Viêm xoang mạn tính là tình trạng viêm nhiễm lớp niêm mạc mũi trong một thời gian dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của con người. Do đó, người bệnh cần chủ động thăm khám và điều trị theo chỉ định của các bác sĩ, tránh những biến chứng nguy hiểm về sau.
Bệnh viêm xoang mạn tính là gì?
Viêm xoang mạn tính là một trong những biến thể nghiêm trọng của bệnh viêm xoang thông thường, bệnh kéo dài từ 10 - 12 tuần trở lên gây viêm nhiễm, tích tụ chất nhầy trong khoang mũi. Chính vì vậy, người bị viêm xoang mãn tính thường cảm thấy mệt mỏi, cơ thể suy yếu, nghẹt mũi, khó thở, có cảm giác sưng nề vùng mặt và mắt kèm đau đầu dai dẳng,....
Phần lớn căn nguyên gây bệnh viêm xoang mạn tính đều xuất phát từ nhiễm trùng, virus, vi khuẩn hoặc ảnh hưởng từ polyp mũi, sẹo, vách ngăn ở mũi,... Bệnh sẽ gây ra nhiều rủi ro, ảnh hưởng đến sức khỏe người nếu không chủ động khám, chữa trị.
Triệu chứng viêm xoang mãn tính
Các biểu hiện bệnh viêm xoang mãn tính dễ nhận biết, theo đó các bác sĩ sẽ dựa vào một số triệu chứng dưới đây để chẩn đoán bệnh.
- Vùng mũi nghẹt cứng, xuất hiện nhiều dịch nhầy màu đục vàng, xanh.
- Các dịch nhầy chảy ra từ mũi hoặc đường họng, có mùi tanh, hôi, thối,... điều này mang lại cảm giác mệt mỏi, khó chịu.
- Tắc nghẽn vùng mũi, khó thở, triệu chứng này được thể hiện rõ vào buổi tối và đầu sáng.
- Đau đớn quanh mặt, đặc biệt là một số vị trí như: quanh mày, trán, hai thái dương, vùng mắt, mũi,....
- Khứu giác không có khả năng cảm nhận mùi vị tạm thời hoặc vĩnh viễn.
- Đau nhức hàm và răng gây cảm giác chán ăn, mệt mỏi.
- Thường xuyên buồn nôn, hơi thở có mùi khó chịu.
- Một số triệu chứng khác: Người bị viêm xoang còn có cảm giác đau rát vùng họng, sốt, ho dữ dội,...
Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang mạn tính
Viêm xoang mãn tính chủ yếu do thói chủ quan, không điều trị dứt điểm viêm xoang cấp và các bệnh lý về đường hô hấp.
Ngoài căn nguyên chính trên, bệnh viêm xoang chuyển nặng do một số yếu tố khác gây nên như:
- Sự xâm nhập của một số loại vi khuẩn, nấm và virus,... đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh viêm xoang mạn tính.
- Thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân như: khói bụi, ô nhiễm không khí, các loài động vật có lông,...
- Những người có thể trạng yếu kém, cơ thể suy nhược, không đủ sức đề kháng chống lại các tác nhân gây bệnh.
- Sự khác biệt trong cấu tạo mũi, điểm hình là lệch vách ngăn,... là một trong những môi trường thuận lợi cho các loại vi khuẩn xâm nhập, gây bệnh.
- Các thói quen xấu: Sử dụng thường xuyên các chất kích thích, thực phẩm bẩn, không đảm bảo dinh dưỡng,... cũng là một trong những yếu tố gây bệnh phổ biến.
- Tâm lý thường xuyên đối diện với stress, căng thẳng,....
Viêm xoang mãn tính có nguy hiểm không? Có chữa được không?
Giải đáp vấn đề liên quan đến “Viêm xoang mãn tính có nguy hiểm không? Có chữa được không?” - Lương y, thầy thuốc ưu tú Lê Phương - Phó Giám đốc chuyên môn Nhất Nam Y Viện cho biết: “Viêm xoang mãn tính là bệnh lý NGUY HIỂM, nếu không được điều trị kịp thời, đúng hướng sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm như: viêm màng não, viêm não, viêm thanh quản, biến chứng xương,.... điều có có thể đe dọa đến tính mạng của mỗi con người.
Tuy nhiên, bệnh viêm xoang mãn tính có thể cải thiện và điều trị dứt điểm nếu người bệnh chủ động thăm khám và chữa trị bệnh theo đúng nguyên tắc, chỉ định của các bác sĩ. Theo đó, tùy thuộc vào mức độ bệnh, cơ địa của mỗi người sẽ cho kết quả, thời gian điều trị khác nhau. Vì vậy, bạn nên kiên trì áp dụng đúng lộ trình, phương pháp chữa bệnh mà các bác sĩ đề ra.
Cách chẩn đoán viêm xoang mãn
Để bệnh không có cơ hội diễn tiến sang giai đoạn nặng, người bệnh cần thăm khám ngay khi cơ thể xuất hiện các dấu hiệu: Ho, nghẹt mũi, đau nhức vùng mặt, mắt,... kéo dài trên 7 ngày.
Theo đó, để chẩn đoán chính xác nguyên nhân, tình trạng của bệnh các bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện các phương pháp kiểm tra sau:
- Tiến hành nội soi: Đây là bước khám bệnh đầu tiên mà các bác sĩ triển khai. Phương pháp được thực hiện khá đơn giản, chỉ cần đưa máy nội soi vào vùng mũi là có thể chẩn đoán được vị trí tổn thương.
- Nuôi cấy dịch mũi và xoang: Tiến hành xét nghiệm trên cơ thể người bị viêm xoang mãn tính. Từ đó, xác định rõ, chính xác tác nhân gây bệnh.
- Chẩn đoán từ hình ảnh: Các bác sĩ sẽ tiến hành chụp cắt lớp vi tính để chắc chắn bệnh lý, tình trạng hiện tại của người bệnh.
- Test dị nguyên: Thường được áp dụng cho một số trường hợp được nghi ngờ do dị ứng gây nên.
Biện pháp phòng tránh bệnh viêm xoang mãn tính hiệu quả
Dân gian có câu “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, vậy nên để hạn chế nguy cơ mắc bệnh, khả năng tái phát chúng ta cần chủ động bảo vệ sức khỏe. Thực hiện ngay những biến pháp dưới đây để hệ hô hấp luôn khỏe mạnh, ngừa viêm xoang mãn tính.
- Cung cấp cho cơ thể ít nhất là 2 lít nước trong ngày.
- Duy trì thói quen sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh vùng mũi, họng và các cơ quan khác thuộc hệ hô hấp.
- Tránh xa những khu vực được báo động là ô nhiễm, chứa nhiều chất động hại như: Các công ty cơ khí, xí nghiệp than,...
- Với môi trường sinh sống cần dọn dẹp thường xuyên. Để đảm bảo an toàn cho chính mình và người thân bạn nên mua và sử dụng các loại máy có chức năng lọc, hút bụi bẩn, điều hòa không khí.
- Nghiêm cấm sử dụng chung những vật dụng cá nhân, đặc biệt là bàn chải đánh răng, khăn tắm, khẩu trang,...
- Hạn chế tối đa tiếp xúc với người bệnh đang bị các bệnh lý về đường hô hấp.
- Xây dựng và duy trì các thói quen tốt như: Ăn uống đủ chất, ngủ đúng giờ,...
- Không để tình trạng mệt mỏi, stress kéo dài làm suy giảm sức đề kháng.
- Chủ động đến các cơ sở y tế khi xuất hiện các triệu chứng bệnh viêm xoang.
- Thực hiện tái khám tổng quát các bộ phận trên cơ thể thường xuyên. Thực hiện theo chu kỳ 3 tháng thăm khám một lần.
Điều trị viêm xoang mạn tính
Quá trình điều trị bệnh viêm xoang phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, cấp độ nguy hiểm của bệnh. Vì vậy, sau khi có kết quả thăm khám các bác sĩ sẽ áp dụng một trong phương pháp điều trị cụ thể dưới đây.
Bài thuốc dân gian
Đối với người bệnh viêm xoang mạn tính các bài thuốc dân gian chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị các triệu chứng chứ không có tác dụng chữa dứt điểm. Những bài thuốc thường được sử dụng là:
- Dùng rượu tỏi: Sử dụng khoảng 50g tỏi đã thái lát mỏng đem ngâm với 300ml rượu trắng. Để khoảng 2 - 5 ngày rồi đem ra sử dụng. Dùng nước cốt thoa trực tiếp vào vùng mũi. Thực hiện liên tục khoảng 7 - 10 ngày sẽ thuyên giảm triệu chứng viêm nhiễm hiệu quả.
- Hoa ngũ sắc: Chọn những cây ngũ sắc tươi và đem ngâm với nước muối. Sau đó, cho vào cối giã nhuyễn, lọc lấy phần nước cốt để sử dụng. Lấy tăm bông thấm vào hỗn hợp và thoa vào trong hốc mũi. Thực hiện bài thuốc liên tục trong 3 - 5 ngày sẽ nhận thay đổi tích cực.
- Dùng râu ngô kết hợp với rễ đương quy: Bài thuốc cho kết quả điều trị khá cao, giúp thuyên giảm nhanh triệu chứng nghẹt mũi, đau rát,...được nhiều người bệnh viêm xoang mạn tính tin dùng.
- Sử dụng lá lốt: Với bài thuốc này bạn chỉ cần chuẩn bị khoảng 20 - 25 lá lốt rồi đem đun sôi. Sau đó, lấy ra xông hơi trong khoảng 5 - 10 phút sẽ cảm nhận được thay đổi - Cơ thể bớt mệt mỏi, vùng mũi dễ thở hơn.
Thuốc Tây y trị viêm xoang mạn tính
Các loại thuốc Tây y thường được sử dụng trong điều trị bệnh viêm xoang mãn tính chủ yếu là các loại thuốc sau:
- Thuốc kháng sinh, kháng histamin: Loại thuốc này thường được chỉ định cho những trường hợp viêm nhiễm nặng do virus, vi khuẩn gây nên.
- Thuốc Corticosteroid uống hoặc tiêm: Những loại thuốc thường được sử dụng đặc trị viêm nhiễm vùng niêm mạc, nhiễm trùng,... Tuy nhiên, nhóm thuốc này dễ gây tác dụng phụ khi sử dụng. Do đó, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, tránh dùng trong thời gian dài.
- Thuốc giảm đau: Hầu hết người bệnh viêm xoang mũi giai đoạn mãn tính đều cảm thấy đau dữ dội các vị trí gần kề mũi. Do vậy, đây cũng là loại thuốc được bác sĩ chỉ định sử dụng nhiều.
- Thuốc xịt, rửa mũi: Chủ yếu sử dụng nước muối sinh lý và một số loại thuốc thảo dược dạng xịt theo chỉ định.
- Thuốc bổ: Phần lớn người bệnh được chỉ định sử dụng loại thuốc này là người có cơ thể yếu kém, thường xuyên mắc bệnh.
Các bài thuốc Đông y trị viêm xoang mãn tính
Theo quan điểm của YHCT, viêm xoang là bệnh thường hư ở tạng Thận, Phế, yếu ở Tỳ vị nên khí huyết không thông, dịch bị tràn lên làm mũi bị tắc ứ. Căn nguyên của bệnh có thể do phế khí hư tổn kết hợp với phong hàn hoặc phong nhiệt, nhiệt độc tích tụ trong cơ thể làm Thận, Tỳ suy tổn.
Trong đó, viêm xoang mãn tính thường do phong nhiệt và nhiệt độc hơn là phong hàn. Đồng thời người bệnh thường có biểu hiện đau nhức khắp mặt, mũi chảy dịch hôi thối, thường xuyên nhức đầu, mất ngửi lâu ngày.
Theo nguyên tắc biện chứng luận trị của đông y, để triệt tiêu các triệu chứng trên thì cần dùng phép thanh nhiệt, giải độc, khai khiếu. Nhưng để loại bỏ gốc rễ của bệnh thì phải tu bổ thận âm, kiện Tỳ, cố Vệ. Trong số các bài thuốc đông y trị viêm xoang mãn, hiệu quả phải kể đến:
Viêm xoang mạn tính nên ăn gì? Kiêng gì?
Điều trị dứt điểm viêm xoang mạn tính là điều không hề dễ dàng, cần rất nhiều thời gian. Do vậy, để thời gian chữa bệnh được rút ngắn, bệnh sớm được đẩy lùi người bị viêm xoang mãn tính cần chú ý thực hiện theo chế độ ăn uống dưới đây:
Những thực phẩm cần kiêng
- Tránh xa các loại gia vị, thực phẩm có tính nhiệt, đặc biệt là hạt tiêu, ớt, kim chi, cà muối,...
- Hạn chế sử dụng sử sản phẩm ăn liền, có chứa chất bảo quản, đường, chất béo,...
- Không ăn thức thức ăn có nguy cơ dị ứng cao như: Hải sản, đồ đông lạnh, chất tạo màu,...
- Khi mắc bệnh tuyệt đối không sử dụng chất kích thích, các loại rượu, bia và những loại thuốc có hại như: thuốc lá, thuốc lào,...
- Không nên uống, ăn những đồ lạnh,... để bảo vệ vùng niêm mạc họng.
Những thực phẩm nên ăn
- Các thực phẩm cần được bổ sung khi bị viêm xoang mạn tính là những loại rau quả, thực phẩm giàu chất xơ,... giúp cải thiện nhanh các triệu chứng của bệnh.
- Những loại dầu, thực phẩm chức năng chứa nhiều vitamin, omega,... được các bác sĩ khuyến cáo sử dụng khi bị bệnh.
- Bổ sung các loại hoa quả như: Bưởi, cam, táo, lê,... cho cơ thể.
- Tăng cường sử dụng các hương vị thảo dược như tỏi, gừng, tía tô, lá lốt,...
- Ăn nhiều thịt nạc, những thực phẩm có thành phần kẽm và sắt cao.
- Dung nạp thêm các loại thực phẩm chứa men vi sinh sống như: Sữa chua, nước hoa quả,...
Trên đây là những kiến thức y học liên quan đến bệnh “viêm xoang mãn tính” được tác giả tổng hợp, tham vấn từ các chuyên gia y tế. Mong rằng, với những thông tin bài viết cung cấp sẽ giúp quý độc giả nhận thức được mức độ nguy hiểm căn bệnh. Từ đó, chủ động hơn trong việc điều trị và phòng chống bệnh.