Siêu âm tuyến giáp là một kỹ thuật giúp phát hiện những bất thường ở tuyến giáp. Đây là phương pháp kiểm tra khá phổ biến và có thể nhanh chóng phát hiện những bệnh lý có liên quan. Cùng tham khảo bài viết sau đây để hiểu thêm về kỹ thuật này cũng như quy trình siêu âm bệnh lý tuyến giáp.
Siêu âm tuyến giáp là gì?
Tuyến giáp là bộ phận nằm ngang hàng với đốt xương sống C5 – T1 phía trước cổ. Hình dạng của tuyến giáp giống con bướm và có khối lượng khoảng 20 – 25gr. Tuyến giáp đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể. Vậy nên siêu âm tuyến giáp để phát hiện sớm những bệnh lý có liên quan là rất quan trọng và cần thiết.
Siêu âm tuyến giáp là phương pháp thực hiện thông qua những sóng âm. Từ đó các bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh tuyến giáp qua hình ảnh sóng âm có độ phân giải cao và quan sát chi tiết tính chất, đặc điểm hiện trạng của tuyến giáp cũng như cấu trúc của các bộ phận xung quanh khu vực này.
Ngoài ra, khi kiểm tra sức khỏe định kỳ, siêu âm tuyến giáp cũng giúp kiểm tra những dấu hiệu bất thường của cơ thể. Đây là một phương pháp khá an toàn, không gây đau đơn và không có chống chỉ định cho bất kỳ đối tượng nào.
Mục đích siêu âm tuyến giáp
Tuyến giáp là một cơ quan quan trọng giúp điều khiển quá trình chuyển hóa nhưng thường xuất hiện nhiều bệnh lý. Theo nhiều nghiên cứu, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh về tuyến giáp cao hơn nam giới. Tuyến giáp gặp vấn đề sẽ kéo theo nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và gây ra nhiều biến chứng khó xử lý.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ là việc làm cần thiết giúp sớm phát hiện những bất thường ở cơ quan này. Và siêu âm tuyến giáp là một phương pháp khá phổ biến hiện nay. Mục đích của siêu âm tuyến giáp gồm:
- Phát hiện những bất thường dựa vào kết quả siêu âm, tổn thương ở tuyến giáp là tổn thương khu trú hay tổn thương lan tỏa.
- Dò tìm và phát hiện những khối u xuất phát từ tuyến giáp.
- Tìm hiểu được những tổn thương xung quanh vùng cổ bắt nguồn từ tổn thương ở tuyến giáp.
- Theo dõi mức độ tiến triển bệnh có liên quan đến tuyến giáp.
- Ngoài ra, siêu âm cũng được sử dụng để hướng dẫn những thủ thuật như chọc hút tế bào bằng kim nhỏ, chèn ống thông, thoát nước, giúp đảm bảo vị trí đặt kim an toàn và chính xác hơn.
Khi nào cần thực hiện siêu âm tuyến giáp?
Siêu âm tuyến giáp được thực hiện trong những trường hợp sau đây:
- Khi kiểm tra sức khỏe định kỳ, giúp đánh giá tình trạng sức khỏe bệnh nhân.
- Khi người bệnh bị sưng phù bất thường ở cổ, người bệnh đau đớn và mệt mỏi. Bác sĩ sẽ yêu cầu siêu âm để tìm ra nguyên nhân cụ thể.
- Nếu bạn bị tim đập nhanh, trống đánh lồng ngực, sụt cân không rõ nguyên nhân thì cũng cần đến bệnh viện để kiểm tra.
- Người rối loạn tri giác và kém tập trung.
- Phụ nữ bị thay đổi kinh nguyệt, có hiện tượng rong kinh và cường kinh.
- Tăng cân bất thường.
- Nồng độ cholesterol trong máu quá cao cũng cảnh báo bệnh suy giáp.
- Không thể chịu nóng hay chịu lạnh được vì tuyến giáp hoạt động quá mức hoặc kém hoạt động.
Ngoài ra, những đối tượng sau đây cũng nên thực hiện siêu âm tuyến giáp:
- Phụ nữ ngoài 30 tuổi.
- Người có chế độ ăn thiếu iot.
- Người có tiền sử hoặc người thân mắc bệnh về tuyến giáp.
- Có tiền xử xạ trị ở đầu hoặc cổ ở trẻ em.
- Người khàn tiếng, đau họng, khó khăn trong giao tiếp.
Kỹ thuật này giúp phát hiện những bệnh lý nào?
Khi tiến hành siêu âm tuyến giáp, bác sĩ có phát hiện được một số bệnh lý như:
Suy giáp
Đây là tình trạng tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả, giảm tiết hormone làm quá trình trao đổi chất trong cơ thể diễn ra bất thường và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh.
Suy giáp bẩm sinh xảy ra khi tuyến giáp không sản xuất đủ hormone cho hoạt động của cơ thể. Nếu trẻ sơ sinh mắc bệnh thì cần điều trị sớm để không ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sự phát triển sau này của bé.
Bệnh cường giáp
Bệnh cường giáp là tình trạng tuyến giáp tăng tiết hormone, đẩy nhanh quá trình trao đổi chất khiến cơ thể không thể thích ứng kịp và gây ra những vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.
Người bị cường giáp có nguy cơ mắc bệnh Basedow. Đây là bệnh tự miễn có tính chất phổ biến cao và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh. Khoảng 80% người bị cường giáp sẽ mắc phải tình trạng này.
Ung thư tuyến giáp
Siêu âm tuyến giáp cũng giúp phát hiện bệnh ung thư tuyến giáp. Đây là bệnh ác tính khiến tuyến giáp phình to, nổi hạch ở cổ và khiến người bệnh mệt mỏi, căng thẳng kéo dài. Bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng và gây tử vong nếu không được xử lý kịp thời.
Quy trình siêu âm tuyến giáp
Quy trình thực hiện siêu âm tuyến giáp được tiến hành như sau:
Trước khi siêu âm
Trước khi siêu âm người bệnh không phải kiêng cữ quá nhiều, chỉ cần ăn uống, nghỉ ngơi và thả lỏng tinh thần. Ngoài ra không nên đeo trang sức ở cổ và nên mặc áo rộng rãi, thoải mái. Ở một số bệnh viện người bệnh được thay áo choàng chuyên dụng để thao tác khi siêu âm dễ thực hiện hơn.
Nếu bệnh nhân là trẻ nhỏ, cha mẹ nên giải thích cho bé để tránh tâm lý hoang mang. Cha mẹ cũng có thể trò chuyện, mang theo đồ chơi cho bé để việc siêu âm dễ dàng, thuận lợi hơn.
Quá trình siêu âm
Quy trình siêu âm tuyến giáp diễn ra khoảng 30 phút và được thực hiện bởi các bước sau:
- Bệnh nhân nằm trên bàn kiểm tra, bác sĩ có thể yêu cầu nằm ngửa hoặc nằm nghiêng đầu sang trái, phải để khảo sát các hình ảnh của tuyến giáp. Sẽ có gối nhỏ kê sau gáy của bệnh nhân để khu vực quét được mở rộng.
- Bệnh nhân được thoa gel lên vùng cổ ở vị trí siêu âm. Chất gel này giúp giữ an toàn cho vùng cổ khi bác sĩ dùng đầu dò. Ngoài ra gel cũng giúp tránh túi khí ở đầu dò và da làm nhiễu sóng siêu âm. Hình ảnh siêu âm sẽ được thay đổi liên tục khi thay đổi đầu dò.
- Bác sĩ quan sát hình ảnh của siêu âm và đánh giá tuyến giáp, chẩn đoán những bệnh lý liên quan đến tuyến giáp (nếu có).
- Sau khi hoàn thành, phần gel dư thừa sẽ được lau sạch và không gây ảnh hưởng đến vùng cổ.
Sau khi siêu âm
Sau khi siêu âm người bệnh sẽ nhân được kết quả từ bác sĩ. Nếu không có vấn đề gì thì bệnh nhân không cần quá lo lắng và có thể ăn uống bình thường. Có thể tái khám định kỳ để theo dõi tuyến giáp cũng như sớm phát hiện triệu chứng bệnh (nếu có).
Nếu kết quả siêu âm bất thường thì người bệnh cần theo dõi và bác sĩ yêu cầu làm một số xét nghiệm chuyên sâu. Dựa vào kết quả mà bệnh nhân sẽ được tư vấn điều trị như: Phẫu thuật bỏ nhân giáp, khối u hoặc dùng thuốc chữa bệnh.
Ưu điểm của siêu âm tuyến giáp
Siêu âm tuyến giáp là kỹ thuật khá an toàn và hầu như ai cũng có thể thực hiện được. Ngoài ra, phương pháp này cũng có một số ưu điểm khác như:
- Kỹ thuật này không xâm lấn.
- Không gây đau cho bệnh nhân.
- Đây là kỹ thuật phổ biến, không tốn nhiều chi phí và dễ thực hiện.
- Hình siêu âm an toàn, không dùng bức xạ ion hóa.
- Siêu âm giúp cung cấp hình ảnh thời gian thực, giúp hướng dẫn các thủ tục xâm lấn như tiêm, chọc hút, sinh thiết.
- Giúp phân loại và xác định cấu trúc, vị trí của khối, cấu trúc lân cận để sớm phát hiện bất thường.
Một số lưu ý khi đi siêu âm tuyến giáp
Để siêu âm đạt kết quả tốt, khi đi siêu âm người bệnh cần lưu ý:
- Lựa chọn cơ sở siêu âm uy tín, có đội ngũ bác sĩ giỏi và kỹ thuật máy móc hiện đại để siêu âm chính xác.
- Người bệnh không cần nhịn ăn và nên mặc đồ thoải mái.
- Tìm hiểu thật kỹ về phương pháp siêu âm này để tránh bỡ ngỡ.
- Nên tuân thủ theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ để quy trình siêu âm diễn ra thuận lợi.
- Trẻ nhỏ cũng có thể siêu âm nên cha mẹ có thể cân nhắc siêu âm cho con.
- Nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần để phát hiện những bất thường ở tuyến giáp.
- Giữ tâm lý thoải mái, không nên quá lo lắng và sợ hãi.
- Có gì không hiểu nên hỏi bác sĩ ngay để được giải đáp cụ thể và chi tiết.
Siêu âm tuyến giáp khá quan trọng, giúp phát hiện nhiều bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là ở nữ giới. Vậy nên ngay khi nhận thấy cơ thể có những dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đến những địa chỉ uy tín để được xét nghiệm và bác sĩ tư vấn hướng điều trị phù hợp, tránh gây nguy hại đến sức khỏe.
