Được đánh giá là phương pháp an toàn nhưng việc nội soi dạ dày có ảnh hưởng gì không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như trình độ chuyên môn của bác sĩ, trang thiết bị y khoa và sự hợp tác của bệnh nhân. Bài viết dưới đây sẽ thông tin tới quý độc giả về rủi ro có thể xảy ra và những lưu ý để đảm bảo an toàn khi nội soi dạ dày.
Nội soi dạ dày có ảnh hưởng gì không?
Nội soi dạ dày là kỹ thuật được sử dụng phổ biến trong chẩn đoán và điều trị các bệnh ở đường tiêu hóa trên. Nội soi thông thường được thực hiện bằng cách luồn một ống soi mềm có gắn đèn và camera qua đường miệng vào bên trong thực quản, dạ dày và tá tràng nhằm chẩn đoán bệnh đau dạ dày và thực hiện những can thiệp điều trị khi cần thiết.
Hiện nay người bệnh có thể sử dụng nội soi dạ dày gây mê và không gây mê. Vậy nội soi dạ dày nhiều có ảnh hưởng gì không? Những nguy cơ có thể xảy ra khi nội soi dạ dày còn phụ thuộc vào phương pháp thực hiện nội soi.
Nội soi dạ dày có ảnh hưởng gì không: Nội soi không gây mê (qua đường miệng)
Đây là phương pháp nội soi truyền thống thường gây ra rất nhiều khó chịu cho bệnh nhân trong quá trình điều trị. Nội soi dạ dày có đai không? Nội soi không gây mê thông thường sẽ khiến bệnh nhân cảm thấy sợ hãi do ống nội soi đi qua đường miệng kích thích lưỡi gà và vòm khẩu cái, gây buồn nôn, chóng mặt. Nhiều bệnh nhân không thể chịu được cảm giác này.
Nội soi dạ dày qua đường mũi
Nội soi qua đường mũi gần tương tự như nội soi qua đường miệng nhưng là phương pháp tiên tiến hơn, ống nội soi đi vào cơ quan tiêu hóa qua mũi thay vì qua miệng nên không cần đi qua vòm họng. Chính vì vậy mà dù được thực hiện khi bệnh nhân tỉnh táo nhưng ít gây ra cảm giác khó chịu và sợ hãi.
Nội soi dạ dày có hại không? Hai phương pháp nội soi trên đây có một nhược điểm chung là nguy cơ gây tổn thương thực thể trong quá trình nội soi. Nếu bác sĩ có kỹ thuật chuyên môn không tốt hoặc thao tác thiếu khéo léo hay bệnh nhân có những phản ứng trong quá trình nội soi sẽ rất dễ gây va chạm, tạo ra những vết xước cho niêm mạc họng, thực quản và dạ dày. Sau nội soi có thể khiến bệnh nhân bị đau họng, đau mũi hoặc thậm chí là chảy máu. Những rủi ro này có thể được khắc phục phần nào nhờ phương pháp nội soi gây mê.
Nội soi dạ dày có ảnh hưởng gì không: Nội soi gây mê
Trong nội soi gây mê, bệnh nhân được gây mê trước khi tiến hành nội soi và tỉnh lại sau khi quá trình này đã kết thúc. Phương pháp này vì thế không chỉ giúp bệnh nhân không phải trải qua cảm giác lo lắng và khó chịu khi nội soi mà còn giúp các bác sĩ thao tác nhanh và chính xác hơn, nhờ vậy mà cho hình ảnh rõ nét và giảm nguy cơ gây tổn thương cho các bộ phận mà ống nội soi đi qua.
Mặc dù vậy, nội soi gây mê lại làm nảy sinh nguy cơ gặp phải những tai biến khác liên quan tới việc sử dụng thuốc mê như tăng/tụt huyết áp, suy hô hấp, nhịp tim không đều. Những rủi ro này là ít gặp nhưng vẫn cần được phòng ngừa thận trọng. Gây mê trong nội soi hiện nay được thực hiện trong khoảng thời gian ngắn và tiến hành bởi bác sĩ có trình độ chuyên môn (thường là bác sĩ gây mê) nên đảm bảo độ an toàn cao cho người bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này tốn kém hơn khá nhiều so với nội soi thông thường.
Nội soi dạ dày bằng viên nang
Nội soi bằng viên nang là phương pháp nội soi hiện đại nhất hiện nay. Nội soi bằng viên nang được thực hiện thông qua một thiết bị camera siêu nhỏ, được cấu tạo như một viên nang mềm. Bệnh nhân chỉ cần uống vào cơ thể, viên nang sẽ thực hiện nhiệm vụ chụp hình ảnh bên trong toàn bộ đường tiêu hóa đi từ thực quản đến hậu môn sau đó tự đào thải ra ngoài qua đường đại tiện.
Nội soi dạ dày bằng viên nang có tốt không? Đây là phương pháp nội soi có độ an toàn cao với tỷ lệ tai biến ở mức dưới 1%. Bệnh nhân không phải trải qua bất cứ cảm giác đau đớn khó chịu nào mà không cần sử dụng đến thuốc tê hay thuốc mê. Phương pháp nội soi này cũng giúp loại trừ nguy cơ gây tổn thương cho niêm mạc của các cơ quan tiêu hóa và nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn Hp khi nội soi bằng ống mềm.
Tuy nhiên, nội soi bằng viên nang là phương pháp ứng dụng công nghệ hiện đại nên giá thành cao gấp nhiều lần so với các phương pháp nội soi khác. Nó thường chỉ được ứng dụng trong trường hợp cần xác định và can thiệp các bệnh lý ở ruột non.
Một số tai biến có thể gặp phải khi thực hiện nội soi dạ dày
Nội soi dạ dày là phương pháp can thiệp khá an toàn nhưng vẫn tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Các tai biến dưới đây là ít gặp tuy nhiên vẫn có thể xảy ra:
- Hít sặc thức ăn hoặc dịch dạ dày vào phổi gây tắc nghẽn đường thở: tai biến này hầu như sẽ không xảy ra nếu bệnh nhân thực hiện tốt việc nhịn ăn trước nội soi.
- Rách hoặc thủng đường tiêu hóa trên: đây là biến chứng nguy hiểm nhưng rất hiếm gặp khi nội soi dạ dày.
- Dị ứng thuốc tê tại chỗ: cũng là một biến chứng rất hiếm gặp khi nội soi dạ dày.
- Các tai biến có thể gặp khi sử dụng thuốc gây mê: nhịp tim không đều, huyết áp tăng/tụt, suy hô hấp.
Sau nội soi dạ dày, nếu bệnh nhân gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau đây thì nên báo ngay cho bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời: đau bụng dữ dội, khó thở, nôn, sốt, đại tiện phân đen hoặc sậm màu.
Nhìn chung, tác hại của nội soi dạ dày là không nhiều. Nguy cơ phổ biến nhất khi nội soi là những xây xước nhẹ gây ra do ống nội soi va chạm vào niêm mạc đường tiêu hóa. Tuy nhiên, đây là vấn đề không quá nghiêm trọng, khi được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn cao, những tổn thương gây ra cho thực quản và dạ dày (nếu có) hầu như là rất nhỏ và sẽ nhanh chóng hồi phục trong khoảng vài ngày sau nội soi.
Hiện nay, nội soi dạ dày là phương pháp chẩn đoán hiệu quả và chính xác nhất các bệnh lý đường tiêu hóa trên; phương pháp này cũng tương đối an toàn, ít gây tai biến. Vì vậy, khi được chỉ định nội soi dạ dày, bệnh nhân không nên quá lo lắng mà hãy tuân thủ các chỉ dẫn chuyên môn của bác sĩ để trải qua nội soi an toàn nhất. Đặc biệt, những đối tượng nguy cơ cao cần nội soi dạ dày tầm soát ung thư không nên né tránh thực hiện nội soi.
Những lưu ý quan trọng cho người bệnh khi nội soi dạ dày
Bệnh nhân nên chủ động tới các cơ sở y tế để khám bệnh càng sớm càng tốt khi có các triệu chứng của bệnh dạ dày như: đau bụng, nóng rát thượng vị, buồn nôn, ợ hơi, khó tiêu, đại tiện ra máu… Nếu thuộc đối tượng nguy cơ cao cần nội soi dạ dày để tầm soát ung thư thì cần tuân thủ đúng lịch nội soi định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.
Để hạn chế tối đa những ảnh hưởng sức khỏe khi nội soi dạ dày thì việc lựa chọn một cơ sở nội soi uy tín và thực hiện tốt những lưu ý khi nội soi là 2 vấn đề quan trọng nhất.
Lựa chọn một cơ sở y tế uy tín sẽ đảm bảo các quyền lợi sau cho bệnh nhân:
- Được thăm khám bằng thiết bị nội soi hiện đại và đảm bảo vấn đề vệ sinh kiểm soát lây nhiễm chéo.
- Đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, thực hiện kỹ thuật nội soi và đưa ra chẩn đoán với độ chính xác cao.
- Mức giá nội soi hợp lý được niêm yết rõ ràng.
Nếu nội soi dạ dày trong tình trạng tỉnh táo, bệnh nhân cần tuyệt đối tuân thủ những chỉ dẫn của bác sĩ trong suốt quá trình nội soi. Ngoài ra, các lưu ý trước và sau khi nội soi cũng vô cùng quan trọng.
Những lưu ý trước khi nội soi dạ dày:
- Một ngày trước khi thực hiện nội soi: không hút thuốc và uống rượu; không sử dụng những loại thực phẩm có màu như socola, cao cao, cà phê, siro, nước ngọt có ga, sữa. Những loại thực phẩm này có thể gây ảnh hưởng tới việc quan sát và chẩn đoán bệnh của bác sĩ.
- Nhịn ăn và uống trong ít nhất 6 giờ trước khi nội soi để giúp việc quan sát đường tiêu hóa rõ ràng nhất và bảo vệ đường thở khỏi nguy cơ trào ngược, sặc thức ăn.
- Thông báo cho bác sĩ về tiền sử bệnh, các loại thuốc đang sử dụng và tình trạng dị ứng (nếu có)
- Giữ tinh thần thoải mái, tránh hồi hộp, lo lắng quá mức.
Một số lưu ý sau khi nội soi dạ dày:
- Trong 30 phút đầu sau nội soi, bệnh nhân cần nghỉ ngơi, tránh ăn uống và khạc nhổ.
- Sau 1 giờ có thể uống sữa nguội và sau 2 giờ có thể bắt đầu ăn các món lỏng như cháo, súp nguội.
- Trong ngày đầu tiên sau khi nội soi, cần kiêng sử dụng các loại thực phẩm có tính axit và chứa chất kích thích.
- Nếu nội soi dạ dày gây mê, bệnh nhân cần nghỉ ngơi tại bệnh viện khoảng 1 giờ trước khi ra về; đồng thời, không nên tự lái xe hoặc ký kết giấy tờ quan trọng trong vòng 24 giờ sau khi nội soi.
- Bệnh nhân có thể gặp phải một số triệu chứng như: đau bụng, chướng bụng, khó nuốt, đau rát họng sau khi nội soi. Tình trạng này là hoàn toàn bình thường và sẽ nhanh chóng giảm dần.
- Thông báo cho bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời trong trường hợp gặp phải một trong số các triệu chứng bất thường sau đây: khó thở, sốt cao, đau bụng dữ dội, đi tiêu phân đen hoặc tối màu.
Hy vọng những thông tin được cung cấp trên đây đã giúp quý độc giải giải đáp thắc mắc nội soi dạ dày có ảnh hưởng gì không và trang bị thêm kiến thức cần thiết để tự bảo vệ sức khỏe bản thân khi nội soi dạ dày. Thực hiện nội soi theo chỉ định của bác sĩ đồng thời tuân thủ những lưu ý trước và sau khi nội soi là cách để giảm thiểu tối đa những rủi ro và đảm bảo an toàn sức khỏe cho người bệnh.
