Mề đay cấp có nguy hiểm không? Hướng dẫn cách lấy lại vẻ đẹp làn da ban đầu nhanh nhất
Mề đay cấp là một trong các dạng bệnh phổ biến. Những chủ quan trong điều trị và sự thiếu thông tin về bệnh là nguy cơ khiến mề đay cấp tiến triển sang thể mãn, kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhằm giúp độc giả nhanh chóng lấy lại làn da ban đầu, bài chia sẻ sau đây sẽ đem đến cái nhìn tổng quát nhất về các dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị căn bệnh này.
Mề đay cấp tính là gì?
Nổi mề đay là căn bệnh ngoài da phổ biến tại Việt Nam. Theo số liệu thống kê tại bệnh viện Da liễu, tần suất người mắc phải căn bệnh này có xu hướng tăng lên dần mỗi năm ( 2013 là 4,47% và 2016 là 6%). Ước tính có đến 20% dân số từng có tiền sử nổi mề đay ít nhất 1 lần trong đời. Mề đay được chia thành 4 dạng chính, bao gồm:
- Mề đay thông thường (bao gồm mề đay cấp và mãn tính)
- Mề đay vật lý (chủ yếu xảy ra do sự thay đổi các yếu tố thời tiết, nhiệt độ và độ ẩm)
- Mề đay tiếp xúc (khởi phát do các vết thương hở hoặc da tiếp xúc với các dị nguyên gây kích ứng)
- Viêm mạch mề đay (biểu hiện tổn thương xảy ra ở trung bì, mô dưới da, sưng đỏ, ít ngứa)
- Phù mạch (có thể xảy ra ở bất cứ bộ phận nào trên cơ thể)
Trong đó mề đay cấp là một trong những dạng cơ bản của nổi mề. Người bệnh có thể dễ dàng nhận biết thông qua các biểu hiện sẩn phù trên da, chủ yếu vào thời điểm giao mùa hoặc khi thường xuyên tiếp xúc với chất dị nguyên.
Mề đay cấp mang đầy đủ các đặc điểm của bệnh nổi mề đay. Theo đó, bên trong cơ thể người bệnh, các tế bào mast sẽ xuất hiện hoạt động giải phóng histamin. Khi kết hợp với một số chất gây viêm dưới da, sẽ xảy ra phá vỡ liên kết, kích thích phản ứng của dây thần kinh, tạo nên cảm giác ngứa ngáy, khó chịu. Bên cạnh đó, đây là nguyên nhân hàng đầu khiến các chất lỏng tích tụ dưới, hình thành nên nốt, mảng ngứa, sẩn phù. Bệnh có liên quan mật thiết tới sự rối loạn hệ miễn dịch và kháng thể IgE
Triệu chứng giúp nhận biết bệnh nổi mề đay cấp
Các biểu hiện nổi mề đay trong giai đoạn cấp tính thường không kéo dài. Dựa theo thời gian khởi phát, dấu hiệu này chỉ diễn ra trong vòng 24 giờ, tự biến mất trong khoảng nhiều nhất 6 tuần. Người bệnh có thể hoàn toàn nhận thấy sự chuyển biến trên da thông qua mắt thường:
- Nổi mẩn ngứa, dưới sự tác động của các yếu tố gây bệnh, tế bào mast tiết ra nhiều chất trung gian gây dị ứng, đặc biệt là histamin, leucotrien…Từ đó làm tăng số lượng kết dính phân tử và tính thấm tại thành mạch, chuyển động lăn, bạch cầu kết dính. Da dần nổi các nốt sẩn phù.
- Giãn mạch máu và tính thấm ở tầng trung bì tăng, phù mao mạch.
- Tổn thương da diện tích nhỏ. Khác với các dạng mề đay còn lại, mề đay cấp chỉ gây viêm nhiễm trên bề mặt da, kích thước nhỏ từ 1mm tới 3 hoặc 6 cmm. Chúng có xu hướng mọc đơn lẻ và sau đó liên kết thành từng mảng
- Mề đay cấp chủ yếu xuất hiện ở các vùng như nổi mề đay ở cổ, nổi mề đay ở lưng, bụng, thậm chí nổi mề đay ở mặt và toàn thân.
- Hầu hết các trường hợp đều ghi nhận dấu hiệu ngứa, đặc biệt là ngứa da vào ban đêm. Mức độ ngứa tăng dần có thể dẫn tới giã mất kiểm soát, hình thành vết thương hở.
- Một số trường hợp sốt nổi mề đay hoặc nóng da, khô rát.
- Biểu hiện của mề đay cấp có thể tự biến mất và tái phát sau thời gian ngắn. Khoảng cách giữa các đợt là không giống nhau hay tuân thủ theo quy luật nào cả.
Nguyên nhân khiến nổi mề đay cấp tính khởi phát
Mặc dù được đánh giá là căn bệnh thuộc thể tự miễn và đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào chỉ ra những nguyên nhân gây bệnh cụ thể. Tuy nhiên, dựa trên quá trình khám và điều trị, dưới đây là một số tác nhân chủ yếu tạo điều kiện để mề đay khởi phát hoặc tiến triển dai dẳng:
- Yếu tố di truyền: Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới bệnh mề đay. Tỷ lệ di truyền mề đay từ bố hoặc mẹ sang con là khoảng 25%. Tuy nhiên, nếu thực hiện chế độ kiêng khem và phương pháp điều trị tốt, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát tốt mức độ ảnh hưởng của mề đay.
- Tác nhân dị ứng: Lông thú nuôi, phấn hoa hoặc thực phẩm…đều có thể tiềm ẩn các tác nhân kích thích phản ứng trên da.
- Lạm dụng thuốc: Các phương pháp chữa bệnh ngoài da như corticoid có thể đem lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, nếu lạm dụng trong thời gian dài sẽ dẫn tới bào mòn, làm yếu đi lớp bảo vệ da, tạo điều kiện thuận lợi cho các dị nguyên tấn công gây bệnh.
- Thay đổi hormone: Nổi mề đay khi mang thai và nổi mề đay sau sinh thường khởi phát do sự rối loạn hormone trong thai kỳ. Đây là yếu tố dẫn tới mất cân bằng cơ thể, da dễ bị dị ứng và rối loạn hệ miễn dịch.
- Vệ sinh da không đúng cách: Khi làn da tích tụ quá nhiều bụi bẩn, mồ hôi và bã nhờn nhưng lại không được làm sạch thường xuyên đúng cách sẽ khiến các chất này đọng lại lâu hơn tại lỗ chân lông dẫn tới các phản ứng nổi mẩn da. Ngoài ra, quan niệm sai lầm nổi mề đay kiêng tắm có thể dẫn tới nhiều nguy cơ mề đay cấp tính biến chuyển sang thể mãn.
- Bệnh hô hấp: Người có tiền sử mắc bệnh hoặc đang điều trị bệnh lý hô hấp, đặc biệt là hen suyễn sẽ có nguy cơ mắc cao mề đay cấp cao hơn so với nhóm còn lại.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh nổi mề đay cấp
Mề đay cấp tính có thể khởi phát ở mọi lứa tuổi, từ trẻ nhỏ 9 tuổi đến người trung niên 40 tuổi. Mặc dù không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, tuy nhiên dạng cấp tính có thể nhanh chóng chuyển sang thể mãn. Có tới 40% người mắc mề đay có hiện tượng phù mạch nguy hiểm. Dưới đây là một số tổn thương mà bất cứ ai cũng nên lưu ý:
- Nhiễm trùng da: Tình trạng ngứa kéo dài kèm theo vết thương hở, nếu không được vệ sinh đúng cách sẽ dẫn tới nhiễm trùng, bội nhiễm thậm chí có dịch viêm.
- Phù mạch: Nếu mề đay chỉ là phản ứng viêm trên bề mặt da thì phù mạch là biến chứng đi sâu và trung bì, mô dưới gây sưng phù, đau và bỏng rát. Hiện tượng này chủ yếu diễn ra trên các vị trí như mi mắt, môi.
- Phù đường thở dẫn tới rối loạn hô hấp, giảm oxy lên não dẫn tới đột quỵ
- Sốc phản vệ, huyết áp thấp, chóng mặt, mệt mỏi, nôn nao.
- Viêm kết mạc dị ứng, gây đỏ mặt, chảy nước mắt và ngứa mắt.
- Mề đay cấp ở trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú dẫn tới hiện tượng trẻ quấy khóc, bỏ ăn, suy dinh dưỡng, phụ nữ có nguy cơ sinh non, trẻ sơ sinh hở hàm ếch, bệnh hậu sản…
Các phương pháp chẩn đoán mề đay
Dưới đây là một số phương pháp chẩn đoán giúp phát hiện và đánh giá chính xác mức độ diễn biến của bệnh. Qua đó đề xuất các giải pháp phù hợp.
Chẩn đoán lâm sàng
- Dựa trên mức độ biểu hiện bệnh và kích thước sẩn phù, vị trí phân bố, các bác sĩ sẽ nhanh chóng đưa ra đánh giá.
- Nếu có xuất hiện sẩn phù ở các tổ chức như mắt, mí, môi đi kèm phản ứng đau bụng, khó thở, huyết áp thấp, người bệnh sẽ được điều trị theo hướng ngăn ngừa biến chứng.
- Đánh giá khả năng chuyển biến sang dạng mãn tính.
Chẩn đoán cận lâm sàng
Để tránh nhầm lẫn với các bệnh lý ngoài da khác, đồng thời xác định nguyên nhân gây bệnh, các bác sĩ sẽ chỉ định các chẩn đoán chuyên sâu.
- Xét nghiệm máu: Thông qua việc đánh giá sự gia tăng số lượng bạch cầu đa nhân ái toan, có thể xác định tiến triển của mề đay. Ngược lại, nếu số lượng bạch cầu này giảm có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lupus ban đỏ.
- Xét nghiệm da: Áp dụng với các bệnh nghi ngờ do tiếp xúc với dị nguyên.
Điều trị mề đay cấp tính
Hiện nay trên thị trường vẫn chưa có sản phẩm nào đặc trị hoàn toàn được mề đay cấp. Vì vậy, các giải pháp hiện nay đều hướng tới mục tiêu:
- Loại bỏ sự xuất hiện của các biểu hiện bệnh.
- Ngăn ngừa và làm chậm thời gian tái phát.
- Hạn chế tối đa nguy cơ sẹo thâm, đặc biệt đối với nổi mề đay ở mặt.
- Ưu tiên giải pháp an toàn, hiệu quả, lành tính cho cơ thể người bệnh.
- Bồi bổ sức khỏe, hình thành kháng thể cho da.
Thuốc điều trị nổi mề đay từ Tây y
Các sản phẩm thuốc Tây luôn có lợi thế trong việc đem lại hiệu nhanh chóng, tiện lợi khi sử dụng và đa dạng về mẫu mã, giá thành. Tuy nhiên, nếu tự ý áp dụng sai cách có thể là nguyên nhân khiến người bệnh đối mặt với các tác dụng phụ, ảnh hưởng tới hệ cơ quan và gây nguy hiểm cho sức khỏe của phụ nữ mang thai, cho con bú. Dưới đây là một số sản phẩm phổ biến nhất:
- Thuốc bôi ngoài da: Hầu hết các sản phẩm dùng bôi ngoài da có chữa corticoid hoặc dẫn xuất, menthol có tác dụng giảm ngứa, loại bỏ tế bào chết. Tuy nhiên, đối với làn da nhạy cảm hoặc lạm dụng quá đà có thể dẫn tới bào mòn, bỏng rát da. Người bệnh nên tham khảo ý kiến hoặc sự kê đơn của các bác sĩ da liễu, ưu tiên chọn các sản phẩm có nồng độ nhỏ cho đến vừa.
- Thuốc uống điều trị mề đay: Các sản phẩm viên uống chỉ định dùng kết hợp với các loại thuốc bôi hoặc trong trường hợp nổi mề đay toàn thân. Công dụng của các sản phẩm này chủ yếu tập trung kháng histamin cùng các chất trung gian gây viêm do tế bào mast sản xuất ra như leukotriene, dapson, dapoxetine…Trường hợp có biến chứng phù mạch, các bác sĩ sẽ xem xét dùng corticoid dạng viên, hoặc tiêm epinephrine.
Cách điều trị nổi mề đay tại nhà
Đối với các biện pháp điều trị tại nhà, người bệnh có thể yên tâm bởi sự an toàn và lành tính đến từ các nguyên liệu thiên nhiên. Tuy nhiên trong quá trình áp dụng có thể phát sinh các biểu hiện dị ứng do vệ sinh da không kỹ, sử dụng nguyên liệu chưa được làm sạch có thể gây nên nhiễm trùng, mẩn ngứa nghiêm trọng hơn.
- Chườm lạnh: Tác dụng nhiệt độ là cách nhanh nhất giúp người bệnh xua tan cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Các bạn có thể sử dụng đá dạng viên nhỏ, bọc trong khăn và chườm lên các vết thương. Hoặc đông đá nước vo gạo (chỉ lấy nước lần thứ 2), mát xa đều trên da sẽ khiến cơ thể cảm thấy dễ chịu hơn.
- Tắm lá khế chữa mề đay: Lá khế là một trong những nguyên liệu chữa mề đay hiệu quả. Chỉ cần đun một nắm lá khế với 1 lít nước. Thêm 1 – 2 thìa cà phê muối sau đó pha cho vừa ấm, dùng tắm hằng ngày sẽ đem đến tác dụng giảm ngứa, sẩn phù.
- Chữa mề đay cấp bằng rau diếp cá: Vốn là loại rau có tính mát, diếp cá có khả năng đào thải độc tố, thanh lọc da và làm mát cơ thể. Người bệnh có thể xay nhuyễn và uống trực tiếp nước cốt rau má hằng ngày, hoặc dùng ăn sống trong mỗi bữa cơm.
- Trị nổi mề đay bằng lá trầu không: Để tận dụng đặc tính sát khuẩn, kháng viêm của trầu không, người ta thường đun khoảng 8g lá với 2 lít nước. Sau đó đem pha cho vừa đủ ấm, tắm gội hằng ngày. Nên kết hợp tận dụng phần lá để vò nát và mát-xa nhẹ nhàng trên da bị viêm.
Mề đay cấp kiêng gì? Nên ăn gì. Cách phòng tránh hiệu quả nhất
Để các biện pháp điều trị phát huy hiệu quả tốt nhất. Đồng thời kìm hãm khả năng tái phát ở mức tối đa, người bệnh nên đặc biệt chú ý tới chế độ kiêng khem và phòng ngừa. Dưới đây là một số lời khuyên mà bạn nên lưu ý:
- Sử dụng đồ ăn chứa nhiều chất xơ, vitamin C để thúc đẩy làm lành da, ngăn ngừa sẹo thâm.
- Uống nhiều nước, kết hợp với các loại nước sinh tố hoặc nước ép để đào thải độc tố qua da và bên trong cơ thể.
- Hạn chế thực phẩm có nguồn gốc từ sữa, đồ ăn dầu mỡ, cay nóng hoặc có nguy cơ dị ứng cao.
- Tránh xa các chất kích thích có hại cho sức khỏe: thuốc lá, rượu bia hoặc đồ uống có gas.
- Bảo vệ da với kem chống nắng, mũ, khẩu trang hoặc áo choàng mỗi khi đi ra ngoài.
- Lựa chọn quần áo thoải mái, co giãn tốt và thấm hút mồ hôi.
- Kết hợp sử dụng các loại dưỡng ẩm, vệ sinh da thường xuyên để làm cải thiện màng bảo vệ cho da.
Trên đây là những thông tin cần thiết nhất về nổi mề đay cấp, hy vọng qua đó độc giả đã có thêm cơ sở để có thể lựa chọn cho mình những phương pháp và cách phòng tránh hiệu quả căn bệnh này.
Thông tin nên đọc
NÊN ĐỌC
banner sidebar
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!