Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi: Lương Y Nguyễn Tùng Lâm | Nơi công tác: Nhà Thuốc Đỗ Minh Đường

Nổi mẩn đỏ ở tay chân là một trong những biểu hiện điển hình của viêm da cơ địa, mề đay mẩn ngứa, chàm tổ đỉa viêm da tiếp xúc hay nấm da, ghẻ… Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn xác định được những nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ ở tay chân và cách điều trị hiệu quả.

Nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ ở tay chân

Nổi mẩn đỏ tay chân là tình trạng da liễu khá phổ biến. Hình dạng, kích thước mẩn, mức độ ngứa có thể khác nhau, phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và cơ địa từng người.

Đa số trường hợp nổi mẩn đỏ ở tay và chân là phản ứng cấp tính. Mẩn đỏ có thể tự khỏi sau vài giờ hoặc vài ngày, bạn không cần quá lo lắng.

Tuy nhiên, nhiều trường hợp mẩn đỏ ở tay chân kéo dài không có dấu hiệu thuyên giảm, hoặc tái phát nhiều lần. Đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý mãn tính, gây ra nhiều bất tiện, phiền toái, làm giảm năng suất công việc và chất lượng cuộc sống.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu tới bạn những bệnh lý phổ biến gây nổi mẩn đỏ ở tay chân:

Nổi mề đay dị ứng

Triệu chứng nổi mề đay là một dạng phản ứng cấp - mãn tính do cơ thể phản ứng quá mẫn với tác nhân kích thích. Gây ra tình trạng nổi mẩn có màu đỏ, hồng hoặc trắng nhạt, có ranh giới rõ ràng với các vùng da xung quanh, gây cảm giác ngứa từ âm ỉ đến dữ dội.

Nổi mề đay gây nổi mẩn ngứa thành mảng lớn trên tay
Nổi mề đay gây nổi mẩn ngứa thành mảng lớn trên tay

Mề đay có thể xuất hiện ở một số vùng da trên cơ thể, thậm chí toàn thân. Trường hợp nổi mề đay mẩn đỏ ở tay chân có thể do các nguyên nhân:

  • Mang giày chật
  • Thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng như hóa chất, chất tẩy rửa
  • Tiếp xúc với côn trùng, mủ thực vật chứa độc
  • Dị ứng với mỹ phẩm

Mề đay cấp tính sẽ thuyên giảm sau vài giờ đến vài ngày sau khi cách ly khỏi nguồn gây kích ứng. Mề đay mãn tính có thể tái phát nhiều lần, kéo dài trên 6 tuần, khiến người bệnh gặp nhiều phiền toái, mệt mỏi.

Bệnh chàm tổ đỉa

Chàm tổ đỉa là dạng chàm khá phổ biến, đặc trưng với những mụn nước ở lòng bàn tay, bàn chân, gây ngứa dữ dội. Bạn có thể nhận biết chàm tổ đỉa thông qua các triệu chứng lâm sàng như:

  • Ban đầu, lòng bàn tay, bàn chân xuất hiện sẩn nhỏ màu đỏ, ngứa nhẹ.
  • Sau đó, sẩn nhỏ phát triển thành mụn nước, gây ngứa dữ dội.
  • Khi có tác động ngoại lực như cầm nắm, đi lại, chà xát, cào, gãi… mụn nước vỡ ra, gây chảy dịch.
  • Sau vài ngày, da đóng mài, khô lại, dày sừng và xuất hiện vết nứt gây đau đớn.

Hiện vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây chàm tổ đỉa. Các yếu tố nguy cơ có thể khiến bệnh khởi phát gồm: Chân tay ẩm hoặc quá khô, tiếp xúc với kim loại, căng thẳng thần kinh.

Mẩn ngứa lòng bàn tay do chàm tổ đỉa gây nên
Mẩn ngứa lòng bàn tay do chàm tổ đỉa gây nên

Tùy cơ địa từng người, chàm tổ đỉa có thể xuất hiện một thời gian rồi tự khỏi mà không cần điều trị. Bệnh cũng có thể dai dẳng suốt nhiều năm gây ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ cũng như cuộc sống người bệnh.

Vì vậy, khi bệnh mới khởi phát, bạn nên điều trị để kiểm soát nhanh các triệu chứng. Đồng thời chú ý trong sinh hoạt, làm việc, tránh các yếu tố nguy cơ để giảm khả năng bệnh tái phát.

Nhiễm nấm da tay chân

Nấm da tay chân hay còn gọi là nấm kẽ, có thể chia thành 3 thể:

  • Thể mụn nước
  • Thể viêm kẽ
  • Thể tróc vảy khô

Vi nấm ký sinh trên da có thể gây nổi mẩn đỏ ngứa. Nếu không được điều trị, nấm có thể lan sang các vùng da khác, gây tổn thương diện rộng. Nổi mẩn đỏ ở tay chân là một trong những hình thái tổn thương do nhiễm nấm gây ra.

Ở mỗi người khác nhau, biểu hiện lâm sàng do nhiễm nấm có thể khác nhau. Đa phần, bệnh sẽ khởi phát bằng sự xuất hiện của mẩn đỏ đi kèm cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.

Mẩn đỏ có thể nổi trên bề mặt hoặc ẩn bên dưới da, gây ngứa trong 1-2 ngày. Sau đấy tiến triển thành thể mụn nước với những bọng nước nhỏ ở lòng bàn tay hoặc chân, thể viêm kẽ với những tổn thương ở các kẽ tay, kẽ chân hay thể tróc vảy khô với những mảng da khô bị bong tróc.

Viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa là bệnh lý về da có thể gặp ở mọi lứa tuổi, phổ biến nhất là trẻ em, khiến da ửng đỏ và ngứa.

Triệu chứng viêm da cơ địa đặc trưng với những tổn thương da xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể, trong đó có tay và chân. Trong giai đoạn cấp tính, trên da xuất hiện những vết ban đỏ hoặc hồng, bằng phẳng. Sau đó, các mụn nước nhỏ nổi lên tại vùng da này, gây ngứa âm ỉ, kèm đau rát.

Viêm da cơ địa gây ngứa chân tay khó chịu, nổi nhiều nốt đỏ không đều nhau.
Viêm da cơ địa gây ngứa chân tay khó chịu, nổi nhiều nốt đỏ không đều nhau.

Sau vài ngày tiết dịch, các mụn nước đã vỡ sẽ đóng mài và chuyển sang giai đoạn mãn tính. Viêm da cơ địa giai đoạn mãn tính đặc trưng với những tổn thương da dạng dày sừng, thâm nhiễm, khô và xuất hiện nhiều vết nứt.

Hiện tại, vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm viêm da cơ địa, phương pháp điều trị hiện nay chỉ tập trung giảm triệu chứng. Ngăn tái phát thông qua những lưu ý trong sinh hoạt, làm việc hằng ngày như tránh tiếp xúc với chất tẩy rửa, dưỡng ẩm da tay thường xuyên...

Viêm da tiếp xúc

Viêm da tiếp xúc là tình trạng da xuất hiện tổn thương ngay tại vị trí có tiếp xúc trực tiếp với tác nhân gây kích ứng. Tay chân là các vị trí có tần suất tiếp xúc cao nên thường gặp phải bệnh lý này.

Ban đầu, da chuyển sang màu ửng đỏ, gây ngứa châm chích sau đó chuyển sang dữ dội, có cảm giác nóng rát tại chỗ. Sau vài tiếng, trên da xuất hiện các mụn nước có kích thước không đồng đều. Khi mụn nước vỡ sẽ tạo thành vảy tiết.

Bệnh ghẻ

Bệnh ghẻ là tình trạng tổn thương do Sarcoptes scabiei ký sinh trên da người gây ra. Loài ký sinh trùng này không hút máu mà chỉ ăn tế bào chết trên da. Tuy nhiên, khi chúng đào hang để ký sinh và đẻ trứng, thải chất thải vào da sẽ gây tổn thương da.

Đặc trưng của bệnh là các tổn thương da có dạng sợi chỉ, mảnh, thẳng, dài 1-10mm và các mẩn đỏ có bọng nước xuất hiện ở các vị trí như nếp kẽ, bờ bên ngón tay, nếp gấp cổ tay, lòng bàn tay, bàn chân, khuỷu tay, nách… Bệnh nhân cảm thấy ngứa dữ dội, ngứa tăng hơn vào ban đêm.

Một số nguyên nhân khác

Một số bệnh lý khác có khả năng gây nổi mẩn ngứa ở tay chân. Song, số lượng người mắc không lớn, như:

Lupus ban đỏ hệ thống

Đây là một bệnh tự miễn, ảnh hưởng đến toàn bộ cơ quan trong cơ thể với những biểu hiện đầu tiên là nổi mẩn đỏ ở da, trong đó có tay chân.

Xơ mật tiên phát

Xơ mật tiên phát có thể gây nổi mẩn đỏ, ngứa ở lòng bàn tay, bàn chân do acid mật được bài tiết vào máu. Triệu chứng ngứa trở nên nghiêm trọng hơn về đêm hoặc khi thời tiết chuyển lạnh.

Vảy nến

Vảy nến là dạng viêm da mãn tính, đặc trưng với những nốt ban màu hồng hoặc đỏ. Sau đó, da không, bong vảy, có cảm giác nóng, ngứa rát nhẹ. Mẩn đỏ có thể xuất hiện ở tay, chân hoặc bất kỳ vùng da nào trên cơ thể.

Thực tế, nguyên nhân lớn nhất gây ra tình trạng nổi mẩn ở chân tay là các thể bệnh da liễu cấp như nấm da, ghẻ, mề đay hay viêm da tiếp xúc. Chỉ có khoảng 5% là do các bệnh da liễu mãn tính như chàm tổ đỉa, vảy nến và viêm da cơ địa. Rất ít trường hợp do lupus ban đỏ hay xơ mật tiên phát gây ra.

Nổi mẩn đỏ ở tay chân - Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các bệnh lý là nguyên nhân phổ biến gây nổi mẩn đỏ ở tay chân thường không gây ảnh hưởng nghiêm trọng, đa số chỉ gây ra các tổn thương ngoài ra. Tuy nhiên, nếu không được điều trị dứt điểm, tình trạng bệnh dai dẳng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Bệnh da kéo dài cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ra các tổn thương thứ cấp như chàm hóa, bội nhiễm, để lại thâm sẹo… Vì vậy, khi nhận thấy mẩn đỏ ở tay chân kéo dài hoặc đi kèm với một số triệu chứng bất thường như

  • Da có biểu hiện nhiễm trùng - mẩn đỏ có mủ
  • Mẩn đỏ lan ra toàn thân
  • Mẩn đỏ gây ngứa ngáy dữ dội hoặc gây đau đớn
  • Tụt huyết áp, khó thở
  • Sốt nhẹ nhiều ngày hoặc sốt cao liên tục

Nên gặp bác sĩ để kiểm tra tình trạng ngứa chân tay nếu thấy nguy hiểm
Nên gặp bác sĩ để kiểm tra tình trạng ngứa chân tay nếu thấy nguy hiểm

Bạn nên tới gặp bác sĩ để được khám, tư vấn và điều trị dứt điểm bệnh sớm.

Cách điều trị khi bị nổi mẩn đỏ

Để việc điều trị mẩn đỏ ở tay chân cho hiệu quả nhanh và bền vững nhất, bạn cần điều trị y tế đồng thời thực hiện những điều chỉnh trong sinh hoạt, làm việc hàng ngày..

Sử dụng thuốc Tây

Trường hợp nổi mẩn đỏ ở tay chân nhiều ngày không khỏi hoặc tình trạng mẩn ngứa nghiêm trọng, các bác sĩ sẽ kê các loại thuốc tân dược giúp kiểm soát bệnh nhanh như:

  • Thuốc bôi: Giảm ngứa, chống viêm, kháng nấm
  • Thuốc uống: Kháng dị ứng, giảm viêm và tăng cường sức đề kháng

Trường hợp mẩn đỏ do bệnh lý tiềm ẩn gây ra, bạn cần tiến hành các xét nghiệm cần thiết để tìm ra nguyên nhân bệnh. Sau khi các bệnh lý tiềm ẩn được kiểm soát, các triệu chứng ngoài da sẽ tự thuyên giảm và phục hồi.

Các loại thuốc tân dược đều tiềm ẩn một số nguy cơ gây hại cho sức khỏe, mọi người cần tuân thủ đúng chỉ dẫn. Nếu có dấu hiệu bất thường nào, cần ngưng sử dụng thuốc và báo lại cho bác sĩ để có hướng điều chỉnh về liều lượng hoặc thay đổi thuốc.

Trẻ nhỏ, phụ nữ có thai, phụ nữ đang cho con bú, người già, người mắc các bệnh lý mãn tính khác… cần đặc biệt lưu ý trong quá trình điều trị.

Sử dụng thuốc Đông y

Thuốc Đông y thể hiện ưu điểm vượt trội khi điều trị bệnh từ tận căn nguyên chứ không chỉ khắc phục các triệu chứng ngoài da, lại an toàn, lành tính. Sự kết hợp các dược liệu quý theo một tỷ lệ vàng còn giúp bổ gan, thận, tăng cường lưu thông khí huyết, giúp người bệnh ăn ngon, ngủ sâu, tăng sức đề kháng.

Bài thuốc Đông y lành tính, an toàn trong thời gian kéo dài
Bài thuốc Đông y lành tính, an toàn trong thời gian kéo dài

Điều chỉnh trong sinh hoạt, làm việc

Khi bị mẩn đỏ ở tay chân, bạn có thể thực hiện những điều chỉnh trong sinh hoạt, làm việc dưới đây để giúp bệnh nhanh hồi phục:

  • Tránh để da tay, chân tiếp xúc với hóa chất, mỹ phẩm, côn trùng, thực vật, kim loại có độ kích ứng cao hoặc có độc. Đeo găng tay cao su khi dọn dẹp nhà cửa, tiếp xúc với chất tẩy rửa.
  • Giữ vệ sinh tay chân sạch sẽ, rửa tay chân bằng xà phòng, nước rửa tay chiết xuất từ thiên nhiên, ít gây kích ứng
  • Khi thời tiết chuyển lạnh, hãy giữ ấm, dưỡng ẩm tay chân. Mặc quần áo dài, đeo tất, găng tay len giúp giữ nhiệt.
  • Hạn chế ra ngoài trời khi thời tiết nắng gắt, Mặc áo quần dài tay, bôi kem chống nắng trước khi ra ngoài.
  • Không mang giày chật, hầm bí trong thời gian dài, tránh gây kích ứng da chân.
  • Uống nhiều nước giúp đảm bảo hoạt động trao đổi chất, đào thải độc tố diễn ra thuận lợi.
  • Ăn nhiều nhóm thực phẩm lành mạnh, giàu vitamin, khoáng chất như trái cây, rau củ quả, cá hồi... giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh.
  • Tránh căng thẳng, ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.

Sử dụng mẹo dân gian giúp hạn chế triệu chứng

Dân gian có lưu truyền nhiều phương pháp giúp kháng viêm, giảm tình trạng sưng, ngứa ngáy, nóng rát tại chỗ. Bạn có thể cân nhắc, tham khảo áp dụng.

Ngâm chân tay trong nước muối ấm sẽ giúp giảm ngứa
Ngâm chân tay trong nước muối ấm sẽ giúp giảm ngứa

  • Ngâm nước muối ấm:

Muối biển có tác dụng sát trùng, giảm ngứa nhẹ, ngăn ngừa bội nhiễm, thúc đẩy tuần hoàn máu. Ngâm tay chân trong nước muối ấm trước khi đi ngủ vừa giúp tình trạng mẩn đỏ ở tay chân nhanh khỏi, vừa giúp ngủ ngon giấc hơn.

  • Chườm lạnh:

Nếu mẩn đỏ gây viêm, tạo cảm giác nóng rát, bạn có thể dùng đá lạnh chườm lên vùng da nổi mẩn trong 10-15 phút.

  • Sử dụng kem dưỡng ẩm:

Nhiều loại kem dưỡng ẩm không chỉ có công dụng dưỡng ẩm mà còn giúp bổ sung nhiều loại vitamin. Chọn các loại kem dưỡng ẩm từ thiên nhiên vừa giúp làm dịu cảm giác khô rát, tạo lớp màng bảo vệ da. Vừa tốt cho việc phục hồi làn da thương tổn, giảm nguy cơ hình thành sẹo.

  • Uống trà xanh, trà hoa cúc và các loại trà thảo mộc khác:

Các loại trà trên đều có tác dụng giúp lợi tiểu, an thần, thúc đẩy thanh lọc cơ thể, đào thải độc tố, ngủ ngon hơn. Giấc ngủ chất lượng chính là một trong những yếu tố đảm bảo cơ thể khỏe mạnh, sức đề kháng tốt.

Kết luận

Trên đây là những thông tin hữu ích liên quan đến tình trạng nổi mẩn đỏ ở tay chân, bạn có thể tham khảo. Hãy đến cơ sở y tế thăm khám để biết chính xác nguyên nhân gây bệnh và tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ để việc điều trị mẩn đỏ ở tay chân đạt hiệu quả tốt nhất.


Top địa chỉ phòng khám Nổi Mẩn Đỏ Ở Tay Chân


Chuyên khoa
Nhóm bệnh
Cách chữa liên quan
Bài viết liên quan