Huyệt bách hội đóng vai trò quan trọng trong hệ thống các huyệt vị trên cơ thể người. Người xưa đã nhắc đến bách hội với tác dụng “đề thần”, tức là chữa được nhiều bệnh. Đây được xem là huyệt vị chủ đạo, có ý nghĩa cho sự phát triển của châm cứu bấm huyệt tại Việt Nam.

Tìm hiểu huyệt bách hội

Dưới đây là một số thông tin cơ bản về huyệt bách hội người bệnh cần biết:

Tên gọi khác: Duy nôi, quỷ môn, dương ngũ hội, thiên sơn, thiên mãn, tam dương, nê hoàng cung, điên thượng.

Nguồn gốc tên huyệt

Bách Hội được ghép bởi từ Bách và Hội, trong đó bách là từ chỉ về số lượng nhiều; Hội có nghĩa là nơi hội tụ các đường kinh Dương lại. Thực tế, vị trí huyệt cũng là nơi giao nhau của lục phủ ngũ tạng, các đường kinh dương họp lại với nhau.

Cũng theo dân gian, huyệt Bách Hội được đặt tên như vậy bởi lẽ đây là huyệt đạo có nhiều dấu hiệu vượt trội so với các huyệt khác trong đó có huyệt túc tam lý.

Đường kinh

Huyệt Bách Hội là huyệt thứ 20 trong mạch Đốc. Đây là một trong các huyệt vị nằm trên đỉnh đầu, thuộc hệ 28 huyệt của mạch Đốc. Mạch Đốc ý chỉ các mạch nằm dọc phần cột sống lưng, tác động toàn bộ dương khí trong cơ thể. Khi kết hợp huyệt Bách Hội với những huyệt khác sẽ tạo ra một tổ hợp các huyệt quan trọng.

huyet-bach-hoi
Bạch Hội là huyệt nằm ở vị trí trung tâm, ngay trên phần giữa thất khiếu

Công dụng theo y học cổ truyền

Bạch Hội là huyệt nằm ở vị trí trung tâm, ngay trên phần giữa thất khiếu. Do đó, khi tác dụng đến huyệt này sẽ mang lại hiệu quả trong điều trị các bệnh liên quan đến hệ thần kinh, các dây thần kinh trung ương như tai biến mạch máu não, tê liệt nửa người, rối loạn chức năng nói, di chứng động mạch não. 

Ngoài ra, huyệt còn có tác dụng chữa các triệu chứng rối loạn thần kinh, mất ngủ, chứng đái dầm.

Theo y học phương Đông, huyệt Bách Hội dùng để chữa các chứng như: đau nhức đỉnh đầu, đầu nặng, chứng hay quên, sa trực tràng, nghẹt mũi khó thở, lạnh người, hôn mê sâu, hoa mắt chóng mặt.

Trong bộ môn dưỡng sinh, Bách Hợp được ví như là nơi giao thoa của hàng trăm “con sông” kinh mạch của cơ thể, nơi giao hòa giữa cơ thể con người và trời đất. Với thế ngồi thiền kiết già, cần có đầy đủ 5 huyệt vị mở ra khai thông mới đủ để tác động đến cơ thể khi tập. Bao gồm: huyệt Bách Hội, 2 huyệt Lao Cung và 2 huyệt Dũng Tuyền.

Đối với bộ môn võ thuật phương Đông, Bách Hội được xem là đại huyệt quan trọng, khi tác động đến có thể gây tử vong.

Huyệt bách hội nằm ở đâu? Cách xác định vị trí chính xác

Để xác định vị trí của huyệt Bách Hội tương đối đơn giản vì huyệt này nằm ngay trên điểm lõm phần đỉnh đầu. Đây là nơi giao nhau giữa đường nối hai đỉnh vành tai nối với đường dọc của cơ thể hay còn gọi là đường chính cung. 

Huyệt dương ngũ hội (bách hội) nằm ở chính giữa đỉnh đầu, nơi giao nhau giữa hai đường vuông góc tính từ đỉnh vành tai đến giữa đầu. Trong sách y học cổ truyền người ta thường hướng dẫn xác định vị trí huyệt bằng cách gấp vành tai ra phía trước.

Đối với những người làm nghề châm cứu bấm huyệt lâu năm xác định qua việc sờ vào  hoặc ấn nhẹ đầu ngón tay, khi sờ vào huyệt sẽ thấy khe xương lõm xuống, có cảm giác tức nặng.

Dưới đây là những bước xác định huyệt Bách Hội:

  • Bước 1: Người bệnh xòe rộng 2 bàn tay, dùng ngón tay cái cắm vào lỗ tai ở hai bên
  • Bước 2: Với phần trên của đầu, để ngón tay giữa hướng về phía đỉnh đầu, các ngón tay còn lại ôm lấy đầu.
  • Bước 3: Chạm 2 ngón tay giữa lại vào nhau đặt lên đỉnh đầu, điểm chạm nhau giữa hai ngón tay này chính là huyệt bách hội.

huyet-bach-hoi
Huyệt dương ngũ hội (bách hội) nằm ở chính giữa đỉnh đầu

Tác dụng của huyệt bách hội với cơ thể

Huyệt Bách Hội là huyệt nắm vai trò quan trọng trên hệ thống các huyệt vị con người, giúp giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi, điều chỉnh dương khí. 

Trong y học cổ truyền, huyệt bách hội còn giúp bình can tức phong, thăng cử dương khí, từ đó ứng dụng trong điều trị nhiều chứng bệnh khác nhau. Để trả lời cho câu hỏi huyệt bách hội có tác dụng gì, người bệnh có thể tham khảo 4 tác dụng chính của huyệt Bách Hội với cơ thể dưới đây:

Chữa rối loạn tiền đình, huyết áp thấp

Y học cổ truyền chỉ ra bách hội là huyệt vị có nhiều tiềm năng giúp phòng chống bệnh tật, đặc biệt là bệnh liên quan đến hệ thần kinh. 

Trong nhiều nghiên cứu khoa học hiện đại cho thấy, khi tác động lên huyệt bách hội bằng nhiều cách thức khác nhau như bấm, day, châm cứu, điện châm, thủy châm,... sẽ làm thay đổi rõ rệt lưu huyết não theo chiều hướng tích cực.

Một trong những tác dụng đó là: giảm trương lực mạch máu, tăng biên độ sóng trong cơ thể, làm tăng tính đàn hồi trên thành mạch, tăng lưu lượng tuần hoàn máu não.

Khi thực hiện qua điện tâm đồ, các bác sĩ chuyên khoa đã chỉ ra sự tác động lên huyệt bách hợp dù nhẹ hay mạnh cũng có khả năng làm tăng biên độ và chỉ số sóng α, giảm đi hỉ số sóng điều trị và các loại sóng chậm khác.

Ngoài ra, từ xa xưa đã nhận ra rằng, việc tác động lên huyệt vị này bằng cách châm cứu, day hay bấm huyệt sẽ giúp đầu óc được trấn tĩnh, giảm suy giảm trí nhớ, chống phù não và giúp cải thiện những rối loạn hành vi. 

Nghiên cứu lâm sáng cũng đã chỉ ra, khi các nhà y học cổ truyền tác động một lực hợp lý lên huyệt vị bác hội sẽ có thể chữa được nhiều chứng bệnh khác nhau liên quan đến hệ thần kinh trung ương như suy nhược thần kinh, đau lưng, đau thắt lưng cấp tính, rối loạn tiền đình, điều hòa huyết áp và chứng đái dầm ở trẻ.

Để hiệu quả trong việc cân bằng huyết áp hay bệnh tiền đình, người bệnh nên day, bấm theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc. Nếu tự thực hiện trong một vài ngày chưa có được hiệu quả điều trị, người bệnh nên kiên trì hoặc nhờ sự trợ giúp của những chuyên gia hoặc bác sĩ chuyên môn để được bấm đúng cách.

huyet-bach-hoi
Tác động lên huyệt bách hội chữa rối loạn tiền đình

Tăng cường lưu thông tuần hoàn máu, tăng trí nhớ

Trong hoạt động thường ngày như massage đầu, chải đầu mọi người thường chạm vào huyệt bách hội và các huyệt vị khác trên đầu. Các chuyên gia thường khuyến khích mọi người dùng tay vuốt lên đầu thay vì dùng lược. Phương pháp này giống như cách massage dưỡng sinh lại giúp tăng cường sức khỏe lên rất tốt.

Nền y học cổ truyền Trung Quốc từ xa xưa đã chỉ ra rằng, việc chải đầu bằng tay vừa có tác dụng bảo vệ tóc, da đầu mà còn là một thao tác để massage não, kích thích tuần hoàn máu, đả thông kinh mạch khi trực tiếp tác động vào huyệt bách hội.

Nhờ vậy, việc lưu thông máu dễ dàng hơn, máu có thể truyền tới tất cả các bộ phận trong cơ thể, tăng cường trí nhớ, cải thiện hoạt động của dây thần kinh trung ương hay toàn bộ hệ thần kinh.

Phương pháp bấm huyệt tại huyệt bách hội thường được rất nhiều bệnh nhân mắc vấn đề về trí nhớ, trúng gió, Parkinson, alzheimer sử dụng giúp cải thiện bệnh hiệu quả.

Đầu óc tỉnh táo, tinh thần hưng phấn

Trạng thái mệt mỏi, toàn thân rã rời, khó chịu thường do nhiều nguyên nhân khách quan hay chủ quan gây nên. Điều này làm vỏ não bị ức chế, giảm khả năng hưng phấn thần kinh.

Để cải thiện điều này, rất nhiều người đã tìm đến các chất kích thích, chè sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, có một biện pháp an toàn, đơn giản mà không gây tác dụng phụ khác đó chính là bấm huyệt.

Thực tế, nhiều nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra những tác dụng hiệu quả khi day bấm huyệt bách hội, trong đó có việc làm cho con người tập trung, tinh thần thoải mái, hưng phấn và làm đầu óc tỉnh táo hơn nhiều. Ngôn ngữ y học cổ truyền ví đây như là công năng “tỉnh thần” hay “đề thần”.

Khi day bấm huyệt sẽ tác động trực tiếp tới quá trình lưu thông khí huyết cơ thể, tăng tính đàn hồi của thành mạch và cung cấp đáng kể lưu lượng máu trong thành mạch.

Ngoài ra, việc tác động này còn có mục đích làm ấm tại chỗ, thúc đẩy lưu thông huyết dịch thành mạch, làm quá trình chuyển hóa các chất dễ dàng hơn. Nhờ vậy làm nâng cao hưng phấn, sức khỏe cải thiện, chất lượng cuộc sống gia tăng lên.

Những thầy thuốc chuyên châm cứu bấm huyệt còn cho biết, khi người bệnh châm cứu bấm huyệt tại đây còn khiến trấn an tinh thần, cái thiện trí nhớ đối với người cao tuổi cũng như kiểm soát được các hành vi rối loạn.

Từ thời xưa, vua chúa thường được Thái y xoa bóp, massage tại huyệt bách hội để giúp thư giãn, giảm bớt căng thẳng mỗi khi có nhiều áp lực.

Điều trị chứng mất ngủ

Trong các bộ sách y học cổ truyền xa xưa, bách hội là huyệt thống lĩnh, đảm nhận nhiều hoạt động của cơ thể, trong đó có điều trị và phòng chống bệnh về thần kinh. Ngoài ra, huyệt dương ngũ hội cũng có quan hệ mật thiết với các chức năng khác trong não bộ, hệ thần kinh từ đó cải thiện suy nhược cơ thể, các chứng bệnh về khớp khác.

Y học hiện đại cũng khẳng định đây là huyệt tác động mạnh đến việc lưu thông máu và tuần hoàn máu chỉ bằng thao tác đơn giản như thủy châm, châm cứu, bấm huyệt,... Qua những cách thức tác động tại huyệt vị này giúp loại bỏ những phiền muộn, cải thiện tinh thần, cải thiện chất lượng giấc ngủ, đem đến cho mọi người giấc ngủ sâu hơn và ngon hơn. 

huyet-bach-hoi
Huyệt bách hội chữa mất ngủ

Ngoài những tác dụng trên, huyệt bách hội còn có công dụng tỉnh thần tô quyết, bình can tức phong giúp chữa các chứng bệnh khác như đau đầu, sa tử cung, sa trực tràng, ngạt mũi, trúng phong, ù tai, hoa mắt chóng mặt, điên cuồng, tim đập nhanh,...

Phương pháp chữa bệnh bằng bấm huyệt bách hội

Huyệt bách hội nằm ở vị trí trung tâm nên có vai trò rất đặc biệt, tác động đến dương khí trên toàn bộ cơ thể. Với những người bệnh, việc xác định được huyệt bách hội thôi là chưa đủ, người bệnh cần phải có thao tác và kỹ thuật mới có thể tác động hiệu quả vào huyệt vị này.

Tương tự như huyệt Đản Trung, Cao Hoang,... Các bước dưới đây sẽ giúp người bệnh khai thông huyệt bách hội hiệu quả:

Chuẩn bị

Trước khi tiến hành, người bệnh nên điều chỉnh tư thế thích hợp làm sao để cơ thể thoải mái nhất. Tư thế chuẩn bị luôn được bác sĩ khuyến cáo thực hiện đó là ngồi trên ghế tựa hoặc nằm thẳng trên giường. Để tinh thần thư giãn thoải mái, tập trung tối đa vào hành động bấm huyệt.

Dùng hai bàn tay xác định vị trí huyệt như các hướng dẫn bên trên.

Lưu ý: Thế bấm huyệt rất quan trọng, quyết định hiệu quả của việc trị liệu. Do đó, việc vào thế chuẩn người bệnh cần tuân theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Nên để bác sĩ thực hiện một vài lần rồi sau đó người bệnh mới tự thực hiện.

huyet-bach-hoi
Phương pháp chữa bệnh bằng bấm huyệt bách hội

Các bước thực hiện day bấm huyệt bách hội

Mỗi huyệt vị trên cơ thể người đều rất quan trọng, đảm nhiệm một chức năng khác nhau. Do đó, việc tác động đến bất kỳ huyệt nào người bệnh cũng cần đảm bảo đúng thao tác để không ảnh hưởng tới sức khỏe.

Với huyệt bách hội, người bệnh nên thực hiện tuần tự theo các bước sau:

  • Bước 1: Để bàn tay nắm hờ, ngón tay giữa hơi khum lại sau đó đặt vào vị trí sao cho vuông góc với huyệt. Phần gốc bàn tay (nằm ở vị trí cổ tay) đặt áp vào phía trên tai để lấy điểm tựa.
  • Bước 2: Tiến hành dùng ngón tay giữa day và ấn vào huyệt theo chiều kim đồng hồ trong khoảng 2 phút. Bước này người bệnh nên chú ý thao tác cần nhịp nhàng, lực tác động lên huyệt phải đảm bảo mạnh. Người bệnh nếu không thực hiện bằng ngón tay có thể sử dụng vật thay thế khác như đũa, 5 - 6 chiếc tăm buộc chặt lại cũng có tác động tương tự lên huyệt.
  • Bước 3: Người bệnh nghỉ ngơi, thư giãn sau bấm huyệt. Nếu day ấn trong lần đầu tiên không đạt được hiệu quả như mong đợi, người bệnh có thể nghỉ ngơi thư giãn trong vài phút và tiếp tục thực hiện theo quy trình trên lại lần nữa đến khi cảm thấy thoải mái.

Những lưu ý khi thực hiện bấm huyệt

Các huyệt vị nằm trên mạch Đốc luôn là những vị trí quan trọng, đảm nhận nhiều chức năng trên cơ thể. Đặc biệt là vị trí huyệt bách hội - nơi giao điểm của các đường kinh dương và đường kinh lục phủ ngũ tạng. 

Để đảm bảo cho hiệu quả điều trị, nâng cao sức khỏe bản thân, khi thao tác day, bấm huyệt bách hội người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

  • Đảm bảo lực tác động mạnh, thao tác nhịp nhàng trong mỗi lần day, ấn, bấm huyệt.
  • Kiên trì thực hiện trong khoảng 15 - 30 ngày để đảm bảo hiệu quả
  • Với những người bình thường, muốn thư giãn, giảm căng thẳng, không nên thực hiện nhiều lần trong ngày, mỗi ngày người bệnh chỉ nên thực hiện 1 lần, mỗi lần trong 30 phút sẽ đạt được hiệu quả như mong muốn. 
  • Với những người bệnh có thể điều chỉnh liệu trình theo hướng dẫn của thầy thuốc.
  • Trong quá trình thực hiện nếu thấy hiện tượng toát mồ hôi, chóng mặt, mạch đập nhanh, hoa mắt,... thì nên dừng lại. Sau đó để cơ thể nghỉ ngơi, lau mồ hôi và cho người bệnh uống nước ấm.
  • Với những trường hợp có bệnh lý về da đầu, hay có khối u, người mắc bệnh truyền nhiễm, sốt cao tuyệt đối không được thực hiện bấm huyệt.
  • Tuân thủ theo liệu trình đã được được đưa ra, tránh hiện tượng lạm dụng. Điều này dẫn đến tổn hại dương khí và có nguy cơ mắc nhiều bệnh khác, ảnh hưởng tới sức khỏe.

Huyệt Bách Hội nằm ở vị trí trung tâm, có vai trò quan trọng trong hệ thống huyệt vị cơ thể. Đây là huyệt vị có rất nhiều tên gọi khác nhau và tác dụng chính giúp cân bằng âm dương, hỗ trợ lưu thông khí huyết cơ thể. Những thông tin trên đây hy vọng phần nào giúp bạn đọc có thêm kiến thức về huyệt Bách hội và ứng dụng huyệt vị này để nâng cao sức khỏe bản thân.

Nhóm bệnh

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!


Bài viết liên quan