Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi: Lương Y Nguyễn Tùng Lâm | Nơi công tác: Nhà Thuốc Đỗ Minh Đường

Bạn đã bao giờ phải gãi ngáy liên tục đến mức trầy xước da? Bạn đã từng lo lắng về nguy cơ lây lan bệnh phong ngứa? Nếu câu trả lời là “có”, hãy cùng Tapchidongy tìm hiểu về căn bệnh này trong bài viết dưới đây.

Bệnh phong ngứa là gì?

Phong ngứa (nổi mề đay) là một bệnh da liễu phổ biến do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra. Loại ký sinh trùng này xâm nhập vào tầng biểu bì của da, làm tổ và gây ra các triệu chứng như mẩn ngứa, da sưng đỏ, đổi màu, khô và bong tróc.

Bệnh lây truyền thông qua tiếp xúc da trực tiếp với người bệnh hoặc dùng chung đồ với người bị phong ngứa.

Bệnh phong ngứa do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra.
Bệnh phong ngứa do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra.

Triệu chứng thường gặp của bệnh phong ngứa

  • Các nốt sần có màu hồng hoặc đỏ, nổi gồ trên bề mặt da. Người bệnh có thể bị phong ngứa ở mặt, chân, tay hoặc toàn thân.
  • Cảm giác ngứa từ nhẹ đến nghiêm trọng tại vùng da nổi ban đỏ. Ngứa nhiều về chiều tối và đêm khiến người bệnh khó chịu. Bên cạnh ngứa, người bệnh còn thấy nóng rát vùng da bị phong ngứa.
  • Nhiều trường hợp da bị phồng rộp, nổi mẩn, sưng phù khiến người bệnh khó chịu. Hoặc da trở nên khô nứt nẻ, bong tróc do người bệnh gãi cào.

Hình ảnh phong ngứa

Triệu chứng Bệnh Phong Ngứa phổ biến

Nguyên nhân gây bệnh phong ngứa

  • Phản ứng phụ với một số nhóm thuốc như: Penicillin, thuốc trị cao huyết áp, thuốc ngủ, thuốc gây mê, thuốc điều trị xương khớp.
  • Một số bệnh lý nội khoa như tiểu đường, suy thận, bệnh gan, hay có vấn đề về đường tiêu hóa cũng dễ hình thành phong ngứa trên da.
  • Cơ địa nhạy cảm hoặc dị ứng thời tiết.
  • Người nhiễm nấm trên da cũng có thể gây phong ngứa.
  • Dị ứng với thực phẩm lạ, hóa chất, lông thú, phấn hoa…
  • Chức năng gan suy yếu khiến độc tố tích tụ dưới da, từ đó hình thành ban đỏ, ngứa.
  • Người bị nhiễm virus, viêm gan, nhiễm ký sinh trùng, giun sán, nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, hô hấp...
  • Người có tiền sử gia đình bị phong ngứa rất dễ mắc bệnh.
  • Các tình trạng da như viêm da cơ địa, vảy nến, chàm hoặc mắc các bệnh lý da liễu khác cũng có thể khiến phong ngứa khởi phát.

Ngoài ra, nhóm đối tượng có cơ địa nhạy cảm như phụ nữ mang thai, sau sinh hoặc trẻ em cũng có nguy cơ cao mắc bệnh.

Biến chứng của bệnh phong ngứa

  • Phù mạch: Phong ngứa không điều trị kịp thời có thể gây phù cổ họng, thanh khí quản, tạo cảm giác buồn nôn, khó thở cho người bệnh.
  • Sốc phản vệ: Biến chứng này có thể gây suy hô hấp và tử vong nếu như không được xử lý kịp thời.
  • Viêm nhiễm da: Việc gãi ngứa liên tục dễ gây trầy xước da, tăng nguy cơ nhiễm trùng cho người bệnh.
  • Nghẹt mũi, ho: Nếu bệnh phong ngứa là kết quả của dị ứng, có thể gây ra các triệu chứng như nghẹt mũi, ho và khó thở.
  • Suy nhược cơ thể: Bệnh phong ngứa thường phát tác về đêm khiến người bệnh mất ngủ, mệt mỏi, suy nhược cơ thể. Bên cạnh đó, các triệu chứng phong ngứa còn gây phiền toái, bất tiện trong công việc và cuộc sống người bệnh.

Bệnh phong ngứa không được điều trị có thể gây suy nhược cơ thể
Bệnh phong ngứa không được điều trị có thể gây suy nhược cơ thể

Phương pháp chẩn đoán bệnh

Chẩn đoán cận lâm sàng

Thông thường, để đưa ra những chẩn đoán ban đầu, bác sĩ sẽ xem xét tình trạng ngứa trên da. Bên cạnh đó bác sĩ có thể khai thác tiền sử bệnh và sử dụng thuốc của bạn để đưa ra phán đoán chính xác.

Nếu ngứa đi kèm với tổn thương da không rõ nguyên nhân, bệnh nhân sẽ được chỉ định làm sinh thiết da để tìm nguyên nhân gây bệnh.

Chẩn đoán lâm sàng

  • Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể cho thấy những thay đổi bất thường liên quan đến triệu chứng ngứa, ví dụ như thiếu sắt.
  • Xét nghiệm chức năng tuyến giáp, gan và thận: Rối loạn chức năng gan, thận, hoặc tuyến giáp hoạt động bất thường cũng có thể gây ngứa, phát ban.

Đối tượng dễ mắc bệnh phong ngứa là ai?

  • Người có tiền sử mắc bệnh dị ứng.
  • Những người mắc eczema, chàm, viêm da cơ địa có nguy cơ cao mắc phong ngứa.
  • Người lớn tuổi có da khô và mỏng rất dễ mắc bệnh phong ngứa.
  • Trẻ em có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện rất dễ bị dị ứng, phong ngứa.
  • Người có tình trạng sức khỏe yếu, suy giảm hệ miễn dịch rất dễ mắc bệnh phong ngứa và gặp các biến chứng nghiêm trọng.

Trẻ nhỏ là đối tượng dễ bị phong ngứa
Trẻ nhỏ là đối tượng dễ bị phong ngứa

Biện pháp phòng ngừa hiệu quả

  • Hạn chế tiếp xúc với chất dị ứng để ngăn ngừa phản ứng dị ứng trên da.
  • Giữ ẩm da sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng khô, ngứa. Tuy nhiên bạn cần chọn loại kem dưỡng ẩm phù hợp với da.
  • Điều chỉnh chế độ ăn uống, tránh những thực phẩm độc hại có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc phong ngứa.
  • Chọn quần áo thoáng khí, hút mồ hôi để giảm nguy cơ gây kích ứng da.
  • Vệ sinh sạch sẽ cơ thể sẽ giúp ngăn ngừa vi khuẩn và nấm phát triển, từ đó giảm nguy cơ phong ngứa.
  • Sử dụng thuốc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa bệnh tái phát và biến chứng nguy hiểm.

Khi nào cần gặp bác sĩ

  • Ngứa da trong thời gian dài và không cải thiện sau khi thực hiện các biện pháp chăm sóc da.
  • Ngứa nghiêm trọng và ảnh hưởng đến cuộc sống thường ngày hoặc giấc ngủ.
  • Xuất hiện vết mẩn ngứa không rõ nguyên nhân, hoặc ngứa đi kèm với những triệu chứng khác như: Mệt mỏi, sụt cân, nổi mẩn đỏ, sốt, đỏ da,...

Cách điều trị bệnh phong ngứa hiệu quả bất ngờ

Mẹo dân gian trị bệnh tại nhà

Phương pháp này phù hợp với những trường hợp có triệu chứng bệnh phong ngứa thể nhẹ hoặc nhóm người có cơ địa nhạy cảm như trẻ em, phụ nữ mang thai và người đang cho con bú,…

Dưới đây là một số cách trị bệnh tại nhà đơn giản, hiệu quả người bệnh có thể tham khảo:

  • Trị phong ngứa tại nhà bằng lá khế: Để giảm triệu chứng của bệnh phong ngứa, người bệnh hãy dùng lá khế tươi rửa sạch, sao đến khi lá héo, bọc vào tấm vải sạch và chườm lên những chỗ phát ban (chỉ nên chườm ở nhiệt độ vừa phải để tránh gây tổn thương cho da). Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng lá khế nấu nước tắm hàng ngày.
  • Trị bệnh phong ngứa bằng nha đam: Nha đam có tác dụng sát khuẩn, thanh nhiệt, giải độc và tiêu sưng. Do đó khi bị mẩn ngứa, người bệnh chỉ cần dùng phần thịt trắng nha đam đắp lên da khoảng 15 phút rồi rửa sạch lại bằng nước.
  • Giảm phong ngứa hiệu quả từ lá chè xanh: Trong chè xanh chứa hoạt chất flavonoid, tanin có tác dụng chống viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng da. Cách làm rất đơn giản, người bệnh chỉ cần lấy một nắm lá chè xanh rửa sạch, đun cùng với 3 lít nước trong vòng 10 – 15 phút. Sau đó, hoà chung với nước lạnh tạo độ ấm vừa đủ và tắm.

Trong lá chè xanh chứa hoạt chất flavonoid, tanin có tác dụng chống viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng da
Trong lá chè xanh chứa hoạt chất flavonoid, tanin có tác dụng chống viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng da

Trị bệnh bằng thuốc Đông y

Bài thuốc số 1

  • Thành phần: Kim ngân, liên kiều, đơn bì, huyền sâm, xích thược, thiên hoa phấn, trần bì, ngưu bàng tử, phòng phong, kinh giới, khương hoạt, đương quy mỗi loại 12g, cam thảo 8g.
  • Cách thực hiện: Ngày nấu 1 thang, chia thành 3 lần uống. Bệnh nhẹ dùng khoảng 3-5 thang, bệnh mạn tính có thể uống 20- 30 thang.

Bài thuốc số 2

  • Thành phần: Đương quy 30g, khổ sâm 30g, bạc hà 20g, băng phiến 10g, xà sàng tử 20g.
  • Cách thực hiện: Dùng các nguyên liệu trên nấu thành nước và dùng để xông hơi hoặc dùng để ngâm vùng da bị ngứa. Thực hiện 2 lần/ngày, áp dụng cho đến khi bệnh khỏi.

Bài thuốc số 3

  • Thành phần: Bạc hà 20g, băng phiến 10g, xà sàng tử 20g, bạch tiên trì 20g, hoa tiêu 15g, còn đương quy, thấu cốt tử thảo, khô sâm, địa phu tử, hoàng tinh mỗi loại 30g.
  • Cách thực hiện: Dùng các nguyên liệu trên nấu với nước khoảng 20 phút rồi bỏ bã. Nước cốt thu được pha thành nước ấm ngâm rửa vùng da đang mẩn ngứa. Kiên trì thực hiện 2 lần/ngày để thuốc phát huy tác dụng.

Trị bệnh phong ngứa bằng Tây y

Để kiểm soát triệu chứng bệnh phong ngứa, nhiều người lựa chọn thuốc Tây. Phương pháp này không chỉ nhanh gọn mà còn đem lại hiệu quả tức thời. Cụ thể các loại thuốc Tây thường được bác sĩ chỉ định như:

  • Nhóm thuốc kháng histamin: Nhóm thuốc này giúp hạn chế giải phóng histamin, hạn chế kích ứng da và giảm ngứa, cụ thể như: Loratadine, cetirizine, acrivastine, fexofenadine …
  • Thuốc chống dị ứng: Những thuốc kháng igE, thromboxane A2, Cytokine sẽ giúp giảm mẫn cảm, kích ứng và dị ứng.
  • Thuốc chứa corticoid: Khi da bị viêm nhiễm, tổn thương, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng những loại thuốc chứa corticoid dạng kem bôi ngoài như betamethasone, fluocinolon...
  • Các loại steroid: Các loại kem chứa corticosteroid như hydrocortisone hoặc thuốc uống steroid có thể giảm viêm và ngứa trên da.
  • Calamine lotion: Loại kem chứa calamine có tác dụng làm dịu và giảm ngứa cho da bị kích ứng.
  • Thuốc chống vi khuẩn: Trong trường hợp da nổi mẩn dẫn đến nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống vi khuẩn để điều trị.

Calamine lotion được chỉ định nhằm làm dịu và giảm ngứa
Calamine lotion được chỉ định nhằm làm dịu và giảm ngứa

Dù cho hiệu quả nhanh chóng nhưng người bệnh cần cân nhắc và sử dụng theo đúng liều lượng để tránh gây tác dụng phụ. Thận trọng với nhóm thuốc chứa corticoid, vì nó có thể gây teo da, rạn da, giãn mạch, tăng nguy cơ kháng thuốc…

Các loại dược liệu trị bệnh

Các loại dược liệu thường được thầy thuốc chỉ định sử dụng trong điều trị bệnh phong ngứa như: Kim ngân, liên kiều, đơn bì, huyền sâm, xích thược, thiên hoa phấn…

Công dụng của các loại dược liệu này là:

  • Giải độc: Giúp đào thải độc tố, giảm ngứa, mẩn đỏ.
  • Khử phong: Trừ phong, giảm ngứa, tiêu sưng.
  • Bổ tạng: Tăng cường sức khỏe ngũ tạng, cải thiện phong ngứa.
  • Chống viêm: Giảm viêm, sưng, tấy đỏ, giúp da mau lành.
  • Làm mát da: Giảm nhanh cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.
  • Dưỡng huyết: Giúp da dẻ hồng hào, mịn màng.

Trên đây là toàn bộ thông tin về bệnh phong ngứa cũng như cách điều trị bệnh. Hy vọng những thông tin hữu ích này phần nào giúp bạn trả lời được những thắc mắc và có thêm thông tin để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Danh sách dược liệu tham khảo

Chuyên khoa
Nhóm bệnh
Cách chữa liên quan

Chuyên gia tư vấn


Top phòng khám điều trị Bệnh Phong Ngứa bằng YHCT


Bài viết liên quan