui lòng liên hệ tới Tạp chí Đông y để được hỗ trợ tốt nhất từ đội ngũ chuyên gia dày dặn kinh nghiệm.

Câu hỏi thường gặp
Mãn kinh có huyết trắng không là câu hỏi được nhiều chị em quan tâm, bởi huyết trắng bất thường là dấu hiệu của nhiều bệnh phụ khoa nguy hiểm. Nếu đang gặp tình trạng này, chị em có thể tham khảo thông tin trong bài viết dưới đây để hiểu rõ sức khỏe của bản thân, từ đó có...
Sâm Angela là thực phẩm chức năng quen thuộc với phái nữ, được biết đến với công dụng chăm sóc sức khỏe và giữ gìn sắc xuân. Tuy nhiên nhiều chị em vẫn thường thắc mắc mãn kinh có uống được Sâm Angela không? Dưới đây là những thông tin được Tapchidongy.org tổng hợp từ chuyên gia có thể giúp...
Mãn kinh có thụ tinh nhân tạo được không là câu hỏi được nhiều chị em quan tâm, nhất là những người hiếm muộn, muốn có con khi tuổi đã cao. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi đã tổng hợp những thông tin liên quan từ các chuyên gia, cùng tìm hiểu để có câu trả lời chi tiết...
Bước vào thời kỳ mãn kinh, cơ thể ngưng tiết nội tiết tố nữ, buồng trứng sẽ ngưng hoạt động. Điều này khiến nhiều chị em băn khoăn mãn kinh có mang thai được không, mang thai giai đoạn này có ảnh hưởng gì đến mẹ và bé? Hãy cùng theo dõi thông tin được tổng hợp trong bài viết...

Chuyên khoa
Nhóm bệnh

Chuyên gia tư vấn


Top phòng khám điều trị Tiền Mãn Kinh bằng YHCT


Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Bài viết liên quan