Viêm da dầu cánh mũi là căn bệnh da liễu thường gặp. Nếu điều trị, chăm sóc đúng cách thì các triệu chứng của bệnh sẽ được kiểm soát hoàn toàn. Do vậy, người bệnh cần chủ động thăm khám và điều trị bệnh kịp thời.
Viêm da dầu cánh mũi và dấu hiệu nhận biết
Viêm da dầu hay còn gọi là viêm da tiết bã là một căn bệnh da liễu mãn tính thường gặp. Biểu hiện đặc trưng của bệnh là tình trạng tổn thương da có màu đỏ, tiết bã nhờn, ẩm và bong tróc da.
Bệnh ảnh hưởng chủ yếu đến vùng da có tuyến bã nhờn hoạt động mạnh như da đầu, ngực, má, cánh mũi. Trong đó, viêm da dầu cánh mũi là tình trạng thường gặp nhất.
Bệnh viêm da dầu hai bên cánh mũi có thể khu trú hoặc lan rộng đến một số vùng da khác như mép, mày và má. Để nhận biết tình trạng này, bạn có thể dựa vào một số triệu chứng như sau:
- Hai bên cánh mũi có biểu hiện đỏ và đổ dầu nhiều hơn bình thường.
- Tổn thương da bằng phẳng, có hoặc không có ranh giới rõ ràng với những vùng da xung quanh.
- Bề mặt da bị tổn thương có xuất hiện nhiều mảng vảy bong tróc màu trắng, vàng nhạt.
- Bệnh thường gây nóng rát hoặc ngứa ngáy nhẹ.
Bệnh viêm da tiết bã nhờn thường xảy ra ở người trưởng thành và người cao tuổi, hiếm khi xảy ra ở trẻ em.
Nguyên nhân gây viêm da dầu cánh mũi
Hiện nay các chuyên gia da liễu vẫn chưa xác định được nguyên nhân cụ thể gây ra bệnh viêm da tiết bã ở cánh mũi. Tuy nhiên, dựa vào một số giả thuyết có thể nhận biết được bệnh khởi phát do những nguyên nhân và điều kiện thuận lợi như sau.
Nguyên nhân làm bùng phát viêm da dầu ở cánh mũi:
- Di truyền: Di truyền là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh viêm da dầu ở cánh mũi. Các trường hợp mắc bệnh đều có người thân trong gia đình mắc bệnh viêm da tiết bã hoặc bệnh vảy nến.
- Phản ứng bất thường của hệ miễn dịch: Sau khi sinh thiết da, các chuyên gia da liễu đã nhận thấy cơ chế hình thành bệnh có liên quan đến hoạt động bất thường của hệ miễn dịch. Phản ứng bất thường này có tác động đến tế bào lympho T, làm phóng thích histamin vào mô da.
- Nhiễm nấm men Malassezia: Vi nấm này sẽ xâm nhập vào thượng bì da và tạo ra các chất chuyển hóa. Các chất này sẽ kích thích phản ứng sưng viêm và tăng sinh tế bào chết trên da.
Ngoài những nguyên nhân trên, bệnh viêm da tiết bã ở hai bên cánh mũi còn khởi phát do một số điều kiện thuận lợi như sau:
- Hệ miễn dịch suy giảm: Các bệnh da liễu mãn tính nói chung đều có xu hướng bùng phát và tiến triển mạnh khi hệ miễn dịch bị suy giảm. Vì thế, những đối tượng có sức đề kháng yếu như người bị tiểu đường, nhiễm HIV, cấy ghép nội tạng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn và lan rộng toàn thân.
- Rối loạn hoạt động của tuyến bã nhờn: Tuyến bã nhờn hoạt động quá mức cho phép là một trong những yếu tố gây ra bệnh viêm da dầu cánh mũi. Lượng dầu thừa sẽ được bài tiết ra ngoài cùng với một số yếu tố ngoại sinh. Từ đó thúc đẩy sự phát triển của nấm men và gây tổn thương ở da.
- Chế độ dinh dưỡng: Chế độ dinh dưỡng không lành mạnh như ăn nhiều đường, muối, gia vị cay nóng, thức ăn nhanh, sử dụng các chất kích thích sẽ khiến sức khỏe của bạn suy yếu và kích thích hoạt động của tuyến bã nhờn. Các yếu tố này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để bệnh viêm da dầu khởi phát.
- Rối loạn nội tiết tố: Nội tiết tố trong cơ thể có tác động đến sức khỏe tổng thể. Do đó, khi nội tiết tố mất cân bằng, bạn sẽ gặp phải một số triệu chứng như rụng tóc, chảy máu răng, mệt mỏi và làm tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý da liễu mãn tính.
Viêm da dầu cánh mũi có lây không? Có nguy hiểm không?
Viêm da dầu ở mũi là bệnh da liễu mãn tính, xảy ra khi phản ứng của hệ miễn dịch trở nên bất thường. Do đó, căn bệnh này không có khả năng lây nhiễm thông qua tiếp xúc trực tiếp.
Viêm da dầu hai bên cánh mũi là bệnh lý lành tính, chủ yếu gây tổn thương ngoài da và không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, căn bệnh này có tính chất mãn tính, dai dẳng và dễ tái phát.
Nếu không chủ động phòng ngừa thì bệnh sẽ tái phát nhiều lần. Hơn nữa, do bệnh xảy ra ở cánh mũi nên sẽ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, gây phiền toái và khó chịu trong hoạt động sinh hoạt của người bệnh.
Các cách điều trị viêm da dầu cánh mũi tận gốc
Hiện nay có nhiều phương pháp chữa bệnh viêm da dầu cánh mũi hiệu quả. Mục tiêu điều trị chung là làm giảm tình trạng tổn thương da và ngăn ngừa bệnh tái phát.
Dưới đây là một số biện pháp chữa bệnh viêm da dầu cánh mũi mà bạn có thể áp dụng:
Sử dụng thuốc Tây y
Nếu tình trạng viêm da dầu tiến triển nặng thì người bệnh nên chủ động gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám kịp thời. Một số loại thuốc trị viêm da dầu tiết bã thường được sử dụng trong Tây y là:
- Thuốc bạt sừng: Với những trường hợp xuất hiện nhiều vảy sừng bong tróc, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng các loại thuốc bôi có công dụng bạt sừng như Acid Salicylic, PHA…
- Thuốc kháng nấm dạng bôi: Đây là loại thuốc điều trị chính đối với bệnh viêm da dầu hai bên cánh mũi. Thuốc có tác dụng ức chế vi nấm Malassezia nhằm cải thiện tình trạng đỏ da, bã nhờn và bong tróc vảy.
- Thuốc bôi chứa corticoid: Thuốc được chỉ định áp dụng trong những trường hợp tổn thương da nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhóm thuốc này gây ra một số tác dụng phụ như làm teo da, giãn mao mạch, suy giảm hàng rào bảo vệ da trong quá trình điều trị. Do vậy, thuốc bôi chứa corticoid chỉ nên sử dụng trong một thời gian ngắn và phải giảm liều khi triệu chứng thuyên giảm.
- Thuốc bôi ức chế calcineurin: Loại thuốc này có tác dụng giảm viêm, sưng đỏ và loại bỏ vảy sừng ở hai bên cánh mũi. Nhóm thuốc này có công dụng như thuốc bôi chứa corticoid nhưng không gây mỏng da, dày sừng…
Hầu hết các trường hợp viêm da dầu cánh mũi đều có mức độ nhẹ và đáp ứng tốt với điều trị tại chỗ. Ở một số trường hợp bệnh có mức độ nặng, có dấu hiệu bội nhiễm, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc kháng nấm và thuốc corticoid đường uống. Cho dù mắc bệnh nhẹ hoặc nặng, người bệnh cũng nên tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ.
Chữa bệnh bằng những nguyên liệu tự nhiên
Ngoài cách chữa bệnh bằng thuốc Tây y, bạn có thể sử dụng một số nguyên liệu tự nhiên để làm mềm da, giảm tiết bã nhờn.
Dùng gel nha đam trị viêm da tiết bã ở mũi
Gel nha đam có tác dụng dưỡng ẩm rất tốt, phục hồi các tế bào da bị tổn thương và loại bỏ tình trạng vảy bong tróc ở cánh mũi. Ngoài ra, mẹo này cũng thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị tình trạng viêm da tiết bã ở mặt.
Cách thực hiện:
- Trước hết bạn làm sạch da mặt với sữa rửa mặt dịu nhẹ.
- Bạn lau khô mặt với khăn sạch.
- Bạn lấy một lá nha đam, rửa sạch với nước rồi cạo bỏ vỏ.
- Sử dụng thìa cạo phần gel bên trong và thoa trực tiếp lên cánh mũi.
- Giữ yên trong khoảng 15 phút và massage nhẹ nhàng để loại bỏ các lớp vảy bong tróc.
- Rửa sạch với nước sạch lại một lần nữa và sử dụng kem dưỡng ẩm thoa nhẹ lên da.
Tinh dầu trà giảm viêm da cánh mũi
Chữa viêm da dầu cánh mũi là một cách đơn giản mà bạn có thể thực hiện tại nhà. Tinh dầu cây trà có chứa polyphenol và EGCG rất tốt cho vùng da bị tổn thương.
Cách thực hiện:
- Vệ sinh da mặt với sữa rửa mặt dịu nhẹ và lau khô bằng khăn sạch.
- Bôi từ 1 – 2 giọt tinh dầu cây trà lên vùng da cần điều trị.
- Người bệnh massage nhẹ nhàng để tinh dầu thấm đều vào bên trong da.
- Bạn để tinh dầu cho khô hoàn toàn, không cần rửa lại với nước và tiếp tục dưỡng da như bình thường.
Chữa viêm da dầu cánh mũi bằng lá dâu tằm
Theo Đông y, lá dâu tằm có tính kháng khuẩn, sát trùng hiệu quả. Vì thế, người ta thường sử dụng lá dâu tằm để chữa trị các bệnh da liễu.
Cách thực hiện:
- Bạn lấy một nắm lá dâu tằm khoảng 50g, rửa sạch và ngâm với nước muối pha loãng.
- Sau đó, bạn vò nát lá và cho vào nồi, thêm 400ml nước sạch, đun sôi trên lửa nhỏ trong khoảng 15 phút.
- Chờ đến khi nước nguội, dùng nước này để rửa mặt, rửa kỹ phần hai bên cánh mũi.
- Cuối cùng, bạn rửa mặt lại với nước sạch.
Chữa viêm da dầu cánh mũi bằng Đông y
Sử dụng các bài thuốc Đông y để chữa viêm da dầu là phương pháp được nhiều bệnh nhân lựa chọn bởi mang lại hiệu quả cao và an toàn cho sức khỏe.
Trong y học cổ truyền, viêm da dầu thuộc nhóm bệnh mãn tính ngoài ra, căn nguyên có thể do phong hàn, thấp nhiệt xâm nhập sinh ra huyết táo, gây mất điều hòa cơ thể, độc tố tích tụ ở bì dẫn tới kích thích tiết dầu mà gây bệnh.
Đông y chú trọng điều trị bệnh từ gốc, mang lại hiệu quả lâu bền và hạn chế tối đa tái phát bệnh. Tuy nhiên phương pháp này thường đòi hỏi thời gian điều trị dài vì thế người bệnh cần có sự kiên trì.
Chăm sóc và điều trị bệnh ngay tại nhà
Nếu tình trạng viêm da dầu cánh mũi ở mức độ nhẹ và không lây lan rộng, người bệnh có thể cải thiện triệu chứng bằng những biện pháp chăm sóc và điều trị tại nhà:
- Vệ sinh da: Bạn cần vệ sinh da từ 1 – 2 lần/ngày với sữa rửa mặt dịu nhẹ để loại bỏ tình trạng vảy bong tróc, dầu thừa và làm dịu da.
- Dưỡng ẩm cho da: Người bệnh cần sử dụng các loại kem dưỡng da dịu nhẹ, có thành phần lành tính để duy trì độ ẩm cho da, làm giảm tình trạng viêm và loại bỏ các tế bào chết.
- Thay đổi chế độ dinh dưỡng: Nhằm hạn chế tình trạng tổn thương da lan rộng, người bệnh nên tăng cường bổ sung trái cây, rau xanh và các loại thực phẩm lành mạnh, uống nhiều nước. Đồng thời, bạn cần tránh sử dụng rượu bia, thức ăn chứa nhiều đường, muối.
Phòng ngừa bệnh viêm da dầu cánh mũi
Viêm da dầu cánh mũi là căn bệnh dễ tái phát và tiến triển dai dẳng. Vì vậy sau khi điều trị, người bệnh nên chủ động phòng ngừa bệnh tái phát bằng những biện pháp như sau:
- Giữ vệ sinh sạch sẽ cho da và dưỡng ẩm đầy đủ.
- Người bệnh cần thận trọng khi lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm.
- Sử dụng kem chống nắng, đeo khẩu trang, mặc áo khoác khi di chuyển dưới trời nắng.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi hợp lý để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể và điều hòa hoạt động của hệ miễn dịch.
- Điều trị dứt điểm các bệnh lý có khả năng gây viêm da dầu cánh mũi như rối loạn nội tiết tố, nhiễm trùng mãn tính…
Viêm da dầu cánh mũi là căn bệnh không gây nguy hiểm và đáp ứng tốt với các biện pháp điều trị. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên chủ quan vì chúng có thể lan rộng, tiến triển dai dẳng và ảnh hưởng đến thẩm mỹ trên da.
