Viêm dạ dày HP là bệnh lý về đường tiêu hóa phổ biến, nguyên nhân chính gây bệnh là do vi khuẩn HP tấn công và tổn thương niêm mạc dạ dày. Vậy viêm dạ dày HP có nguy hiểm không, cách điều trị ra sao?
Viêm dạ dày HP là gì? Các loại bệnh viêm dạ dày HP
Viêm dạ dày HP là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương, dẫn đến xuất hiện cơn đau dạ dày, nóng rát vùng thượng vị, suy nhược cơ thể ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dựa vào nguyên nhân gây bệnh, viêm dạ dày được chia thành viêm dạ dày HP dương tính và âm tính.
Viêm dạ dày HP dương tính
Viêm dạ dày HP (Helicobacter Pylori) hay còn gọi là viêm dạ dày HP k29, viêm dạ dày HP dương tính. Cơ thể bị nhiễm khuẩn HP khi vi khuẩn này xâm nhập cơ thể và phát triển quá mức tấn công thành niêm mạc dạ dày dẫn đến viêm loét.
Vi khuẩn HP là loại vi xoắn khuẩn, có khả năng sống và phát triển trong môi trường axit trong dạ dày. Vi khuẩn này, không có sẵn trong dạ dày mà chủ yếu xâm nhập vào cơ thể thông qua ăn uống và sinh hoạt hằng ngày.
Theo thống kê, ở Việt Nam có đến 70% dân số nhiễm vi khuẩn HP, tuy nhiên không phải tất cả trường hợp bị viêm dạ dày. Vi khuẩn này xâm nhập vào cơ thể sẽ nằm im, không hoạt động và không gây hại. Hơn nữa, khi gặp điều kiện thuận lợi như thói quen sinh hoạt không lành mạnh, hệ miễn dịch suy giảm, vi khuẩn phát triển mạnh tổn thương niêm mạc và dẫn đến viêm dạ dày.
Tình trạng bệnh kéo dài có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày ung thư thậm chí là nguy cơ tử vong cao. Hơn nữa vi khuẩn HP có khả năng kháng thuốc cao nên người bệnh cần tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
Viêm dạ dày HP âm tính
Viêm dạ dày HP âm tính là tình trạng viêm dạ dày không do vi khuẩn HP, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do thói quen sinh hoạt không lành mạnh, chế độ dinh dưỡng, sử dụng rượu bia, chất kích thích, lạm dụng thuốc kháng sinh, hoặc do căng thẳng kéo dài,... Người bệnh xuất hiện triệu chứng khó tiêu, buồn nôn, chán ăn, không ngon miệng, đau tại vùng thượng vị,...
Vậy viêm dạ dày HP âm tính có nguy hiểm không? So với viêm dạ dày HP dương tính, viêm dạ dày HP âm tính mức độ nhẹ, diễn biến chậm và điều trị đơn giản hơn. Nguyên nhân gây phần lớn do chế độ ăn uống không khoa học, lạm dụng thuốc kháng sinh giảm đau, sử dụng rượu bia hay căng thẳng stress kéo dài.
Tuy nhiên người bệnh chủ quan, không điều trị sớm và đúng cách có thể dẫn đến hẹp môn vị, loét dạ dày tá tràng, thủng dạ dày. Hơn nữa bệnh khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược ảnh hưởng sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Dấu hiệu viêm dạ dày HP là gì
Người bệnh nhận biết một số triệu chứng phổ biến của bệnh như:
- Đau nóng rát vùng thượng vị, cơn đau có thể đau quặn, hoặc âm ỉ kéo dài
- Xuất hiện cảm giác buồn nôn, kể cả khi trong dạ dày không có thức ăn,
- Xuất hiện ợ hơi, ợ chua, đầy bụng
- Cơ thể mệt mỏi chán ăn
- Sút cân không lý do
Ngoài ra phụ thuộc vào cơ địa và mức độ nghiêm trọng của bệnh, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng khác và tần suất thường xuyên hơn. Theo chuyên gia khuyến cáo cần đi khám bác sĩ khi xuất hiện các triệu chứng:
- Nôn ra máu, đi đại tiện có máu
- Chán ăn và cảm giác khó nuốt khi ăn
- Cơ thể mệt mỏi, chóng mặt, ngất xỉu
- Xuất hiện cơn đau dữ dội
Hơn nữa ở một số đối tượng đặc biệt xuất hiện dấu hiệu
- Trẻ em: Trẻ quấy khóc, buồn nôn, cơ thể mệt mỏi, chậm phát triển
- Phụ nữ mang thai: Xuất hiện cơn đau ở phần giữa, trên bụng, cơn đau âm ỉ
- Phụ nữ sau sinh: Mẹ bầu bị chướng bụng, căng tức vùng ngực và trào ngược dạ dày thực quản
Người bệnh cần nhận biết dấu hiệu viêm dạ dày để có thể điều trị sớm và đúng cách.
Nguyên nhân viêm viêm dạ dày HP
Nguyên nhân chính dẫn đến viêm dạ dày HP là do vi khuẩn HP, vi khuẩn này xâm nhập tấn công niêm mạc dạ dày và kích thích dạ dày bài tiết axit dẫn đến tổn thương và viêm loét niêm mạc.
Đến nay chưa có chứng minh khoa học xác định được nguyên nhân khiến dạ dày nhiễm vi khuẩn HP. Tuy nhiên vi khuẩn này dễ dàng lây nhiễm qua con đường miệng, đường phân, một số dụng cụ y tế thăm khám hoặc qua thức ăn nước uống. Do đó người bệnh dễ dàng vị viêm dạ dày do vi khuẩn Hp khi:
- Nơi ở bị ô nhiễm: môi trường sống không đảm bảo vệ sinh tạo điều kiện vi khuẩn phát triển và nguy cơ mắc bệnh cao
- Sống cùng người bệnh bị đau dạ dày do nhiễm HP
- Thực phẩm, nước uống không đảm bảo an toàn thực phẩm vệ sinh
Ngoài ra, một số yếu tố dưới đây tạo điều kiện cho vi khuẩn này phát triển và viêm dạ dày như:
- Hệ miễn dịch suy giảm tạo điều kiện cho vi khuẩn này phát triển và tấn công niêm mạc dạ dày, hinh ổ viêm loét.
- Người bệnh lạm dụng thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau gây hại niêm mạc dạ dày
- Chế độ ăn uống không khoa học, sử dụng rượu bia nhiều
- Áp lực công việc và căng thẳng stress kéo dài
- Trong gia đình từng có người bệnh nhiễm vi khuẩn HP
Viêm dạ dày HP có nguy hiểm không?
Theo chuyên gia khuyến cáo, viêm dạ dày HP dễ dàng khắc phục nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Ngược lại người bệnh chủ quan có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như:
- Loét dạ dày tá tràng: Tình trạng bệnh kéo dài, vi khuẩn HP xâm nhập, tổn thương niêm mạc dạ dày và xuất hiện ổ viêm loét.
- Hẹp môn vị: Môn vị nằm giữa dạ dày và ruột non với vai trò vận chuyển thức ăn từ dạ dày xuống ruột non. Tình trạng bệnh nghiêm trọng dẫn đến hẹp môn vị, tồn đọng thức ăn trong dạ dày, gây chướng bụng, buồn nôn, đau bụng kéo dài
- Viêm phúc mạc: Vi khuẩn HP tấn công niêm mạc bụng, người bệnh xuất hiện cơn đau âm ỉ kéo dài, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa
- Thủng dạ dày: Ổ viêm loét dạ dày nghiêm trọng dẫn đến thủng dạ dày. Người bệnh bị cơn đau dữ dội, thở mạnh, cơ thể mệt mỏi,... kho đó cần đi khám và điều trị kịp thời
- Xuất huyết tiêu hóa: Trường hợp người bệnh xuất huyết dạ dày khi niêm mạc dày bị tổn thương dẫn đến chảy máu. Bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đau bụng, đi ngoài ra máu, buồn nôn,...
- Ung thư dạ dày: Theo thống kê, viêm dạ dày do vi khuẩn HP làm tăng nguy cơ ung thư gấp 2-6 lần, khi tế bào dạ dày bị biến đổi cấu trúc chuyển sang tế bào ác tính gây ung thư.
Chẩn đoán viêm dạ dày HP bằng cách nào?
Nhận biết dấu hiệu của bệnh, người bệnh tiến hành đến cơ sở y tế để thăm khám. Tại đây, bệnh nhân được tiến hành xét nghiệm vi khuẩn HP và mức độ nghiêm trọng của bệnh
- Xét nghiệm máu: Phương pháp này nhận biết vi khuẩn HP do lượng hồng cầu giảm xuống. Tuy nhiên không mang đến kết quả chính xác nên không được sử dụng phổ biến
- Xét nghiệm phân, nước bọt: Xét nghiệm nhận biết vi khuẩn HP có tồn tại trong phân hay nước bọt hay không
- Test hơi thở: Người bệnh thổi hơi vào thiết bị để chẩn đoán có vi khuẩn HP hay không. Trước đó bạn được bác sĩ cho uống dung dịch ure (c13 hoặc c14).
- Nội soi: Phương pháp này xác định chính xác ổ viêm trong dạ dày, hơn nữa bệnh nhân được bác sĩ tiến hành lấy mô sinh thiết để xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.
Biện pháp khắc phục và phòng tránh viêm dạ dày HP
Bên cạnh sử dụng thuốc điều trị, người bệnh cần lưu ý một số điều dưới đây giúp hỗ trợ điều trị và phòng tránh bệnh như:
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý nên bổ sung thực phẩm chống viêm, trái cây, rau xanh, thực phẩm giàu tinh bột. Bên cạnh đó hạn chế thực phẩm nhiều axit, đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhiều đường
- Người bệnh nên ăn chín, uống sôi, tránh món ăn sống như gỏi, nộm,.. khiến tiêu chảy và ổ viêm loét nghiêm trọng hơn
- Bệnh nhân cần đi thăm khám điều trị sớm và đúng cách, phòng ngừa bệnh diễn biến nguy hiểm. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc, ngưng sử dụng giữa chừng, hoặc kết hợp thuốc Đông y và Tây y khi chưa có chỉ định
- Giữ không gian thông thoáng, sạch sẽ phòng ngừa bệnh lan truyền hiệu quả
- Vệ sinh tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, không sử dụng chung đồ cá nhân với người khác
- Thường xuyên tập thể dục thể thao, tăng cường sức khỏe và phòng ngừa bệnh hiệu quả
- Vi khuẩn HP khả năng kháng thuốc cao nên người bệnh cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ
Điều trị viêm dạ dày HP dương tính
Theo chuyên gia khuyến cáo bệnh nhân nhận biết dấu hiệu và điều trị bệnh sớm đúng cách. Tình trạng bệnh kéo dài diễn biến nghiêm trọng, khó điều trị. Các phương pháp được sử dụng phổ biến như:
Thuốc trị viêm dạ dày HP - Thuốc Tây y
Vi khuẩn HP có khả năng kháng thuốc kháng sinh cao do đó bệnh nhân được bác sĩ kê đùng phác đồ kết hợp 2 thuốc trở nên. Các phác đồ điều trị tiêu diệt vi khuẩn HP phục hồi niêm mạc dạ dày bị tổn thương và kiểm soát triệu chứng của bệnh hiệu quả được sử dụng phổ biến như:
Phác đồ điều trị viêm dạ dày HP phối hợp 3 thuốc
Phác đồ này được sử dụng với trường hợp người bệnh điều trị lần đầu, liều trình có thể kéo dài từ 10-14 ngày phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Phác đồ số 1:
- Thuốc ức chế bơm proton: Thuốc được sử dụng phổ biến nhất là Omeprazol với tác dụng bài tiết axit trong dạ dày. Sử dụng 2 lần/ ngày, mỗi ngày 1 viên
- Thuốc Amoxicillin đây là thuốc kháng sinh, sử dụng 2 lần/ ngày mỗi ngày 1g
- Thuốc Clarithromycin đây là nhóm thuốc kháng sinh nhóm macrolid, bạn sử dụng 1g/ lần, 2 lần/ ngày
Phác đồ điều trị số 2
- Thuốc ức chế bơm proton: Sử dụng 1 viên/ lần, 2 lần/ ngày
- Thuốc Amoxicillin sử dụng 2 lần/ ngày mỗi lần 1g
- Thuốc kháng sinh Metronidazol sử dụng 2 lần/ ngày, mỗi lần 500mg
Phác đồ điều trị viêm dạ dày HP 4 thuốc
Bệnh nhân được bác sĩ chỉ định điều trị phác đồ 4 thuốc với trường hợp người bệnh sử dụng phác đồ 3 thuốc nhưng không mang đến hiệu quả. Hoặc người bệnh dùng thuốc clarithromycin nhưng không đáp ứng được.
Phác đồ 4 thuốc được nhiều bệnh nhân sử dụng như:
Phác đồ số 1
- Thuốc ức chế bơm proton PPI: Sử dụng 2 lần/ ngày
- Thuốc Tinidazole sử dụng 2 lần/ ngày mỗi lần 500mg
- Thuốc Metronidazol sử dụng 2 lần/ ngày mỗi lần 500mg
- Thuốc Bismuth: sử dụng 2 lần/ ngày mỗi lần 2 viên
Phác đồ số 2
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Sử dụng 2 lần/ ngày
- Thuốc kháng sinh amoxicillin: Sử dụng 2 lần/ ngày và 1g/ lần
- Thuốc Clarithromycin: Sử dụng 2 lần/ ngày và mỗi lần 500mg
- Thuốc Metronidazol: Sử dụng 2 lần/ ngày và mỗi lần 500mg
Tương tự phác đồ điều trị 3 thuốc, phác đồ điều trị 4 thuốc bệnh nhân sử dụng khoảng 10-14 ngày liên tiếp theo chỉ định của bác sĩ.
Phác đồ điều trị viêm dạ dày HP nối tiếp
Bệnh nhân sử dụng phác đồ điều trị nối tiếp trong 10 ngày liên tiếp trong đó
- 5 ngày đầu sử dụng điều trị bằng 2 thuốc: thuốc Amoxicillin và thuốc ức chế bơm proton
- Trong 5 ngày cuối sử dụng thuốc ức chế bơm proton và thuốc Clarithromycin, Tinidazole
Phác đồ viêm dạ dày HP cứu vãn
Bệnh nhân được sử dụng phác đồ điều trị cứu vãn khi điều trị phác đồ điều trị nối tiếp thất bại. Các phác đồ được sử dụng phổ biến như:
- Thuốc ức chế proton (PPI) kết hợp với Rifabutin và Levofloxacin
- Thuốc ức chế proton (PPI) kết hợp với thuốc Rifabutin và Amoxicillin
- Thuốc ức chế proton (PPI) kết hợp với thuốc Bismuth, Doxycycline và Amoxicillin
- Thuốc ức chế proton (PPI) kết hợp với thuốc Bismuth, thuốc Amoxicillin và Tetracycline
- Thuốc ức chế proton (PPI) kết hợp với thuốc Amoxicillin và Furazolidone
- Thuốc ức chế proton (PPI) kết hợp với thuốc Amoxicillin và Levofloxacin
- Thuốc ức chế proton (PPI) kết hợp với thuốc Bismuth và Furazolidone, Tetracycline
- Thuốc ức chế proton (PPI) kết hợp với thuốc Amoxicillin (liều cao 1g/ lần và sử dụng 3 lần/ngày)
Phác đồ điều trị trên mang tính chất tham khảo, người bệnh tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc. Hơn nữa, thuốc tây chứa nhiều tác dụng phụ, bạn cần tham vấn y khoa trước khi sử dụng, phòng tránh biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe
Thuốc chữa viêm dạ dày HP từ Đông y - Sơ can Bình vị tán
Sơ can Bình vị tán là một trong những bài thuốc Đông y điều trị viêm dạ dày tốt nhất hiện nay. Bài thuốc được nghiên cứu và bào chế bởi trung tâm nghiên cứu và ứng dụng Thuốc Dân Tộc khi kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại. Với tinh chất 100% thảo dược tự nhiên: đương quy, tam thất, mai mực, bạch thược, bồ công anh,... đảm bảo an toàn, không chứa tác dụng điều trị viêm dạ dày hiệu quả.
Bài thuốc với 3 chế phẩm:
- Sơ can Bình vị tán - Viêm loét HP: Với tác dụng thanh nhiệt giải độc, sát trùng, tiêu diệt vi khuẩn HP giảm đau chống viêm và phục hồi niêm mạc dạ dày bị tổn thương hiệu quả
- Sơ can Bình vị - trào ngược: Cải thiện triệu chứng, ợ hơi, ợ chua, phục hồi vết loét niêm mạc dạ dày
- Cao bình vị: Thanh nhiệt giải độc, phục hồi vết loét bị tổn thương, giảm triệu chứng bệnh và nâng cao sức khỏe của người bệnh
Sự kết hợp hoàn hảo của 3 chế phẩm giúp điều trị căn nguyên của bệnh, triệu chứng được cải thiện, nâng cao sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tái phát. Chỉ sau liệu trình 1-3 tháng, bệnh được chấm dứt. Hơn nữa so với bài thuốc Đông y khác, thuốc được điều chế viên hoàn, cao mềm không cần sắc, dễ dàng sử dụng.
Bài thuốc dân gian trị HP gây viêm dạ dày
Bài thuốc dân gian sử dụng thảo dược tự nhiên, với công thức từ xa xưa lưu truyền qua nhiều đời hỗ trợ điều trị viêm dày HP và không chứa tác dụng phụ. Một số bài thuốc được sử dụng phổ biến như:
Cây chè dây- chữa viêm dạ dày HP
Người bệnh sử dụng lá chè dây rửa sạch và sao khô, sau đó sắc lên và sử dụng. Trong chè dây chứa hoạt chất tanin và flavonoid tiêu diệt vi khuẩn HP, chống viêm phục hồi ổ viêm loét
Bài thuốc từ lá mơ
Sử dụng lá mơ rửa sạch, xay nhuyễn với khoảng 200ml nước chắt lấy nước và đun sôi. Khi sử dụng bện nên thêm chút muối, hỗn hợp giúp tiêu viêm và tiêu diệt vi khuẩn HP trong dạ dày.
Bài thuốc từ nghệ
Trong nghệ chứa hoạt chất curcumin tác dụng tiêu viêm, sát khuẩn, chống oxy hóa ức chế hoạt động của vi khuẩn HP hiệu quả. Sử dụng bột nghệ kết hợp mật ong sử dụng trực tiếp hoặc pha với nước ấm.
Bài thuốc dân gian được sử dụng với trường hợp nhẹ, mới khởi phát, với trường hợp bệnh diễn biến nghiêm trọng không mang đến hiệu quả điều trị. Bên cạnh đó bài thuốc chưa được chứng minh khoa học nên người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng
Bài viết cung cấp thông tin về viêm dạ dày HP, do dó người bệnh không nên chủ quan cần đi thăm khám và điều trị sớm. Bên cạnh đó, cần biện pháp chăm sóc, chế độ ăn uống khoa học giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả.
