Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi: Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Nơi công tác: Nhà Thuốc Đỗ Minh Đường

Ăn hạt sen chữa mất ngủ là bài thuốc dân gian được lưu truyền từ xa xưa bởi có thể cải thiện nhanh chóng tình trạng mất ngủ và có lợi cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu lạm dụng hạt sen quá nhiều và sử dụng không đúng phương pháp có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho người bệnh các phương pháp và lưu ý khi chữa mất ngủ bằng hạt sen. 

Vì sao ăn hạt sen dễ ngủ?

Mất ngủ, khó ngủ là tình trạng rất phổ biến, thường gặp nhất ở người cao tuổi. Tuy nhiên, giới trẻ ngày nay cũng thường xuyên mắc phải do áp lực công việc, căng thẳng kéo dài. Mất ngủ khiến cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi, uể oải, mất tập trung, suy giảm trí nhớ…

Song song với việc thay đổi thói quen sinh hoạt, các bài thuốc dân gian chữa mất ngủ tại nhà được nhiều người lựa chọn bởi tính an toàn, hiệu quả. Một trong những bài thuốc được sử dụng rộng rãi đó là chữa mất ngủ bằng hạt sen.

Theo y học cổ truyền, hạt sen có vị ngọt, tính bình, mang lại nhiều công dụng cho cơ thể như dưỡng tâm, ích thận, bổ tỳ, cố tinh, lợi thủy, an thần… Hạt sen là một thực phẩm giàu dinh dưỡng, có thể chế biến thành nhiều món ăn đa dạng như chè sen, cháo sen hầm,…

Hạt sen có tác dụng an thần, giảm lo âu, chống lão hóa, cải thiện chức năng thận,...
Hạt sen có tác dụng an thần, giảm lo âu, chống lão hóa, cải thiện chức năng thận,…

Nghiên cứu y học hiện đại chỉ ra rằng trong thành phần của hạt sen có chứa các hoạt chất tốt cho sức khỏe: Acid amin, tinh bột (60%), phenylalanine 12.64%, methionine 0.82%, leucin 3.23%, isoleucine 1.11%… Do vậy, các bài thuốc từ hạt sen giúp ổn định nhịp tim, giảm lo âu, căng thẳng, cải thiện chức năng thận, duy trì chức năng sinh lý cho nam giới, cải thiện giấc ngủ ngon, đẩy lùi quá trình lão hóa…

Tuy nhiên, ăn hạt sen chữa mất ngủ chỉ đạt hiệu quả với những người mệt mỏi, căng thẳng thần kinh, cơ thể suy nhược… Với các trường hợp mất ngủ do trầm cảm hay các bệnh về tâm lý khác cần đến bệnh viện thăm khám và thực hiện theo chỉ định của bác sĩ chuyên môn.

Những cách sử dụng hạt sen chữa mất ngủ đạt hiệu quả tốt nhất

Ăn hạt sen chữa mất ngủ là mẹo dân gian phổ biến được nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên, tùy thuộc vào tình trạng cơ thể và chứng mất ngủ mà người bệnh lựa chọn những phương pháp phù hợp nhất. Bạn có thể tham khảo một số cách đơn giản, dễ thực hiện dưới đây:

Chế biến những món ăn từ hạt sen

Hạt sen có mùi thơm, vị ngọt, bùi nên chế biến được nhiều món ăn để cải thiện sức khỏe, cho giấc ngủ sâu và chống lão hóa. Dưới đây là gợi ý một số món ăn mà ai cũng có thể dễ dàng thực hiện được:

Chè hạt sen

  • Nguyên liệu: 100g phục linh, 200g gạo và 200g hạt sen
  • Cách thực hiện: Xay nhuyễn tất cả các nguyên liệu trên thành bột mịn sau đó cho một lượng nước vừa phải để nấu thành chè. Khi hỗn hợp gần chín cho thêm đường vừa ăn và đun sôi rồi tắt bếp. Bạn nên ăn chè hạt sen 2 lần/ tuần để cải thiện được tình trạng mất ngủ.
Chè hạt sen là món ăn giàu dinh dưỡng và chữa mất ngủ hiệu quả
Chè hạt sen là món ăn giàu dinh dưỡng và chữa mất ngủ hiệu quả

Canh hạt sen kết hợp đại táo

  • Nguyên liệu: 200g đại táo, 100g hạt sen tươi, 2 củ sen, một chút đường
  • Cách thực hiện: Đem rửa sạch củ sen, gọt bỏ vỏ bên ngoài và thái thành các miếng nhỏ. Ngâm hạt sen trước cho mềm sau đó cho hạt sen, củ sen và đại táo vào nồi. Đun các nguyên liệu chín mềm, cho một lượng đường vừa ăn rồi tắt bếp.

Chè hạt sen kết hợp long nhãn

  • Nguyên liệu: Hạt sen tươi (khoảng 100g), long nhãn không hạt (khoảng 300g), một lượng đường vừa đủ (khoảng 400g, đường cát hoặc đường phèn tùy khẩu vị)
  • Cách thực hiện: Hạt sen rửa sạch sau đó cho vào nồi, đổ một lượng nước vừa phải nấu cho nhừ. Sau đó cho trực tiếp long nhãn vào nồi, đun sôi thêm 15 phút, cho đường vừa ăn và tắt bếp.

Chè hạt sen kết hợp táo đỏ

  • Nguyên liệu: 100g hạt sen, 100g long nhãn, 5 – 7 quả táo đỏ và một chút đường phèn
  • Cách thực hiện: Hạt sen bỏ tâm, ngâm trước cho mềm. Cho hạt sen, long nhãn và táo đỏ cùng vào nồi, đổ lượng nước vừa phải, đun cho đến khi hạt sen chín mềm bở, cho một lượng đường vừa ăn và tắt bếp.

Cháo hạt sen

  • Nguyên liệu: 300g hạt sen và 150g gạo tẻ
  • Cách thực hiện: Hạt sen rửa sạch, ngâm trước cho mềm. Cho hạt sen và gạo nấu thành cháo nhừ, nêm nếm gia vị vừa ăn.

Không chỉ là cách chữa mất ngủ tại nhà hiệu quả, món ăn này rất phù hợp với người bị tiêu chảy kéo dài, cơ thể bị suy nhược, cần được bồi bổ để tăng sức đề kháng.

Cháo hạt sen có tác dụng cải thiện giấc ngủ, bồi bồ sức khỏe cho cơ thể suy nhược
Cháo hạt sen có tác dụng cải thiện giấc ngủ, bồi bồ sức khỏe cho cơ thể suy nhược

Nước dừa sen

  • Nguyên liệu: Hạt sen tươi (100g), dừa nạo (100g), đường cát lượng vừa đủ
  • Cách thực hiện: Hạt sen rửa sạch, ngâm trước cho mềm. Cho hạt sen với một lượng nước vừa phải vào nồi nấu chín bở sau đó thêm dừa nạo và nêm đường.

Nước dừa sen có tác dụng thanh lọc cơ thể, xả stress, căng thẳng thần kinh kéo dài,….

Hạt sen bách hợp hầm với thịt

  • Nguyên liệu: Thịt lợn (200g), hạt sen (30g), bách hợp (30g)
  • Cách thực hiện: Hạt sen bỏ tâm và cạo vỏ bên ngoài, rửa sạch và ngâm trước cho mềm. Thịt lợn và bách hợp rửa sạch, thái miếng vừa ăn. Cho tất cả nguyên liệu đã chuẩn bị vào nồi nấu chín, thêm gừng, hành và nêm gia vị vừa ăn.

Chè hạt sen trứng gà

  • Nguyên liệu: 30ml rượu, 1 quả trứng gà, 30g hạt sen, 30g đường
  • Cách thực hiện: Hạt sen rửa sạch và ngâm với nước ấm cho mềm. Cho hạt sen vào nồi nấu nhừ, thêm trứng gà, đường và rượu vào nấu chín.

Bên cạnh chữa bệnh mất ngủ, các món ăn chế biến từ hạt sen còn có nhiều công dụng với sức khỏe, giúp cải thiện suy nhược cơ thể, tăng khả năng tập trung, xua tan mệt mỏi.

Các bài thuốc Đông y chữa mất ngủ bằng hạt sen

Ngoài chế biến thành các món ăn, người bệnh cũng có thể sử dụng hạt sen kết hợp với các dược liệu Đông y khác như toan táo nhân, trần bì, đảng sâm,…Các dược liệu 100% từ thiên nhiên, lành tính, có tác dụng tốt cho cơ thể như an thần, bổ huyết, kiện tỳ vị. Một số bài thuốc phổ biến được nhiều người ưa chuộng như sau:

  • Bài thuốc 1: Nguyên liệu bao gồm 6g trần bì, 4g cam thảo và 12g các dược liệu toan táo nhân, đảng sâm, viễn chí, phục thần, hoàng kỳ, hạt sen. Cho tất cả nguyên liệu vào sắc với liều lượng 1 thang/ ngày.
  • Bài thuốc 2: Nguyên liệu chính là tâm sen phơi khô, pha thành trà và duy trì uống đều đặn mỗi ngày
  • Bài thuốc 3: Nguyên liệu bao gồm 15g liên nhục, 30g bách hợp và 12g mạch môn đông. Cho tất cả nguyên liệu vào sắc với liều lượng 1 thang/ ngày.
  • Bài thuốc 4: Nguyên liệu bao gồm 100g đại táo, 100g hạt sen và 50g ngân nhĩ. Cho tất cả nguyên liệu vào sắc uống hàng ngày với liều lượng 1 thang/ ngày. Khi uống cho thêm đường sẽ ngon và dễ uống hơn.
Bài thuốc Đông y chữa mất ngủ có dùng hạt sen
Bài thuốc Đông y chữa mất ngủ có dùng hạt sen
  • Bài thuốc 5: Nguyên liệu bao gồm 40g các loại: hạt sen, táo nhân (sao đen) và thảo quyết minh. Cho các nguyên liệu xay nhuyễn, tán thành dạng bột, cô với hồ rồi nặn thành viên. Ngày sử dụng 2 lần, mỗi lần là 20g.
  • Bài thuốc 6: Nguyên liệu bao gồm Hạt sen (16g), sâm bổ chính và hoài sơn mỗi dược liệu 16g. Cho các nguyên liệu xay nhuyễn, tán thành dạng bột. Trộn bột với mật ong để nặn thành viên. Mỗi ngày sử dụng khoảng 20g đến 30g.
  • Bài thuốc 7: Nguyên liệu bao gồm 12g vỏ núc nác, đậu đen, lá vông non và thục địa mỗi dược liệu 40g, vỏ núc nác 12g. Cho hỗn hợp các nguyên liệu vào sao chín, xay/ giã nhuyễn sau đó cô thành viên. Duy trì đều đặn mỗi ngày dùng 2 lần, mỗi lần khoảng 20g.

Những lưu ý khi dùng hạt sen chữa mất ngủ

Để đạt hiệu quả tối ưu nhất khi chữa mất ngủ ăn hạt sen và không ảnh hưởng đến sức khỏe, người bệnh cần phải lưu ý những điều dưới đây:

  • Nên chọn hạt sen tươi để giữ được những thành phần có trong sen. Nếu không vào mùa sen thì có thể sử dụng hạt sen khô. Tuy nhiên, khi mua cần lựa chọn các cửa hàng uy tín, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.
  • Tuyệt đối không sử dụng hạt sen đã có hiện tượng nấm mốc, chứa độc tố vì không có tác dụng chữa mất ngủ mà còn ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
  • Theo Đông y, hạt sen cũng là một loại thuốc nên người bệnh không nên lạm dụng quá nhiều và sử dụng liên tục lâu dài bởi có thể tích tụ và gây độc cho cơ thể.
  • Ăn hạt sen chữa mất ngủ là một mẹo dân gian lành tính và an toàn. Tuy nhiên, phương pháp này không đem lại hiệu quả ngay lập tức nên người bệnh cần kiên trì và sử dụng đúng liều lượng, không tự ý điều chỉnh và ăn quá nhiều.
Một số lưu ý khi sử dụng hạt sen chữa mất ngủ
Một số lưu ý khi sử dụng hạt sen chữa mất ngủ
  • Ngoài những dược liệu trên thì hạt sen có thể kết hợp với một số dược liệu khác để điều trị chứng mất ngủ. Tuy nhiên, người bệnh không nên tùy tiện kết hợp vì có thể làm giảm công dụng hoặc các thành phần tương tác với nhau ảnh hưởng đến sức khỏe.
  • Nếu kiên trì sử dụng hạt sen chữa mất ngủ đúng liều lượng trong một thời gian dài mà vẫn không cải thiện được giấc ngủ thì người bệnh nên đến bệnh viện thăm khám và trao đổi với bác sĩ. Bác sĩ sẽ giúp tìm nguyên nhân và phác đồ điều trị phù hợp.
  • Bên cạnh việc sử dụng hạt sen để điều trị mất ngủ, người bệnh nên kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý và sinh hoạt điều độ. Luôn giữ cho tinh thần thoải mái, duy trì tập thể dục thể thao cũng góp phần cải thiện chứng mất ngủ tốt hơn.
  • Đặc biệt, người có tiền sử mắc bệnh tim hay huyết áp thấp cần cẩn trọng khi ăn hạt sen. Nếu có biểu hiện huyết áp giảm và tim đập không đều thì phải dừng sử dụng hạt sen ngay.

Sử dụng hạt sen chữa mất ngủ là phương pháp dân gian lành tính, có tác dụng an thần, chống lão hóa và cải thiện giấc ngủ ngon và sâu. Lưu ý rằng, khi áp dụng cách chữa này, người bệnh không nên sử dụng rượu bia và các chất có cồn, nên cân bằng công việc, học tập và nghỉ ngơi để đảm bảo sức khỏe. Nếu chứng mất ngủ kéo dài, người bệnh nên cần tới bệnh viện thăm khám và sử dụng thuốc để đạt hiệu quả nhanh chóng hơn.

Xem thêm:

Bài viết liên quan
bau-mat-ngu-ca-dem
thuoc-nam-tri-mat-ngu
thuoc-tri-mat-ngu-otiv
nguyen-nhan-mat-ngu-o-nguoi-tre-tuoi
hoa-tam-that-chua-mat-ngu